جرایم در گذر به خشونت‌گرایی

برای مثال مردان به جای جرایم سنتی به جرایم فضای مجازی و بسیار متفاوت از گذشته روی آورده‌اند و زنان از جرایمی مانند سقط جنین، بچه‌کشی یا جرایم خلاف مبانی عفت به جرایم سازمان یافته مالی و حتی اقدامات مجرمانه فراملی رسیده‌اند.

با ملاحظه واقعیت‌های اجتماعی کشور بویژه شهر تهران به جرات می‌توان گفت جرایم خشن از جمله سرقت، آدم‌ربایی و ضرب و شتم از حالت سنتی متحول شده و آثار خارجی آن بیشتر جنبه خشونت‌گرایی به خود گرفته است که این مساله نگاه جدید آسیب‌شناسانه‌ای را ایجاب می‌کند. در واقع باید بپذیریم جرایم فعلی در کشور دارای چند ویژگی متفاوت است.

اول این که جرایم از حالت انفرادی به حالت گروهی تبدیل شده است. اکنون جرایمی مانند سرقت و آدم‌ربایی کمتر به صورت انفرادی انجام می‌شود و اغلب این جرایم دارای سازمان‌یافتگی معناداری شده است. دوم این که جرایمی که تا دیروز سعی می‌شد به دور از خشونت انجام شود امروزه همراه با تهدید، ضرب و شتم و استفاده از سلاح سرد و گرم انجام می‌گیرد. بنابراین بررسی جرایم در کشور نشانه نوعی تبدیل وضعیت توسل به خشونت است.

اما علت تغییر شکل جرایم در زنان به چند عامل بستگی دارد؛ اول این که حضور زنان در زندگی اجتماعی بیشتر از گذشته شده و زنان دیگر در گوشه خانه به بچه‌داری و شوهرداری اکتفا نمی‌کنند، بلکه مشغول کار در خارج از منزل شده‌اند. نکته مهم دیگر این که معمولا تحصیلات زنان هم ردیف با مردان است و حتی در شرایطی از لحاظ مدارج تحصیلی و قبولی در دانشگاه‌ها از مردان سبقت گرفته‌اند. این مسائل موجب می‌شود در معرض همان مشکلات روحی، روانی، اقتصادی و اجتماعی قرار گیرند که مردان با آن مواجه هستند. از آنجا که تعداد ازدواج نسبت به گذشته کمتر و طلاق بیشتر شده ما با نوعی پدیده استقلال در زنان مواجه هستیم، این در حالی است که بیکاری به نسبت گذشته در زنان افزایش یافته و زنان بیشتر از قبل در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار گرفته‌اند. متاسفانه جامعه نگاه فرودستی به زنان دارد و زنان هنوز موفق نشده‌اند به طور کامل جایگاه خود را در جامعه پیدا کنند.

جرایم خردی که زنان در گذشته انجام می دادند مربوط به زمانی بود که فرمانبردار مطلق و صرفا فردی خانه‌دار بودند و روابط اجتماعی ـ اقتصادی مستقلی نداشتند، اما زن امروز مانند مرد در معرض همان شرایط خطرآفرین و بیرونی قرار دارد، به همین سبب باید انتظار ارتکاب همان جرایمی را از زنان داشت که مردان مرتکب می‌شوند.

علی نجفی توانا

جرم‌شناس