۱۰ پیش‌بینی برای آینده دنیای فناوری

از یک سو، پرونده بعضی اختراعات در همان مراحل آزمایشگاهی بسته می‌شود و هرگز در اختیار عموم قرار نمی‌گیرد. از سوی دیگر، بعضی اختراعات با سرعت وارد بازار مصرف می‌شود، حال آن‌که جامعه هنوز آمادگی و فرهنگ لازم را برای استفاده از آن ندارد. در اینجا آینده فناوری در حوزه‌های مختلف علمی را بررسی می‌کنیم و جوانب احتمالی هر یک از آنها را بررسی می‌کنیم.

۱۰- ترانزیستورهای تک اتمی

اینتل ازجمله شرکت‌های رایانه‌ای علاقه‌مند به خلاقیت‌های پیشرو است که مسیر حرکت رو به جلوی فناوری‌های نوین را رصد می‌کند. برایان دیوید جانسون، آینده‌پژوه شرکت اینتل معتقد است که پردازنده‌های رایانه‌ای روز به روز کوچک‌تر خواهند شد تا جایی که کمترین فضای ممکن را اشغال خواهند کرد. در گذشته، رایانه‌ها آنقدر بزرگ بودند که یک اتاق کامل را پر می‌کردند، اما کمی بعدتر رایانه‌ها به فضای میز کار محدود شدند و امروز که به اطرافمان نگاه می‌کنیم رایانه‌هایی را می‌بینیم که به راحتی در دو دست جا می‌شوند.

عده‌ای پیش‌بینی می‌کنند کوچک‌تر شدن پردازنده‌ها به معنی تمام شدن قانون مور است. گوردون مور سال ۱۹۶۵ مشاهده کرد که از زمان اختراع پردازنده‌ها تعداد ترانزیستورها در هر اینچ مربع از یک پردازنده تقریبا هر دو سال دو برابر شده است، اما اکنون که دانشمندان علوم رایانه موفق شده‌اند پردازنده‌های پنج اتمی بسازند و درصدد ساخت انواع تک‌اتمی آن هستند، به نظر می‌رسد قانون مور به نقطه پایان نزدیک می‌شود.

9 - کاوش‌ در ژرفای فضا

اوج پروژه‌های فضایی در قرن بیست و یکم بودجه هنگفتی را در ایالات متحده به خود اختصاص داد. پروژه مریخ نورد کنجکاوی و طراحی سامانه پرتاب فضایی موسوم به SLS ازجمله اقدامات ناسا در هموارتر کردن مطالعات و کاوش‌های فضایی بود. بیست و سوم شهریور 1390 ناسا اعلام کرد که سامانه پرتابی SLS امکان اکتشافات عمیق فضایی را توسط انسان فراهم خواهد کرد و این یعنی بازگشت دوباره فضانوردان به ماه و قابلیت انجام ماموریت‌های فضایی روی سیاره‌های ناشناخته.

علی‌رغم رکود شدید اقتصادی در قرن حاضر، سرمایه‌گذاران بخش خصوصی از برنامه‌هایی مثل خرید املاک فضایی و بلیت سفرهای گردشگری در فراسوی زمین حرف می‌زنند. البته که فقط قشر اندکی از ثروتمندان قادر به پرداخت چنین مبالغ نجومی هستند و بعید است مردم عادی سهمی در این تجربیات داشته باشند، اما شاید در صورت تحقق سفرهای گردشگری به فضا کم‌کم از قیمت آنها کاسته شود. حتما شنیده‌اید آنچه در گذشته فقط در رمان‌های علمی ـ تخیلی مجال بروز داشت، حالا به واقعیت نزدیک می‌شود.

8 - ذهن‌خوانی

عجیب نیست که بسیاری از ما به پیشروی علم در جهت خواندن ذهن انسان با یک دید ترس‌آلود نگاه می‌کنیم، چون از برملا شدن افکار خصوصی‌مان می‌ترسیم! روزی را تصور کنید که شما به دوست‌تان می‌گویید: نه، نمی‌توانم ذهن‌ات را بخوانم و او به شما پاسخ می‌دهد: این چه حرفی است می‌زنی، البته که می‌توانی! این ایده نشدنی هم‌اکنون در مسیر تحقق است. دانشمندان علوم اعصاب به دنبال راهی هستند تا ذهن انسان را به وسیله ماشین‌آلات پیچیده بخوانند. گرچه سال‌هاست روی این موضوع کار شده، اما پیشرفت اصلی مرهون مطالعات پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در برکلی است. آنها موفق شدند فعالیت‌های الکتریکی مغز را به وسیله رمزگشایی امواج مغزی تفسیر کنند و به گفته آنها این جهش علمی در بهبود بیماران مبتلا به زوال عقل موثر خواهد بود. این بیماران از اختلال نوعی انتقال‌دهنده‌های عصبی که افکار ذهنی را به گفتار قابل فهم تبدیل می‌کند رنج می‌برند و حتی گاهی اتفاق می‌افتد که قبل از به زبان آوردن کلمات، چیزی را که می‌خواستند بگویند فراموش می‌کنند.

در همین راستا، مطالعات دیگری نیز انجام شده که نشان می‌دهد چگونه تبلیغات در رسانه‌های جمعی روی کارکرد مغز تاثیر می‌گذارد. به نظر می‌رسد تبلیغات می‌تواند طرز فکر بینندگان را کنترل کند و آنها را در جهت منافع خودشان حرکت دهد، در حالی که آنچه مغز به انجامش فرمان می‌دهد دقیقا آن چیزی نیست که به نفع خود بیننده است.

۷- داده‌های انبوه

هر لحظه به تعداد تصاویر و اطلاعاتی که به صورت آنلاین در دسترس است اضافه می‌شود، اما کاربران اینترنتی می‌توانند با وارد کردن فقط چند کلمه کلیدی در قسمت جستجو حجم وسیع داده‌هایی را که به نمایش درمی‌آید به صفحاتی محدود کنند که بیشتر با عبارت جستجو شده آنها همخوانی دارد.

باید توجه داشت ماشین‌ها و الگوریتم‌هایی که داده‌های آنلاین را تنظیم و مدیریت می‌کنند، ممکن است تا جایی پیش بروند که نتایج جستجوی اینترنتی کاربر را تحت کنترل درآورند. این اتفاق با سرعت زیادی در جریان است و حتی گاهی فراموش می‌کنیم این موتورهای جستجوگر هستند که به جای ما تصمیم می‌گیرند و تعیین می‌کنند کدام داده‌ها بیشتر به کارمان می‌آید و بهتر است آنها را در اولویت اول مشاهده کنیم.

۶ - کنترل کوانتومی

یک ذره میکروسکوپی را روی یک پردازنده رایانه‌ای بسیار ریز تصور کنید که درست مثل رایانه‌های هوشمند فکر می‌کند، نیازی به مدارهای پیچیده ندارد و به وسیله نور یا صدا جا‌به‌جا می‌شود. این ساده شده فناوری کوانتوم است که شاخه‌ای نوین از علم فیزیک به شمار می‌رود. کنترل کوانتومی در علوم رایانه‌ای نیز کاربرد دارد.

علم کوانتوم تلاش می‌کند اندازه قطعات هوشمند رایانه‌ای را به حداقل برساند. ادغام علم و فناوری دیگر فقط یک تجربه آزمایشگاهی نیست، بلکه بزودی در شکل و اندازه ابزارها و تجهیزات رایانه‌ای تحول عظیمی به پا خواهد کرد و شاید حتی اندازه قطعات را به فقط یک اتم کاهش دهد.

5 - جنبش‌های مجازی

امروزه برخلاف گذشته جوانان کشورهای مختلف می‌توانند بدون محدودیت‌های جغرافیایی به واسطه شبکه‌های اجتماعی با یکدیگر در ارتباط باشند. همیشه در هر دوره‌ای عده‌ای از جوانان به دلیل رضایت نداشتن از شرایط کنونی در جهت اعتراض دست به تجمع می‌زنند تا آزادی‌های مورد مطالبه خود را با شورش و اعتصاب به دست آورند. قرن بیست و یکم با گسترش بحران اقتصادی، بیکاری و اندوه در میان جوانان گره خورده و این آتش زیر خاکستر هر لحظه ممکن است شعله‌ور شود و سیل عظیمی از معترضان را به خیابان‌ها بکشاند.

آینده‌پژوهان می‌گویند همه این نارضایتی‌ها که در سراسر جهان به جوش و خروش افتاده در نهایت به هرج و مرج‌های سازمان یافته‌ای منجر خواهد شد، چه به شکل فیزیکی و چه به شکل مجازی در دنیای اینترنت.

4 - فناوری نانو

فناوری نانو با ساخت ابزارهای بسیار ریز سر و کار دارد. نانوابزارها در سطح مولکولی و با دقت بالا ساخته می‌شوند، اما یک نانومتر تا چه اندازه کوچک است؟ مثلا یک ورق کاغذ ۱۰۰۰ نانومتر ضخامت دارد و در هر اینچ از آن 25.4 میلیون نانوذره یافت می‌شود. یک نانومتر درواقع یک میلیارد برابر کوچک‌تر از یک متر است.

