صعود کشورهایی نظیر برزیل، آلمان، انگلیس، ایتالیا و چند کشور دیگر به جام جهانی اصولا برای مردم این کشورها موضوع هیجانانگیز و تازهای نیست که به دلیل آن بخواهند خوشحالی کرده و به خیابانها بریزند. خوشحالی مردم این دست از کشورها که اصولا تیم ملی قدرتمند و پرافتخاری دارند، معمولا به همان محوطه ورزشگاه محدود میشود و به شادیهای خیابانی کشیده نمیشود. از آنجا که کشورهای مختلف شرایط یکسانی ندارند، صعود به جام جهانی برای مردم هر کشوری مفهومی خاص دارد. همانطور که ذکر شد مردم برخی کشورها بسادگی از کنار صعود کشورشان به جام جهانی میگذرند، آنها شاید تیمهایی مدعی دارند تا ابراز شدید خوشحالیهایشان را به بعد از صعود به فینال نشان بدهند، اما برای برخی کشورها که جام جهانی یک اتفاق بدیع و تازه است ماجرا بسیار متفاوت جلوه میکند. مسلما مردم یک کشور آفریقایی یا آسیایی بابت صعود تیم ملی کشورشان بسیار خوشحال میشوند که شاید این خوشحالی را در ملأ عام نشان بدهند. 32 تیم صعودکننده به رقابتهای جام جهانی 2014 مشخص شده است، برخی از این کشورها از جمله کشور خودمان پس از صعود به جام جهانی مملو از شادیهای خیابانی و جشن و سرور شدند. گاهی اوقات شادیهای خیابانی و جشن و پایکوبی به دلیل صعود به جام جهانی در کشورهای مختلف متفاوت است. در ایران همه چیز به آنچه در خیابانها دیدیم خلاصه شد، اما در برخی نقاط دیگر دنیا از جمله در کشورهای فقیر آفریقایی، این جشن و سرور با اتفاقهای دیگری هم همراه بود. نحوه و چگونگی شادی مردم کشورهای مختلف پس از صعود کشورشان به جام جهانی میتواند بسیار جالب باشد.
جشنهای سرخپوستی
تیم ملی فوتبال هندوراس تا به حال سه بار به جام جهانی صعود کرده است؛ سالهای 1982، 2010 و 2014. صعود مستقیم هندوراس به جام جهانی 2014 برزیل برای مردم این کشور بسیار خوشحالکننده بود. این کشور کوچک و اسپانیاییزبان آمریکای مرکزی که مردمانش آمیختهای از اسپانیایی و سرخپوست هستند، بابت صعود به جام جهانی حسابی جشن گرفتند. سرخپوستهای این کشور کوچک، شادیهای مملو از سر و صداهای عجیب و وردهای مخصوص سرخپوستان داشتند. آتشبازی و دودکردن آتش و پریدن از روی آن بخشی از شادی هندوراسیها در پی صعود تیم ملی کشورشان به جام جهانی بود. بسیاری از کسانی که در جشنهای خیابانی شرکت کرده بودند، شمایل خود را به شکل سرخپوستان درآورده بودند و شادی میکردند. آنها در این جشنها از فلوت و سازهای سنتی نیز استفاده و تا توانستند سر و صدا کردند. جشن صعود مردم این کشور واقعا پر سر و صدا بود. جمعیت سرخپوست کره زمین کمتر شده است و شاید این صعود و این نحوه شادی راهی برای زنده کردن سنتهای بومی سرخپوستان و البته زبان کمیاب آنها باشد.
