انتشار جلد اول «فرهنگ‌نامه یزد»

جلد اول فرهنگ‌نامه یزد (آ ـ انجمن) به کوشش اکبر قلمسیاه از سوی انتشارات نیکوروش منتشر شد.

کد خبر: ۶۹۴۳۳۷

در پیشگفتار این فرهنگ‌نامه ارزشمند به قلم بهرام عبدالحسینی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد آمده است:

«در عصر پرشتابی که نام اطلاعات را برآن نهاده‌اند نیاز به اطلاعات و دانش، بسیار بیشتر از گذشته‌ها احساس می‌شود. در این عصر که زمان به نهایت فشردگی رسیده، استفاده از منابع اطلاعاتی هم سرعت بیشتری یافته است. مطلوب انسان امروز این است که در کمترین زمان و با ساده‌ترین روش به نیازهای اطلاعاتی خود دست پیدا کند. خوشبختانه فرهنگ‌نامه‌ها در این مسیر خدمت بزرگی را انجام داده‌اند و بخش مهمی از این نیاز فردی و اجتماعی را برطرف ساخته‌اند. فرهنگ‌نامه یزد که توسط استاد محترم جناب آقای اکبر قلمسیاه تدوین شده با درک این ضرورت و نیاز فرهنگی صورت گرفته است. استان یزد که توانسته در طول حیات خود تمدنی ارزشمند متناسب با شرایط اقلیمی و اجتماعی خود به پا کند، خود گنجینه‌ای چشم‌آرا و گوش‌نواز از هنرها، دانش‌ها، خرده‌ فرهنگ‌ها و آیین‌های متنوعی است که باید هرچه زودتر از دستبرد فراموشی در امان نگه‌داشته شود. یزد را باید پایتخت صلح و همزیستی ایرانیان لقب داد...»

اکبر قلمسیاه در بخشی از مقدمه مؤلف نوشته است: «در تألیف کتب دایره‌المعارف، رعایت اصول و شرایطی لازم و واجب است که باید آن‌ها را ملحوظ و مرعی داشت، معذالک این کتاب با آنکه از جهتی در بردارنده آنگونه اطلاعات و مطالبی است که در ستون و مآخذ تاریخی یا اسناد و منابع متعدد وجود دارد و می‌کوشد تا پرسش‌های ذهنی خواننده و جوینده را در این حیطه‌ها پاسخ دهد، دارای تفاوت‌هایی نیز هست که در اینجا به بیان آن می‌پردازیم.

نخست آنکه کوشش نگارنده آن بوده است که نشر کتاب به‌طور کلی ساده و روان و به مقتضای عصر حاضر قابل فهم و درک باشد و از هرگونه مغلق‌گویی و تصنّع و تکلّف پرهیز شود؛ زیرا معتقد است آنچه نسل امروز را از آن همه متون ارزشمند و منابع گرانسنگ محروم ساخته تا حدود زیادی شیوة بیان و دشواری نثر آنها بوده است که همچون دیواری حایل، مانع وقوف عموم از آن آثار شده است. به همین دلیل، وقتی نوشته‌ای برگرفته از آن منابع را دیده که با حفظ امانت و صحت به زبان امروزی نگارش یافته، نقل کرده یا خود در ضمن استفاده از آنگونه متون، مطلب را به شیوة روان و سادة امروزی در آورده است.

دوم آنکه نگارنده به رسم این‌گونه کتابها، از پرداختن به عصر حاضر و تا حدود سی سال اخیر، خودداری ورزیده؛ اما در یکی دو مورد، بنا به ضرورت و وجوبی که برخی از مباحث داشته از این قاعده عدول کرده است؛ از آن جمله است مدخل آسیب‌شناسی که آن را مطرح کرده و در این خصوص به بحث پرداخته و از عوامل و عللی که هم‌اکنون نیز موجب آسیب‌هایی به استان هستند سخن گفته است. دلیل این امر، آن بوده که نخواسته است صرفاً به گذشته بپردازد و یکباره، چشم از حال فرو بندد؛ فی‌المثل، از یادگارهای ماندگار، آثار تاریخی، صفات حمیده و سجایای نیک مردم در گذشته سخن بگوید اما از ذکر عواملی که بدین بنیادها آسیب جدی می‌رسانند لب فرو بندد و بگذرد. از این‌رو به ذکر بعضی از عوامل مخرب و نابسامانی‌ها پرداخته است.