ایران با در اختیار داشتن بیش از 34 تریلیون مترمکعب گاز طبیعی بزرگترین دارنده ذخایر متعارف گاز طبیعی جهان است و با پشتوانه این ذخایر عظیم گاز ایران قصد دارد که برای در اختیار گرفتن 10 درصد سهم از تجارت جهانی گاز، قراردادهایی با کشورهای مختلف عضو اتحادیه اروپا، منطقه خاورمیانه و شرق آسیا امضا کند.
از این در شرایط فعلی در کنار قرارداد صادرات گاز به ترکیه، تاکنون قراردادهایی با پاکستان و عراق به منظور صادرات روزانه بیش از 40 میلیون مترمکعب امضا شده است و مذاکرات و تفاهم نامه هایی با سوریه، عمان، یونان، سوئیس و هند برای صادرات گاز از مسیر خط لوله انجام گرفته است.
با این وجود کارشناسان از دستیابی ایالات متحده آمریکا به تکنولوژی استخراج و پالایش گاز از ذخایر نامتعارف و به اصطلاح "شیل گس ها" به عنوان پاشنه آشیل جدید تجارت خارجی گاز ایران یاد می کنند و حتی اخیرا امارات متحده عربی رسما مذاکراتی را به منظور واردات گاز از آمریکا آغاز کرده است.
نصرت الله اسپیاری درباره مهمترین چالش های پیش روی آمریکا برای استخراج نفت و گاز از ذخایر نامتعارف هیدروکربوری همچون اویل و شیل گسها، گفت: بر اساس مطالعات انجام گرفته توسط موسسات معتبر بینالمللی هم اکنون شیل گسها حدود نیمی از ذخایر گاز جهان را تشکیل میدهند.
این عضو کارگروه اصلاح قراردادهای وزارت نفت با بیان اینکه هزینه بالای استخراج و پالایش، استفاده از فنآوری و تکنولوژیهای پیچیده و مسائل زیست محیطی از مهمترین چالشهای پیش روی تولید گاز از ذخایر نامتعارف است، تصریح کرد: با این وجود تولید گاز طبیعی از ذخایر متعارف با حفاری تعدادی حلقه چاه و نصب و راه اندازی تاسیسات سرچاهی امکان پذیر خواهد بود.
این کارشناس اقتصاد انرژی با یادآوری اینکه تولید گاز از منابع نا متعارف نیاز به فنآوریهای پیچیده و عملیات پیچیده تر برای استخراج و پالایش گاز دارد، بیان کرد: از این رو برای حفاری چاه در منابع نامتعارف باید از تکنیکهای پیچیده عملیاتی، حفاری چاههای افقی جهت دار و تکنولوژی شکست هیدرولیکی استفاده کرد.
وی با تاکید بر اینکه استفاده از این فنآوری که انحصار آن فعلا در اختیار آمریکا است بسیار گران قیمت تر در مقایسه با تولید گاز از ذخایر متعارف است، اظهار داشت: علاوه بر حفاری چاههای افقی باید از تکنیک شکست هیدرولیکی سنگ مخزن هم استفاده کرد که در این روش باید آب را با فشار زیاد توسط پمپها به داخل چاه تزریق شود.
این مقام مسئول با یادآوری اینکه تولید گاز از منابع و ذخایر نا متعارف تنها در قیمتهای بالای 100 دلار برای هر بشکه نفت توجیه اقتصادی دارد، تبیین کرد: علاوه بر این تولید گاز از ذخایر شیل و غیر متعارف به دلیل استفاده گسترده از آب با چالشهای جدی زیست محیطی روبرو است.
اسپیاری از انتشار گسترده گاز متان در محیط اطراف، سرایت آب و اسید تزریق شده داخل چاهها به سفرههای آب زیر زمینی به عنوان دیگر چالشهای زیست محیطی تولید گاز از ذخایر نامتعارف یاد کرد و افزود: همزمان با تولید گاز از ذخایر نامتعارف در آمریکا پیش بینیها از افزایش تقاضای جهانی برای این حامل انرژی پاک در سطح کشورهای مختلف جهان حکایت دارد.
این عضو کارگروه اصلاح قراردادهای وزارت نفت با بیان اینکه بدون احتساب ذخایر نامتعارف پیش بینیها از به اتمام رسیدن ذخایر گاز کل جهان تا 60 سال آینده حکایت دارد، گفت: با این وجود کارشناسان در بررسیهای جدید به این جمع بندی رسیده اند که با تولید گاز از ذخایر نامتعارف طول عمر ذخایر گاز کل جهان به حدود 180 سال افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه با وجود کشف، استخراج و پالایش گاز از ذخایر نامتعارف گاز در آمریکا اما تا چند سال آینده نیاز جهان به گاز ایران به عنوان یک حامل انرژی پاک، زیست محیطی تر و به مراتب ارزان قیمت تر افزایش مییابد، یادآور شد: از این رو پیش بینی میشود در صورت افزایش تولید و برداشت گاز از ذخایر و میادین متعارف ایران همچون پارس جنوبی، پارس شمالی، لاوان، کیش، فرزاد، فروز B و سلمان ایران و لغو تدریجی تحریمها ایران به یک صادرکننده گاز در جهان تبدیل شود.
این کارشناس اقتصاد انرژی در پایان خاطرنشان کرد: آمریکا قصد دارد تولید گاز از منابع شیلی و نامتعارف خود را تا سال 2035 میلادی به سالانه حدود 14 تریلیون فوت مکعب افزایش دهد.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد