چرا «فقط و همیشه» افزایش قیمت؟

آیا واقعا این‌گونه است؟ آیا واقعا راه‌حل موثر دیگری برای حل بحران آب وجود ندارد و اگر قیمت آب برای مردم افزایش یابد، همه تراژدی ماجرای آب در کشور با یک پایان‌بندی ساده به انتها می‌رسد؟ پاسخ این پرسش‌ها به روشنی منفی است و نگاهی به چند نکته فراموش شده شاید نشان دهد وزارت نیرو کم‌کار و بهانه‌گیر، درمان را قطع عضو می‌بیند.

بر این اساس توجه وزیر محترم را به مصوبه در حال خاک خوردن قطع آب پرمصرف‌ها جلب می‌کنیم که تابستان 94 هم تمام شد و این امر اجرایی نشد.

واقعا از محل قطع آب مشترکانی که فضای سبز و ویلا و استخر دارند و هر یک شاید به اندازه ده یا 20 خانواده آب مصرف می‌کنند، چقدر صرفه‌جویی صورت می‌گرفت؟

نمونه بعدی، کم‌کاری برای الگوسازی در بخش‌های پرمصرف آب در کشور است. آیا واقعا وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی بر سر سرمایه‌گذاری برای مدیریت مصرف آب در این بخش به توافق اجرایی رسیدند؟ آیا مثلا قرار شده از سال آینده زراعی کشت و صادرات محصولات آب‌بر چون هندوانه متوقف و الگوی کشت جایگزین و با صرفه اقتصادی به کشاورزان معرفی شود؟ آیا برای اصلاح شبکه‌های آبیاری سنتی کشاورزی تلاش ویژه و جدیدی صورت گرفته است؟ چه میزان برنامه‌های فرهنگی برای تشویق خانوارها به استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف آب انجام شده است؟ آیا دولت مصوبه‌ای برای صفر کردن سود بازرگانی و حقوق گمرکی این تجهیزات داشته است؟ آیا مسکن‌هایی که از این تجهیزات استفاده کنند، از معافیت مالیاتی یا تخفیف در عوارض ساخت برخوردار خواهند شد؟ چقدر کمک به کاهش قیمت تجهیزات گران و غریب کاهنده مصرف آب در زندگی روزمره انجام شده است؟ از سوی دیگر، در بخش مصرف هنگفت آب توسط شهرداری تهران و دیگر شهرداری‌های کلانشهرها که به گفته خود وزارت نیرو از طریق حفر چاه‌های متعدد و غیرمجاز انجام شده است، چه اقدامات عملی موثر صورت گرفته است؟ از این گذشته باید پرسید برای مهار و استفاده از آب‌های مرزی چه اقدامی صورت گرفته است؟ به یاد داریم مصرف بودجه دو میلیارد دلاری ویژه این امر که با مجوز ویژه از صندوق توسعه ملی برداشت شد، صرف امور دیگر شد تا جایی که صدای اعتراض وزیر نیرو را نیز بلند کرد... .

از این دست نمونه‌ها و مصادیق زیاد است و هر یک از آنها می‌تواند راه‌حلی موثر برای کمک به حل معضل بی‌آبی به‌شمار رود لذا باید خطاب به وزارت نیرو و دولت و شورای اقتصاد تصریح کرد که در نگاه احتمالا انحصاری خود به این‌که افزایش قیمت، فقط و همیشه راه‌‌حل انحصاری رفع بحران آب است، تجدیدنظر کنند. شکی نیست که افزایش قیمت، می‌تواند به‌عنوان یکی از راه‌حل‌های کاهش مصرف و وادار کردن برخی شهروندان به صرفه‌جویی موثر باشد، اما در حالی که منابع آبی کشور از کانال‌های دیگری میلیارد لیتری به هدر می‌رود، باید از وزارت نیرو خواست هرگاه دیگر راه‌حل‌های ذکر شده درباره مقابله با بحران آب را به‌گونه‌ای اجرایی و موثر انجام داد، ‌آن‌گاه درخواست افزایش قیمتش را نیز مطرح کند زیرا کم‌کاری را نباید با مضاعف کردن فشار بر مردم عادی جبران کرد.

سید علی دوستی‌ موسوی - دبیر گروه اقتصاد