رژیم تک‌خوری کارساز است؟

به گزارش جام جم آنلاین ، کاهش وزن، موضوع داغ صحبت بسیاری از دورهمی‌های زنانه و حتی مردانه است و کمتر سایت یا رسانه ارتباط جمعی است که به سلامت و شیوه زندگی مربوط باشد، اما به این موضوع نپرداخته باشد؛ در این بین نام رژیم‌های لاغری عجیب و غریب هر کجا شنیده می‌شود و حتی هنرمندان نامی ادعا می‌کنند با رعایت برخی رژیم‌ها در مدت کوتاهی وزن کم کرده‌اند. در این مطلب بیشتر شما را با این رژیم‌ها و مزایا و معایبشان آشنا می‌کنیم.

چربی بخورید و لاغر شوید

دکتر اتکینز 30 یا 40 سال پیش رژیمی را مطرح کرد که شاید چربی زیاد در الگوی این رژیم، باعث محبوبیتش بین طرفداران غذاهای چرب شده باشد. به گفته دکتر پیام فرحبخش، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیات علمی دانشگاه، به طور معمول چربی باید 30 درصد از انرژی روزانه هر فرد را تشکیل دهد، اما در رژیم لاغری دکتر اتکینز 80 تا 90 درصد انرژی روزانه فرد از چربی و بقیه از کربوهیدارات و پروتئین تامین می‌شود. دکتر اتکینز معتقد بود اگر بدن سوخت کربوهیدراتی نداشته باشد، سراغ چربی‌ها می‌رود و آنها را می‌سوزاند.

دکتر پیام فرح‌بخش درباره کارآمدی رژیم اتکینز به جام‌جم می‌گوید، درست است که با رعایت این رژیم فرد در مدت کوتاهی وزن کم می‌کند، اما الگوی کاهش وزن درست نیست و سلامت افراد به خطر می‌افتد. در واقع با رعایت آن تنها عضلات تحلیل می‌روند و چربی‌ها همچنان در بدن باقی می‌مانند. رژیم دکتر اتکینز در عرض چند سال پرعارضه شناخته شد و مقبولیت خود را از دست داد، اما متاسفانه در کشور ما هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رژیم صرعی‌ها برای لاغری مفید است؟

رژیم کتوژنیک همان رژیم دکتر اتکینز تغییر یافته است که گروهی آن را برای لاغری توصیه می‌کنند. به گفته دکتر پیام فرحبخش، این رژیم برای کمک به کاهش حملات صرع در بیمارانی که مشکلشان با دارو کنترل نمی‌شود استفاده می‌شود. دکتر فرحبخش می‌گوید: حتی برای افراد مبتلا به صرع نیز اجازه آغاز رژیم در خانه داده نمی‌شود و فرد باید هفته اول رژیم خود را در بیمارستان تحت نظر متخصص باشد. برای استفاده از رژیم کتوژنیک چند روز اول شخص را کاملا گرسنه نگه می‌دارند تا بدن ساخت کتون‌ها را آغاز کند.

کتون‌‌ها منجر به تغییراتی در چرخه‌های متابولیک بدن می‌شوند و بعد از گرسنگی دور دوم رژیم با مصرف چربی بالا آغاز می‌شود، طی این روند کاهش وزن نیز رخ می‌دهد. دکتر فرحبخش تاکید می‌کند، رژیم کتوژنیک برای کاهش وزن به افراد معمولی توصیه نمی‌شود و انجام آن با استفاده از دستورهایی که در رسانه‌های جعمی بیان می‌شود با عوارضی همراه است. او در ادامه می‌گوید، گاه رژیم کتوژنیک به اشتباه به ورزشکارن توصیه می‌شود که توان هوازی آنان را بشدت کاهش می‌دهد.

رژیم تک‌خوری کارساز است؟

«من با رژیم موز پنج کیلو وزن کرده‌ام»، «فقط ماست بخور، لاغر می‌شی».

رژیم‌های تک‌خوری هم این روزها طرفداران خود را دارد. دکتر فرحبخش در این باره می‌گوید: با مصرف یک نوع ماده غذایی وزن بسرعت کاهش پیدا می‌کند. البته همزمان با این کاهش وزن سلامت بدن هم تحلیل می‌رود. تغذیه نقش مهمی در سلامت دارد و باید هدف از کاهش وزن در درجه اول به دست آوردن سلامت باشد. رژیم تک‌خوری، عملکرد دستگاه‌های بدن را دچار اختلال می‌کند. ممکن است، با نارسایی کبد و کلیه و کم‌آب‌شدن بدن رو‌به‌رو شوید. نباید بسرعت منتظر ظهور بیماری‌ها شوید، اگر تغذیه درستی نداشته باشید، حتما سال‌ها بعد تاثیر آن را می‌بینید. در واقع تغذیه نادرست مانند استعمال سیگار است که آثار مخرب آن حتما با گذر زمان سلامت را به یغما می‌برد.