فناوری نانو در آینده چه دستاوردهایی خواهد داشت؟ فناوری نانو تقریبا به همه رشته‌ها از مهندسی و پزشکی گرفته تا علوم رایانه‌ای راه پیدا کرده است. نانوپزشکی یکی از حوزه‌هایی است که با سرعت بسیار چشمگیری مسیر پیشرفت را طی می‌کند. از آنجایی که تعداد زیادی از بیماری‌ها و اختلالات در سطح مولکولی اتفاق می‌افتد، فناوری نانو قبل از این‌که عامل بیماری‌زا، تمام بدن را مسموم کند آن را در نطفه ریشه‌کن می‌کند. این فناوری علاوه بر درمان دقیق در تشخیص زود هنگام بیماری‌ها نیز موثر است.

3 - شبکه‌های سیاه

این روزها مردم زیادی اطلاعات شخصی خود را در دنیای مجازی به اشتراک می‌گذارند و شاید حتی فکرش را هم نکنند که روزی در معرض حمله هکرها قرار بگیرند. هکرها معمولا با نفوذ به سیستم‌های رایانه‌ای به دنبال مقاصد سیاسی یا اجتماعی هستند. در سال‌های اخیر عده‌ای ناشناس از هکرها تحت عنوان انانیموس‌ها توانستند به ذخایر اطلاعاتی، ویزا و کارت‌های بانکی و وب‌سایت‌های دولتی دسترسی پیدا کرده و میلیون‌ها دلار سرقت کنند.

اعضای این گروه به پوشیدن نقاب‌های گای فاکس شهرت دارند. (گای فاکس یکی از اعضای کلیدی توطئه باروت بود که قصد داشتند مجلس اعیان لندن را سال ۱۶۰۵ میلادی به آتش بکشند) نمونه این خرابکاری‌ها در فضای مجازی و نیز حملات زیرساختی به سیستم‌های آبی و شبکه‌های برق‌رسانی در حال افزایش است و هر سال جمعیت بیشتری از مردم طعمه باندهای سازماندهی شده می‌شوند. با توجه به ادامه این روند، فضای مجازی به یک دنیای ترسناک تبدیل شده که باید برای امنیت بیشتر آن چاره‌ای اندیشیده شود، زیرا همه روزه مردم زیادی از این فناوری در کار و تجارت استفاده می‌کنند.

2 - مترجم جهانی

چنان‌که در روایات کهن آمده، روزگاری بود که مردم همه به یک زبان واحد صحبت می‌کردند و آنها که به پیشرفت‌های زندگی بشری می‌بالیدند تصمیم گرفتند یک بنای تاریخی بلند بسازند تا به این ترتیب نام خود را در آسمان‌ها جاویدان کنند. خدایان که از این اقدام آنها ناخرسند بودند تنبیه بزرگی برایشان در نظر گرفتند. تنبیه آنها این بود که دیگر به یک زبان مشترک گفت‌وگو نمی‌کردند و بلکه هر کس به زبان متفاوتی حرف می‌زد که برای دیگری نامفهوم بود. آنها که بعد از خشم خدایان چیزی نداشتند تا به خودشان ببالند در زمین پراکنده شدند.

البته که مترجمان جهانی قصد ندارند یک زبان مشترک ایجاد کنند و به این گنگی پایان دهند، اما مطمئن باشید در آینده‌ای نزدیک دو نفر با دو زبان مختلف می‌توانند بدون این که زبان یکدیگر را بلد باشند با هم صحبت کنند و حرف هم را بفهمند. مثلا یک فارسی زبان می‌تواند وقتی شروع به صحبت می‌کند فقط با فشار دادن یک دکمه تمام صحبت‌هایش را به انگلیسی ترجمه کند. اگر از نرم‌افزارهای ترجمه آنلاین استفاده کرده باشید حتما می‌دانید نمی‌شود، از یک رایانه انتظار ترجمه صحیح و بدون غلط داشت، اما جمعی از دانشمندان بزرگ حوزه فناوری‌های هوشمند درصدد هستند به طریقی ارتباط بین ملیت‌های مختلف را آسان‌تر کنند.

1-آواتارها

شاید پیش‌بینی‌های آینده‌پژوهان چندان نظر شما را جلب نکرده باشد یا حتی از پیشرفت سریع فناوری ناراضی باشید. اصلا اشکالی ندارد، شما می‌توانید خودتان باشید و یک آواتار، نقش شما را در فضای مجازی به عهده بگیرد. آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته آمریکا میلیون‌ها دلار صرف درست کردن آواتارهایی کرده که جایگزین سربازها در دنیای حقیقی خواهند شد. زمانی آواتارها فقط به بازی‌های رایانه‌ای و دنیای مجازی محدود بودند، اما اکنون پیشرفت علم به سمتی است تا آواتارها را جایگزین انسان‌های واقعی کند یا شاید هم از انسان‌های واقعی آدم‌های بهتری بسازد.

Howstuffworks / مترجم: صدف دژآلود