30 سال محبوبیت برای «سیاه قشنگ»

این نویسنده که برنده چند جایزه ادبی هم شده است، در عین حال در دنیای موسیقی، بازیگری و کارگردانی هم فعالیت دارد و با تعدادی از مجموعه‌های تلویزیونی به عنوان بازیگر و کارگردان هم همکاری داشته است. فیلمنامه و موسیقی متن تعدادی از کارهای موفق و پربیننده تلویزیونی انگلیسی (و ازجمله سیاه قشنگ) ازجمله کارهای اوست. وی به دو تهیه‌کننده تلویزیونی در اوایل دهه 70 میلادی پیشنهاد تولید مجموعه سیاه قشنگ را داد و آنها پس از مطالعه فیلمنامه، موافقت خود برای تولید آن را اعلام کردند. تهیه‌کنندگان مجموعه در عین حال از وی به بازی در یکی از نقش‌های اصلی مجموعه دعوت کردند، اما وی این دعوت را رد کرد. این مجموعه در انگلستان با نام «ماجراجویی‌های سیاه قشنگ» جلوی دوربین رفت و به همین نام پخش شد، اما در زمان پخش بین‌المللی نام آن کوتاه و تبدیل به سیاه قشنگ شد. این درام خانوادگی در گونه کودک و نوجوان تهیه شده و در فاصله سال‌های 1972 تا 1974 پخش شد. فیلمنامه براساس قصه کتاب آنا سیویل از سوی یک گروه چهار نفره نوشته شد که تد ویلیس در راس‌ آنها قرار داشت. سه کارگردان مختلف تلویزیونی اپیزودهای مختلف آن را کارگردانی کردند. چارلز کراتین، کارگردان اصلی سیاه قشنگ است. این مجموعه در کل در دو فصل تولید شد.

ویلیام لوکاس و شارلوت میچل، دو بازیگر اصلی سیاه قشنگ هستند که در تمام 52 اپیزود آن حضور داشتند. رودریک شاو، جودی باوکر و استیسی دورنینگ دیگر بازیگران مهم این درام خانوادگی به حساب می‌آیند. مسئولان شبکه تلویزیونی آی‌تی‌وی انگلستان که تهیه‌کننده مجموعه بودند، از آن به عنوان یکی از موفق‌ترین کارهای دهه 70 میلادی خود اسم می‌برند. با آن که سیاه قشنگ به صورت اختصاصی برای بچه‌ها ساخته شده بود، ولی بسیاری از بزرگترها هم تماشاچی پروپاقرص آن شدند. برای آنها هم ماجراجویی‌های یک خانواده معمولی استرالیایی جذابیت‌های خیلی زیادی داشت. استقبال بزرگسالان باعث شد این مجموعه در جدول 20 مجموعه تماشایی 40 سال اخیر رسانه تلویزیون انگلستان قرار گیرد. حتی سال‌های پس از پخش اول مجموعه، این درام کودکانه هنوز محبوب بود و بینندگان زیادی داشت. به همین دلیل، طی نیم قرن گذشته این مجموعه چند بار بازپخش شده است و جالب این که تماشاگران نسل‌های جدیدتر هم استقبال بالایی از بازپخش آن کرده‌اند.

خط اصلی قصه سیاه قشنگ درباره دکتر جیمز گوردون (با بازی ویلیام لوکاس) و پسر او ویکی (با بازی جودی باوکر) است. ویکی پس از مدتی و در زمان تولید فصل دوم، تبدیل به جنی شد و نقش او را استیسی دورنینگ به عهده گرفت. کوین (با بازی رودریک شاو) دیگر شخصیت مهم قصه است. کل اپیزودهای مجموعه در مزرعه معروف استاکرز در منطقه هرتفوردشایر فیلمبرداری شد و کیفیت بالای تولید آن (فیلمبرداری، صحنه‌آرایی، بازی و تدوین) تحسین منتقدان تلویزیونی را برانگیخت. بسیاری از منتقدان با توجه به حال و هوای خاص مجموعه و لحن گوتیک‌وار آن از سیاه قشنگ به عنوان اثری استثنایی در ژانر کودک و نوجوان اسم بردند. سیاه قشنگ در قصه مجموعه یک اسب کاملا سیاه است که اواخر قرن نوزدهم میلادی در یک منطقه روستایی توسط یک خانواده تعلیم داده شده و اهلی می‌شود. او دوستی صمیمی با پسر کوچک خانواده پیدا می‌کند و آنها با یکدیگر راهی یکسری ماجراجویی هیجان‌انگیز می‌شوند. منتقدان هنری می‌گویند محبوبیت کتاب سیاه قشنگ در جامعه انگلستان، کار سازندگان مجموعه تلویزیونی آن را سخت کرده بود. تماشاگران تلویزیونی نسبت به اقتباس تصویری این کتاب حساسیت زیادی داشتند و نظر عموم بر این بود که تولید فیلمی سینمایی یا مجموعه‌ای تلویزیونی از آن کار راحتی نخواهد بود. به همین دلیل و در زمان پخش مجموعه هیجان خاصی در بین تماشاگران و منتقدان وجود داشت و آنها بی‌صبرانه می‌خواستند ببینند عوامل تولید سیاه قشنگ با قصه کتاب چه کرده‌اند.

تهیه‌کنندگان مجموعه در دهه 90 میلادی (حدود دو دهه پس از موفقیت نسخه اصلی) دوباره به سراغ این قصه رفتند و مجموعه ماجراجویی‌های تازه سیاه قشنگ را سال 1990 تهیه و پخش کردند. این مجموعه که پخش آن تا سال 1991 ادامه داشت، ماجراهای قصه نسخه اصلی را به سال 1907 (حدود 20 سال پس از ماجراهای قصه نسخه اصلی) برد. استیسی دورنینگ در نقش دکتر جنی دنینگ، نقش اصلی مجموعه را بازی کرد و در تمام 26 اپیزود آن حضور و در نسخه اصلی هم بازی داشت. نقش مقابل او را هم ویلیام لوکاس (بازیگر نقش اصلی نسخه اصلی) به عهده گرفت. این بار او در نقش دوران پیری دکتر جیمز گوردون بازی کرد. بقیه بازیگران فیلم، بازیگرانی تازه‌وارد بودند که در نقش شخصیت‌های جدید قصه ظاهر شدند. در قصه ماجراجویی‌های تازه سیاه قشنگ شخصیت جنی ـ که در نسخه اصلی ماجراجویی‌های زیادی را با اسب سیاه تجربه کرد ـ ازدواج کرده و با همسرش ـ که زودتر راهی سفر شده است ـ قصد مهاجرت به نیوزیلند را دارد، اما همسرش به مقصد نمی‌رسد و کشتی‌اش در آب‌های دریا گم می‌شود. جنی هم با ویکی راهی نیوزیلند می‌شود. او با پدرش دکتر گوردون خداحافظی می‌کند و اسب سیاه خود را تنها می‌گذارد، اما به زودی اسب سیاه هم به آنها می‌پیوندد و ماجراجویی‌های تازه قصه مجموعه شکل می‌گیرد. (آی‌ام‌دی‌بی / مترجم: کیکاووس زیاری/ جام جم)