رژیم سال 2005 را پی بگیرید

دکتر فرحبخش اضافه می‌کند، رژیم غذایی «مای‌پلیت» که از سال 2005 روی کار آمده، توسط بنیان‌های جهانی تغذیه‌ای ابداع و تایید شده‌ است. در این رژیم حتی با وجود قصد کاهش وزن حتما باید روزانه هر پنج گروه نان و غلات، شیر و لبنیات، میوه‌ و سبزی‌ها، گوشت و پروتیئن‌ها مصرف شوند. به زبان ساده‌تر می‌توان این رژیم را متر و مقیاس درستی رژیم‌ غذایی خود قرار دهید و با اطمینان، هر رژیمی که خارج از این الگو بود را فراموش کنید.

سم‌زدایی با رژیم؟

دکتر فرحبخش می‌گوید: در ایران رژیم‌هایی با نام رژیم سم‌زدا بسیار شنیده می‌شود که انواع مختلفی دارند؛ از خوردن آلو و انجیر خیس کرده و ایجاد اسهال گرفته تا مصرف سبزیجات سبز و... همه دستورهای رژیم‌های سم‌زدا هستند. هیچ ‌یک از رژیم‌های سم‌زدا پایه و اساس علمی ندارند؛ متخصصان تغذیه کسی را مجبور نمی‌کنند سموم را از بدن دفع کنند، در واقع دو ارگان کبد و کلیه تا زمانی که سالم باشند، این کار را بدرستی انجام می‌دهند و نباید با هدف سم‌زدایی به رژیم‌های نادرست تن داد.

کدام رژیم درست است؟

دکتر فرحبخش توصیه می‌کند برای حفظ رژیم غذایی درست، با پزشک مشورت کنید، هر فرد ویژگی بدنی خاص خود را دارد. بعد از کاهش وزن برای ثابت نگه داشتن آن، همچنان برای دریافت رژیم نگهدارنده با پزشک خود صحبت کنید.

در میان راه هم هر زمان از رژیم خسته شدید، احساستان را با متخصص خود در میان بگذارید تا به طور اصولی زمانی را برای استراحت شما در نظر بگیرد. راهکارهای سودمند کاهش وزن را همچنان بیاموزید و تلاش کنید وزن خود را حفظ کنید.

تجربیات دردسرساز

دکتر محمد هاشمی، متخصص بهداشت عمومی و دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران، درباره رژیم‌‌های نامناسب می‌گوید: تنها مطالعات است که می‌تواند بدرستی به ما بگوید مصرف کدام غذا، چه تاثیری روی بدن می‌گذارد. تجربیات دیگران حتی اگر برای یک فرد خاص سودمند باشند، نمی‌تواند الگوی مناسبی برای دیگران شود. مطالعات علمی جمعیت‌های تایید شده را مورد بررسی قرار می‌دهند و نتیجه‌گیری می‌کنند. باید این نکته را خاطر نشان کرد که اهل علم فقط براساس پژوهش‌های مرتبط سخن می‌گویند و با مواد خاصی دوستی یا دشمنی ندارند تا بخواهند گروه‌های غذایی را تایید یا رد کنند.

وقتی وزنتان قفل می‌شود

رژیم‌هایی که دهان به دهان به گوش شما می‌رسند، عاقبت خوبی ندارد. زیرا رژیم‌های تک‌خوری ایمنی بدن را پایین می‌آورند، باعث ایجاد بیماری‌ها، عفونت‌های مکرر و تحلیل رفتن بافت مو و ناخن می‌شوند و سلامت ارگان‌های مختلف را به خطر می‌اندازند. به طور مثال درست است که با رژیم تک‌خوری وزن کم می‌شود، اما این کاهش وزن حاصل سوءتغذیه است. در این رژیم‌ها اگرچه وزن بسرعت کاهش پیدا می‌کند، اما بعد از مدتی به نقطه توقف می‌رسید و نه‌تنها وزنتان کاهش پیدا نمی‌کند، بلکه درست مانند فنر که به زور بسته شده باشد، با شدت بیشتری افزایش پیدا می‌کند. دکتر محمد هاشمی، متخصص بهداشت عمومی می‌گوید نباید از رژیم دیگران کپی‌برداری کرد. نیازهای بدن در شرایط مختلف متفاوت است. گاه رژیم‌هایی برای افراد ورزشکار توصیه می‌شود که متناسب با شرایط خاص آنان است. ورزشکاران حرفه‌ای، به پروتیئن بیشتری در مدت زمان معین نیاز دارند و افرادی که برای سلامت عمومی خود ورزش می‌کنند، نباید خودسرانه از آن تبعیت کنند.