از یاد بردن گرسنگی
غنا با تمام فقری که درون خود میبیند، مملو از استعدادهای فوتبالی و البته یک تیم ملی خوب و قدرتمند است. غناییها تا به حال دو بار در جام جهانی حاضر بوده و در برزیل برای بار سوم این رویداد بزرگ را تجربه میکنند. این کشور فقیر آفریقایی، صعودی شیرین به جام جهانی داشت تا این کشور برای ساعاتی تحت تاثیر صعود به جام جهانی قرار بگیرد. گرسنههای آفریقایی را در غنا هم به وفور میتوان یافت، اما صعود به جام جهانی باعث شد حتی گرسنگی هم از یاد برود. صعود به آوردگاه برزیل در تمام نقاط غنا شادیآفرین بود، اما شاید یکی از جالبترین صحنهها وقتی بود که تلویزیون مردم یک دهکده فقیر و دورافتاده در جنوب این کشور را نشان داد که در پی صعود کشورشان به بیرون از خانههایشان آمدند و با قاشق ، ملاقه و کفگیر به ظرف و ظروف میکوبیدند. برخی دیگر از مردم این کشور حلقههای شادی زدند و اجرای حرکات سنتی همراه با آتشبازی به راه انداختند. در حقیقت، خبر صعود به جام جهانی برزیل باعث شد مردم برای ساعاتی هم که شده فقر و گرسنگی خود را از یاد ببرند.
مرهمی بر زخم عمیق جنگ
بوسنی و هرزگوین صعودی شگفتانگیز به جام جهانی داشت. برای هیچ کس قابل تصور نبود این کشور در گروه خود بالاتر از بقیه تیمها قرار گرفته و مستقیم به جام جهانی صعود کند، اما در واقع اینچنین بود. بوسنی و هرزگوین که هنوز زخم عمیق و دردناک جنگهای خانمان برانداز را بر تن دارد با این صعود یکی از بزرگترین موفقیتهای تاریخ خود را جشن گرفت. پس از این موفقیت بزرگ بسیاری بیاختیار میگریستند و سر از پا نمیشناختند. صدای بوق و شیپور تمام پایتخت این کشور یعنی سارایوو را برای ساعتی در برگرفت. از سویی بیش از ده هزار هوادار در یکی از میدانهای اصلی سارایوو، هلهلهای کرکننده بر پا کردند. جشن شادی مردم این کشور بیشباهت به آنچه در ایران اتفاق افتاده نبود. پایکوبی و سرور در کوچه و خیابان و فریاد و شعار بخشی از این شادیها بود. بوسنی جنگزده مرهمی کارساز به بخشی از زخمهای عمیق خود ـ که نتیجه جنگهای سالهای نهچندان دور بود ـ زد. این مرهم، صعود به برزیل بود. شادی و خوشحالی هیچ کدام از مردمان دیگر کشورهای اروپایی بابت صعود تیم ملی کشورشان به جام جهانی به پای بوسنیاییها نرسید.
خوشحالی مرفهها
قرار نیست شادیهای خیابانی و جشن و سرور از دل کشورهای فقیر یا کشورهایی که کمتر فرصت حضور در جام جهانی داشتهاند، بیرون بیاید. گاهی در کشوری که میتواند مکان مناسبی برای ثروتمندان و آسایش عمومی باشد جشنهای خیابانی بزرگی در پی صعود به جام جهانی شکل میگیرد. بلژیک نیز یکی از همین کشورهاست. بلژیکیها در جام جهانی 2014 نخستین حضور خود را در این دست از رقابتها تجربه نمیکنند. آنها حتی تیم ضعیف یا بینام و نشانی نیستند. با این حال گرفتن یکی از سهمیههای جام جهانی 2014 برای بلژیکیها بسیار خوشایند بود، آنقدر زیاد که مردم کارناوالهای شادی راهبیندازند و حسابی جشن بگیرند. آتشبازیهای گسترده و رنگارنگ بخش دیگری از این برنامههای شادیآفرین بود. در پی این جشنهای خیابانی «ویسنت کمپانی» ملی پوش مطرح بلژیکیها مردم کشورش را بهترین و پرشورترین هواداران فوتبال در اروپا معرفی کرد. البته به غیر از بلژیکیها، هلند هم در سطح اروپا تماشاگران بسیار پرشوری دارد.
هیلدا حسینیخواه / گروه ورزش
بازگشت ترامپ به کاخ سفید چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در قبال ایران دارد؟
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
رضا جباری: درگفتوگو با «جام جم»:
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم: