آشپزی با عدس

همچنین عدس دارای مواد مفید دیگری مانند فسفر، کلسیم، مس، پتاسیم، منگنز و انواع ویتامین «B» است. وجود منگنز در عدس برای بافت و رشد استخوان‌ها و ترمیم آسیب‌های استخوان و تامین پروتئین در بدن و سلامت دندان‌ها بسیار مفید است و ماده‌ای به نام فولات در عدس وجود دارد که برای ساخت سلول‌های جنین ضروری است. به همین علت متخصصان علم تغذیه مصرف عدس را به بانوان باردار توصیه می‌کنند. پتاسیم موجود در عدس هم سبب تنظیم اسید خون و ترشح اسید کلریدریک در معده شده و هضم غذا را آسان می‌کند .عدس سرشار از ویتامین «B8، B2، B3 و B4» بوده و به تشکیل گلبول‌های قرمز کمک می‌کند و با استفاده از چربی‌ها و گلوسید‌ها در بدن تولید انرژی کرده و به عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.

عدس در برخی موارد هورمون هم تنظیم می‌کند. فاقد چربی است و برای افرادی که رژیم لاغری دارند مفید بوده و چون محتوی میزان زیادی گلوسید است، مانع اشتهای کاذب می‌شود. پروتئین بالای عدس سیرکننده و برای گیاهخواران منبع غنی از مواد مورد نیاز بدن است. عدس حاوی مقدار زیادی آهن گیاهی است. لازم به ذکر است، جذب آهن گیاهی بخوبی جذب آهن حیوانی در بدن صورت نمی‌گیرد، ولی اگر عدس یا هر نوع گیاهی که محتوی آهن است، با ویتامین «C» مصرف شود، جذب آهن بالا می‌رود. به همین منظور عدس را با گوجه، لیمو، نارنج و مرکبات مصرف کنید. تنها ویتامینی که در عدس نیست، ویتامین «B12» است که باید از منابع دیگر تامین شود. عدس باید کاملا پخته شده باشد که هضم آن آسان و جذب پروتئین آن هم بخوبی انجام شود. مصرف این بنشن مفید، شیر مادران را زیاد می‌کند. برای درمان گلو درد، تقویت معده و رفع یبوست، جلای پوست، رفع آکنه و جوش صورت مفید است. کافی است 25 گرم آرد عدس را با مقداری آب ترب و کمی نشاسته و کمی عرق رازیانه مخلوط کنید و به صورت کرم درآورید و به مدت نیم ساعت روی پوست صورت را با این ضماد بپوشانید و بعد با آب ولرم شست‌وشو دهید.

روش نگهداری: برای جلوگیری از رشد باکتری و حشرات،حبوبات را باید در جای کاملا خشک و خنک نگهداری کرد. ولی در مورد عدس و ماش، بهترین روش، نمک سود کردن است. عدس را بعد از پاک کردن و شستن در یک ظرف بریزید و آن را خیس کنید و در مقابل هر یک لیوان عدس، 2 تا 3 قاشق غذاخوری نمک به آن اضافه کنید و نیم ساعت در آب و نمک اشباع شده قرار داده و بعد آن را صاف کنید و روی یک پارچه تمیز بریزید و آن را کاملا خشک کنید. با این روش نمک سود کردن شما می‌توانید عدس، نخود، ماش و... را به مدت طولانی نگهداری کنید. روش دیگر، نگهداری در فریزر است.

برای رفع نفخ حبوبات هم باید آنها را چند ساعت قبل از مصرف، خیس کنید و چند بار آب آنها را عوض کرده و بعد در سبد بریزید آب آن را صاف و بسته بندی کنید و در فریزر قرار دهید یا این که 15 دقیقه آنها را بجوشانید و آب آن را صاف کنید و بعد در غذا بریزید و بپزید. این کار باعث می‌شود قند غیرقابل هضم حبوبات که نفاخ است گرفته شود. میزان کالری عدس کم بوده و تقریبا در هر لیوان عدس حدود 230 کیلو کالری وجود دارد.

خورش عدس

مواد لازم: مرغ: 4 تا 5 تکه، عدس یا دال عدس: یک لیوان، سیب‌زمینی: 2 تا 3 عدد، سیر: یک بوته کوچک، پیاز: یک عدد و نمک، فلفل، دارچین، آبلیمو و روغن: به میزان لازم

طرز تهیه: ابتدا پیاز را خرد کرده و آن را سرخ کنید. سیر را رنده کنید و به پیاز اضافه کنید. تکه‌های مرغ را هم در آن تفت دهید و نمک و فلفل را افزوده و با اضافه کردن دو لیوان آب به آن، اجازه دهید مرغ بپزد. عدس را قبلا خیس کنید. سیب‌زمینی را نگینی خرد کنید و به خورش بیفزایید. وقتی مرغ و سیب‌زمینی نیمه‌پز شد، عدس را اضافه کنید. دقت کنید دال عدس آب را به خودش می‌گیرد، چنانچه از دال عدس استفاده می‌کنید، مقداری آب جوش به خورش اضافه کنید. رب گوجه را پس از تفت دادن همراه نمک، فلفل، دارچین، آب لیمو و در صورت تمایل مقداری زعفران به خورش افزوده و بگذارید خورش جا بیفتد. این خورش را با پلو زعفرانی میل کنید.

سوپ عدس

مواد لازم: عدس: یک و نیم لیوان، پیاز: یک عدد، سیب‌زمینی، هویج و کرفس پخته و نگینی خرد شده: از هر کدام یک لیوان، آرد برنج: 3 قاشق غذاخوری، زعفران آب کرده: 2 قاشق غذاخوری، جعفری خرد شده: 2 قاشق غذا خوری، آبلیمو: نصف فنجان، آب مرغ: 2 لیوان و نمک و فلفل: به میزان لازم

طرز تهیه: عدس را از قبل بشویید و آن را خیس کنید. پیاز را خرد و کمی تفت دهید. آرد برنج را به پیاز اضافه کنید و بعد عدس را صاف کرده و با پیاز و آرد برنج تفت دهید. آب مرغ را به مواد اضافه و صبر کنید تا عدس پخته شود. سیب زمینی و هویج و کرفس پخته شده و نمک و فلفل را به سوپ بیفزایید و بگذارید سوپ لعابدار و جاافتاده شود. سوپ را در ظرف مناسب بریزید و با زعفران آبکرده و جعفری خرد شده آن را تزیین کنید. بعد از این که سوپ خنک شد آبلیمو را به سوپ اضافه و میل کنید.

بورانی عدس

مواد لازم: عدس پخته: 2 لیوان، کدوی سبز پخته شده: 2 عدد، ماست چکیده: یک لیوان، نعنا و شوید خشک: 2 قاشق غذاخوری، گردو خرد شده: یک فنجان و نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم

طرز تهیه: کدو را بپزید و نگینی خرد کنید. سعی کنید کدو را خیلی نپزید که هنگام خرد کردن له نشود .عدس پخته شده را با کدو، نعنا، شوید، ماست، نمک و فلفل تند در یک ظرف بریزید و خوب مخلوط کنید و روی آن را با کمی ماست چکیده، نعنا، شوید و گردوهای خرد شده تزئین کرده و با نان میل کنید. در صورت تمایل دو حبه سیر رنده شده هم به بورانی اضافه کنید

کوفته عدس

مواد لازم: عدس: یک و نیم لیوان، بلغور گندم آسیاب شده: یک لیوان، پیاز: یک عدد، رب گوجه‌فرنگی: 3 قاشق غذاخوری، روغن، نمک، فلفل: به میزان لازم، زعفران آب کرده: 2 قاشق غذا خوری، تخم‌مرغ: یک عدد، آبلیمو: یک فنجان و جعفری ریز خرد شده: 3 قاشق غذا خوری

