آلودگی هوا دست از سر تبریز برنمی‌دارد

به گزارش خبرنگار جام‌جم، تنها تصمیمی که از آخرین جلسه کمیته اضطرار شامگاه شنبه هفته جاری (11 دی) بیرون آمد، تعطیل نشدن مدارس تبریز در شرایط آلودگی هوا بود، که این تصمیم هم با توجه به رسیدن شاخص آلودگی هوای تبریز به 163 پی‌اس‌آی (طی روز گذشته)، لغو شد و تمامی مقاطع تحصیلی در تمام مناطق شهری شهرستان تبریز در شیفت بعدازظهر دیروز تعطیل اعلام شد!

کلانشهر تبریز در سال‌های نه‌چندان دور به دلیل احاطه شدن در کمربند سبز، آب و هوای مطبوع و دلپذیری داشت، اما متاسفانه در دو سه دهه اخیر با رشد بی‌رویه جمعیت، ساخت و سازهای بی‌اندازه، تردد بیش از حد خودروها و ایجاد صنایع سنگین و آلاینده چون نیروگاه، پالایشگاه و... تقریبا تمامی باغات و فضاهای اکسیژن‌زای خود را از دست داده و تلاش‌های مسئولان ذی‌ربط درخصوص ارائه راهکارهای کاهش آلودگی هوای تبریز چندان که باید ثمربخش واقع نشده و نتوانسته مشکلات آلودگی هوای این کلانشهر را حل کند. طوری که نزدیک به دو هفته است آلودگی هوای تبریز از مرز ناسالم عبور کرده و به گفته کارشناسان هواشناسی، این آلودگی با شدت بیشتری تا پایان هفته جاری ادامه خواهد داشت.

تقصیر مازوت است

علی عبدلی، معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست آذربایجان شرقی در این باره می‌گوید: در دو هفته اخیر سرمای زیاد و مصرف بیش از حد شهروندان، به افت محسوس فشار گاز منجر شده، طوری که مسئولان مربوط در تامین گاز خانگی با مشکل مواجه شده و برای جلوگیری از قطع گاز خانگی مجبور به استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه حرارتی تبریز شدند و با این که تنها 72 ساعت از سوخت مازوت استفاده کردند، اما همین سوخت مازوت و از آن مهم‌تر بحث ترافیک و تردد خودروهای شخصی و تک‌سرنشین از یک سو و عدم جابه‌جایی هوا از دیگر سو باعث تجمع آلودگی در شهر و حتی تعطیلی چند روزه مدارس این کلانشهر شد.

وی منابع متحرک (تردد خودروها) را مهم‌ترین دلیل آلودگی هوا از میان چند عامل موجود دانست و افزود: هرچند نزدیک به 100 درصد سوخت مصرفی خودروها در تبریز یورو 4 بوده و گازوئیل مصرفی زیر 50 پی‌پی‌ام گوگرد است؛ اما با توجه به بافت و موقعیت تجاری ـ اداری و بخصوص درمانی این کلانشهر و مراجعه انبوهی از بیماران از استان‌های همجوار به تبریز، بحث ترافیک و تردد خودروهای شخصی و تک‌سرنشین در این کلانشهر به یک معضل جدی تبدیل شده، طوری که مهم‌ترین عامل آلودگی تبریز را به خود اختصاص داده است.

وی تاکید کرد: مشکل آلودگی هوای کلانشهر تبریز حل نخواهد شد، مگر این که شهروندان با کاهش استفاده از خودروهای تک‌سرنشین و فرسوده در مصرف سوخت صرفه‌جویی کنند.

معاون انسانی محیط زیست استان در عین حال به برنامه‌های اتخاذ شده با ارگان‌های مرتبط چون شهرداری، تاکسیرانی، اتوبوسرانی و راهور در بلندمدت نیز برای حل معضل آلودگی هوای کلانشهر تبریز اشاره و تصریح کرد: به منظور حل این مشکل جلساتی متعدد با نهادهای ذی‌ربط صورت گرفته و برنامه‌هایی ازجمله محدودیت ترافیکی (طرح زوج و فرد کردن)، طرح الیزت، افزایش فضای سبز و استفاده از سوخت پاک در نیروگاه‌ها نیز به تصویب رسیده و اداره کل محیط زیست به عنوان واحد نظارتی پیگیر جدی اجرای این طرح‌ها در بلندمدت است.

فرهنگ‌سازی؛ تنها راه‌حل

در همین حال رحیم شهرتی‌فر، فرماندار تبریز آموزش‌های عمومی، فرهنگ‌سازی برای پیشگیری از بحران و مدیریت شرایط بحرانی؛ بویژه فرهنگ استفاده نکردن از خودروهای شخصی و تک سرنشین را ضرورتی مهم عنوان کرد و گفت: متاسفانه در این شرایط آموزش‌های عمومی و فرهنگ‌سازی نادیده گرفته می‌شود، در حالی که اگر جلسات آموزشی و توجیه مردم به طور مطلوب انجام می‌شد، الان به تشکیل جلسات متعدد بحران آلودگی هوا نیاز نبود. وی افزود: آموزش مصرف درست گاز طبیعی در منازل، خودداری از آوردن خودروهای شخصی در مواقع غیرضروری، تغذیه مفید در مواقع آلودگی هوا، کمک‌های اولیه به مصدومان در شرایط بحرانی و دیگر آموزش‌های مشابه ضروری است و دستگاه‌های متولی موظف به برنامه‌ریزی و اجرای آن هستند. خلیل ساعی، مدیرکل مدیریت بحران استان نیز با اشاره به این که قسمت اعظم آلودگی هوای کلانشهر تبریز توسط خود شهروندان قابل حل است، گفت: در جلسات کمیته اضطراری که با حضور مسئولان و متولیان امر برگزار می‌شود، بر همکاری و نقش مردم در کاهش آلودگی هوا اتفاق‌نظر وجود داشت؛ زیرا در صورت استفاده نکردن مردم از خودروهای شخصی و روی آوردن آنها به حمل و نقل عمومی بار عظیمی از آلودگی هوای تبریز کاهش می‌یابد.

شهرهای سیاه و پردود

آلودگی هوا در برخی نقاط کشور این روزها به حدی رسیده که دیگر حتی به بارش برف و باران هم نمی‌توان برای زدودن این آلودگی دل خوش کرد. نمونه‌اش بارش شبانه‌روزی باران در تهران در هفته گذشته بود که برخلاف تصور و انتظار چیزی از آلودگی این کلانشهر کم نکرد؛ آلودگی که البته همچنان ادامه دارد و طبق اعلام سازمان هواشناسی تا اواخر هفته چون مهمانی ناخواسته در آسمان این شهر لنگر خواهد انداخت. آلودگی هوا به استان تهران محدود نمی‌شود و شهرهای دیگری همچون تبریز، اصفهان، اراک، اهواز، مشهد و کرج را نیز کلافه کرده است. آلودگی هوا در این شهرها حتی به تعطیلی چندروزه مدارس هم منجر شد؛ مثل شهرهای تبریز و کرج که مدارس‌شان برای چندمین بار روز گذشته تعطیل اعلام شد.

طبق گزارش سازمان هواشناسی آلودگی هوا در تمام این شهرها تا آخر هفته ادامه داشته و حتی افزایش خواهد یافت. وزش باد نیز تنها راهکار کاهش این آلودگی اعلام شده است.

سعیده دلال علیپور