دعا کنید آتش بگیرد

شاید چند ماهی است حقوق نگرفته و اجاره خانه‌اش عقب افتاده، شاید مدیرش در حق او اجحاف کرده و هزاران شاید دیگر که هرکدامشان می‌تواند عرصه را بر انسان تنگ کرده و کار را به جایی برساند که برای تسکین یافتن دردهایش دعا کند بخشی از دارایی خود و هموطنانش خاکستر شود.

نکته اینجاست چنین رفتارهایی محدود به رانندگان شرکت واحد نشده و هر شخص در هر مقام و پستی می‌تواند این‌گونه عمل کند؛ خبرنگار، پزشک، پلیس، قاضی و معلم بودن نیز تاثیری در این میان ندارد؛ زیرا شرایط برای بی‌مسئولیتی همه جا وجود دارد، به عنوان ساده‌ترین مثال می‌توان به استفاده افراطی از تلفن محل کار برای انجام کارهای شخصی اشاره کرد، باید یادآور شد: این رفتار مانند بی‌مسئولیتی راننده شرکت واحد در برابر آتش گرفتن اتوبوسی است که به امانت در اختیار اوست، فقط در این بین امانتدار بودن اشخاص با وسایل مختلفی محک می‌خورد.

عوامل اجتماعی و فرهنگی زیادی در بروز چنین رفتارهایی از سوی انسان‌ها نقش دارد، عواملی که شرح آنها در نوشته‌ای کوتاه میسر نیست، زیرا از تربیت خانوادگی بگیرید تا عملکرد مسئولان و نحوه عملکرد یک مدیر بالادستی در برابر کارمندان جزء در این میان نقش دارد. برای نمونه می‌توان به انتشار اخبار اختلاس‌های ریز و درشتی که تاکنون منتشر شده اشاره کرد یا از مدیرانی نوشت که نسبت به نیازهای کارمندان خود بی‌تفاوت هستند و فقط به این فکر می‌کنند که در مدتی که میز مدیریت در اختیار آنهاست، آینده خود و چند نسل بعد از خود را تامین کنند. در چنین شرایطی نه تنها در حق کارمندان و کارگران پایین‌دست ضایع می‌شود، بلکه مجالی نیز برای شنیدن اعتراض‌های آنها فراهم نمی‌شود. به همین دلیل فرد در شرایطی قرار می‌گیرد که به قول معروف به سوی خیانت به بیت‌المال سوق داده می‌شود.

برای رفع چنین آسیب‌هایی مسئولان باید مدیران کارآمد را به کار گمارده و با جدیت بیشتری با فساد مبارزه کنند. افزون بر این، با سرمایه‌گذاری روی اجرای برنامه‌های فرهنگی می‌توان شهروندان را از لزوم توجه به حفظ سرمایه‌های ملی آگاه کرد.

مهدی آیینی / گروه جامعه