طرز تهیه: ابتدا عدس را پاک کرده و بشویید. با یک لیوان آب و کمی نمک عدس را بپزید. وقتی نیم پز شد، بلغور را به آن اضافه کنید و بگذارید آب آن کاملا تبخیر شده و عدس و بلغور پخته شوند. بعد با روغن کمی آنها را تفت دهید. پیاز را هم خرد کرده و آن را سرخ کنید رب را به پیاز افزوده و با بلغور و عدس مخلوط کنید. مقداری آبلیمو و نمک و فلفل به مواد اضافه کنید و بگذارید سرد شوند. جعفری خرد شده و تخم‌مرغ را در این مرحله اضافه کنید و ورز دهید تا مواد چسبندگی لازم را پیدا کنند. روغن را در ظرف گودی بریزید و داغ کنید. از مواد کوفته به اندازه یک گردوی بزرگ بردارید و در دست گلوله و در روغن داغ سرخ کنید. کوفته‌ها را در ظرف مناسب گذاشته و اطراف آنها را با چند برش لیمو، گوجه‌فرنگی و زیتون تزئین کنید. برای روی کوفته هم از سس کچاپ تند استفاده و میل کنید.

کتلت عدس

مواد لازم: گوشت چرخ کرده یا سویا طعم دار شده: 100 گرم، عدس پخته شده: یک لیوان، پودر نان سوخاری: 3 قاشق غذاخوری تخم‌مرغ: یک تا 2 عدد، نمک فلفل سیاه تند: به میزان لازم، پیازچه خرد شده: 5 تا 6 عدد با برگ، سیر رنده شده: 3 حبه و جعفری و ریحان خرد شده: 3 قاشق غذاخوری

طرز تهیه: سیب‌زمینی و عدس را بعد از پختن کاملا له کنید و در یک ظرف گود بریزید. گوشت یا سویا، را با پیازچه و ریحان و جعفری خرد شده و پودر نان سوخاری، تخم‌مرغ، نمک و فلفل به مواد اضافه کنید و خوب ورز دهید تا چسبندگی لازم را به دست آورد. روغن را در ماهیتابه بریزید از مواد به اندازه یک نارنگی بردارید و در دست به شکل کتلت در آورده و در روغن داغ سرخ کنید. کتلت‌ها را در یک دیس بچینید و اطراف آنها را با چند برش لیمو ترش، گوجه و سبزی تازه تزئین کنید و با نان سنگک نوش جان کنید. غذاهایی که با عدس تهیه می‌کنید را حتما با گوجه، لیمو و نارنج مصرف کنید که آهن آن کاملا جذب شود..

جوانه عدس خانگی

ابتدا عدس را پاک کرده و آن را بشویید. بعد عدس‌ها را در یک شیشه بریزید. روی شیشه را با یک پارچه بپوشانید و در جای گرم بگذارید و روزی 2 الی 3 بار آنها را بشویید و مجددا در شیشه و در محیط تاریک نگه دارید. مدت جوانه زدن عدس 3 تا 5 روز است. بعد از این که دانه‌ها جوانه زدند، آنها را در یک بشقاب پهن کنید و یک پارچه تمیز روی آنها بیندازید و مرتب پارچه را مرطوب کنید و ظرف محتوای جوانه را به پشت پنجره منتقل کنید تا در معرض تابش نور قرار گیرد همچنان روزی 2 الی 3 بار آنها را بشویید و در آبکش بریزید و مجدد پارچه را روی آن بکشید تا جوانه‌ها قد کشیده و آماده خوردن شوند .از هر قاشق دانه حدود 9 قاشق جوانه به دست می‌آید .

سعی کنید جوانه‌ها را با پوست مصرف کنید چون فیبر در پوسته نهفته شده و برای دستگاه گوارش فوق‌العاده مفید است. چنانچه تمایل داشته باشید پوست را جدا کنید کافی است که جوانه‌ها را در سبد بریزید و در یک ظرف پر از آب حرکت دهید پوسته‌ها به روی سبد شناور در آب می‌آیند و براحتی قابل تفکیک هستند. از میان جوانه‌ها، جوانه سویا و عدس بیشترین ارزش غذایی را دارند. جوانه‌ها سرشار از ویتامین‌ها هستند. بهترین نوع مصرف دانه‌ها، تهیه جوانه است که در کوکو، سالاد و هر نوع خوراک استفاده می‌شود. بخصوص جوانه عدس و ماش که موجب نابود کردن سلول‌های سرطانی شده و ارزش غذایی فراوانی دارند.