خشکسالی دامن 15 استان را گرفت

شاهرخ فاتح با بیان این که در تابستان نیز شاهد افزایش یک درجه‌ای دما نسبت به وضع نرمال خواهیم بود، در گفت‌وگو با مهر می‌افزاید: در برخی استان‌ها شامل آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خراسان‌جنوبی، خراسان رضوی و مرکزی، افزایش دما در خرداد، حدود ۲ درجه سانتی‌گراد بیشتر از شرایط نرمال بود و استان‌های زنجان، قزوین، البرز، تهران، قم، مازندران، گلستان، سمنان و خراسان شمالی نیز افزایش دمایی حدود ۳ درجه سانتیگراد بیشتر از شرایط نرمال را تجربه کردند.

به گفته وی در سه ماه تابستان ۹۴ تقریبا تمام استان‌های کشور بین نیم تا یک درجه از شرایط نرمال گرم‌تر خواهند بود.

فاتح به شرایط آب و هوایی گذشته نیز اشاره و تصریح می‌کند: از ابتدای سال آبی جاری ( اول مهرماه گذشته) تا پایان بهار ۹۴ استانهای کرمانشاه، ایلام، لرستان، خوزستان، مرکزی، قم، اصفهان، تهران، البرز، سمنان، شرق مازندران، گلستان، بوشهر، فارس و هرمزگان خشکسالی خفیف تا شدید را تجربه کردند و براساس شاخص اندازه‌گیری بلند مدت یعنی از هفت سال گذشته تا پایان خرداد 94 نیز استان‌های کردستان، کرمانشاه، لرستان، ایلام، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، فارس، مرکزی، قم، تهران، قزوین، البرز، سمنان، جنوب خراسان رضوی و خراسان جنوبی خشکسالی متوسط و شدیدی داشته‌اند.

شرایط اقلیمی خشکی که رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از آن یاد می‌کند، حالا تاثیر خود را در جابه‌جای استان‌های یادشده گذاشته و مشکلات متعددی را برای جمعیت‌های انسانی و گونه‌های جانوری و گیاهی این استان‌ها و دیگر مناطق کشور ایجاد کرده است.

کیوان وریجکاظمی، رئیس اداره مرتع اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران درباره تاثیر خشکسالی بر پوشش‌های گیاهی این استان به ایرنا می گوید: خشکسالی فشار زیادی به مراتع این استان وارد کرده، به‌طوری که تولید علوفه در 303 سامانه چرای دام در مراتع غرب مازندران به‌دلیل بروز خشکسالی کاهش یافته که این امر دامداران را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.

خشکسالی ‌حیات‌وحش یزد را تهدید می‌کند

یزد نیز که استانی خشک و کویری است و خشکسالی و بی‌آبی تقریبا در همه فصول سال این منطقه را آزار می دهد، امسال شرایط سخت‌تری را تجربه می‌کند و بی‌آبی اکنون علاوه بر جامعه انسانی، حیات وحش آن را نیز در معرض خطر قرار داده است. گله‌های بی‌رمق کل و بز، آهو و جبیر و حتی گونه‌های وحشی در بسیاری از مناطق استان به سمت روستاها روانه شده‌اند تا شاید آب و غذایی برای ادامه حیات خود پیدا کنند که این امر نگرانی مسئولان محیط‌زیست را به دنبال داشته است.

حسن اکبری ، معاون محیط طبیعی اداره کل محیط‌زیست استان یزد دراین باره به مهر می‌گوید: خشکسالی سبب از بین رفتن بسیاری از مراتع و پوشش‌های گیاهی در زیستگاه‌های پستانداران حیات وحش شده و این امر به‌طور مستقیم بر تغذیه گونه‌های گیاهخوار تاثیر گذاشته و بنیه آنها را ضعیف کرده است. ضعیف شدن بنیه این دسته از جانوران نیز نه‌تنها زاد و ولد آنها را کاهش می‌دهد، بلکه شکار آنها توسط گونه‌های شکارچی را نیز راحت‌تر می‌کند که این امر بتدریج موجب کاهش جمعیت آنها و همچنین کاهش جمعیت حیات وحشی که از آنها تغذیه می‌کنند، خواهد شد.

مرگ نخل‌های دشتستان از بی‌آبی

خشکی و بیآبی علاوه بر گونه‌های جانوری کشور، گونه‌های گیاهی زیادی را نیز تحت‌تاثیر قرار داده که نخلستان‌های بوشهر بخشی از آن است.

غلام حیات، یکی از نخلداران دشتستانی دراین باره میگوید: در گذشته سالانه بیش از شش نوبت آبیاری برای نخلداران فراهم می‌شد و هیچ مشکلی در زمینه آبیاری نخیلات نداشتیم، اما امسال تاکنون فقط یک نوبت آبیاری داشته‌ایم و هر چند درخواست‌های بسیار زیادی برای نوبت دوم آبیاری داشته‌ایم، ولی هنوز خبری از آب نیست

وی با بیان این که کمبود آب و آبیاری نامناسب نخیلات باعث شده است تا میزان خرمای تولیدی نخیلات هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت با افت روبه‌رو شود، می‌افزاید: نخل‌ها تنها دارایی ماست و زندگی ما از این طریق تامین می‌شود؛ در صورتی که آبیاری مناسبی نداشته باشیم، محصول مناسبی نخواهیم داشت و این موضوع معیشت ما را تهدید می‌کند.شاهپور رجایی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای بوشهر نیز با اشاره به کاهش 50 درصدی آبگیری سد رئیسعلی دلواری در دشتستان نسبت به سال گذشته، میگوید: اکنون بحران آب در نقاط مختلف استان قابل مشاهده است و منابع آب استان به‌دلیل کاهش بارندگی و استمرار خشکسالی در وضعیت بحرانی است و صرفه جویی و مصرف بهینه تنها راه برونرفت از این مشکل است. جیره‌بندی آب در ۱۰۰ روستای زنجان گرمای هوا و کم‌آبی تاثیر مستقیمی نیز در تامین منابع آب جمعیت انسانی کشور داشته است، به طوری که آب شرب بسیاری از شهرهای کشور در آستانه جیرهبندی قرار دارد و صدها روستا در هر استان نیز آبشان جیرهبندی شده که این آمار روزبه‌روز در حال افزایش است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان زنجان، از جیره‌بندی آب صد روستای این استان خبر می‌دهد و می‌گوید: ۲۷۷ روستا در استان زنجان با بحران بی‌آبی مواجه است و در ۸۲ روستا نیز آبرسانی به صورت سیار انجام می‌شود.

محمدحسین مهمانفر می‌افزاید: بحران آب جدی است و باید مردم مدیریت مصرف آب را در نظر داشته باشند و در مصرف آب صرفه‌جویی کنند.

به هر روی براساس گزارش های رسیده از سراسر کشور و شواهد موجود می‌توان دریافت که تابستان سخت و بحرانی پیش‌رو داریم که گذر از این بحران فقط زمانی می‌تواند با خسارات و تبعات حداقلی همراه شود که مسئولان و مردم با همکاری و همدلی از یک سو و مدیریت صحیح منابع آبی موجود و صرفه‌جویی از دیگر سو، مانع از هدر رفت این سرمایه ملی و ایجاد شرایط فوق بحرانی و جیره‌بندی یا قطع آب شوند.