والدین و تفسیر نقاشی کودکان

به گزارش جام جم سرا به نقل از روزنامه حمایت- در پرتو نقاشی، کودکان آثاری پدید می‌آورند که با بررسی آن‌ها، پدر و مادر، مربیان، معلمان و پزشکان می‌توانند با سرعت به اندیشه‌ای درباره تحول روان‌شناختی و ماهیت مشکلات احتمالی آنان دست یابند. تفسیر دقیق و کامل نقاشی کودک فقط از عهده یک متخصص روان‌شناسی کودک باتجربه، برمی‌آید زیرا نقاشی بشدت تحت تأثیر فرهنگ و آموزش است؛ با این حال در ذیل نکاتی کلی در خصوص نقاشی کودکان آورده می‌شود تا به والدین کمک کند به دنیای درونی کودک خود وارد شوند.

درخواست ترسیم نقاشی از کودک

کاغذی در اختیار کودک قرار دهید و به او بگویید: «یک خانواده نقاشی کن! یک خانواده در فکر خود مجسم کن و بکش، یعنی نقاشی کن.» دقت کنید که به کودک نباید گفته شود که «خانواده خودت را بکش» بلکه باید گفته شود «یک خانواده بکش».
از کودک بخواهید تک تک افراد نقاشی را معرفی کند. حالا نقاشی را به این ترتیب معنی کنید:

اگر گستردگی نقاشی کودک شما زیاد است، یعنی از حداکثر فضای کاغذ استفاده کرده است، شما کودک برون‌گرا، کنجکاو و جست‌وجوگری دارید و اگر تمام اجزای نقاشی در منطقه خاصی از کاغذ متمرکزند، کودک شما درون‌گرا و به احتمال زیاد خجالتی است.
اگر به‌ طور کلی، تمام اجزای نقاشی کودک به‌ سمت پایین و چپ باشد، کودک غمگین و فاقد اعتماد به‌ نفس است.
در نقاشی کودک شما، حتماً یک بچه هم وجود دارد. این بچه ترسیم شده، تصور کودک شما از خودش است. دقت کنید؛ اگر جنسیت کودکی که رسم شده با جنسیت خود کودک متفاوت است، به احتمال زیاد کودک از جنسیت خودش راضی نیست. مثلاً دختر بچه‌ای که یک پسر در نقاشی خود کشیده است، دوست دارد پسر باشد.

وقتی اعضای خانواده در نقاشی نیستند

گاهی در نقاشی‌ای که کودک ترسیم‌ می‌کند برخی از اعضای خانواده وجود ندارند؛ هر کدام از اعضای خانواده حقیقی کودک که در نقاشی نیستند، به این معنی است که کودک آن فرد را نادیده می‌گیرد. این فرد یا در دنیای کودک جایی ندارد یا جایگاه مثبتی ندارد. برای مثال بسیار دیده می‌شود که خواهر یا برادر کودک، در نقاشی نیستند؛ اما مادر بزرگ و پدربزرگ هستند. به یاد داشته باشید وقتی یکی از اعضای اصلی در نقاشی نباشد نشان‌دهنده این است که کودک خانواده خودش را چگونه می‌بیند.
همچنین فاصله‌ها در نقاشی به معنی فاصله‌های عاطفی در دنیای واقعی است؛ یعنی هر فاصله‌ای که کودک میان خودش و دیگران یا میان سایر اعضای خانواده می‌کشد نشان‌دهنده فاصله عاطفی او با دیگران یا دیگر اعضای خانواده با یکدیگر است.

دانسته‌هایی دربارهٔ برگهٔ نقاشی

قسمت بالای برگهٔ نقاشی نشان‌دهنده تصورات آرامش‌بخش و بلندپروازی کودک است. به ‌طور مثال افرادی از خانواده که بالای نقاشی رسم می‌شوند، محور آرامش کودک هستند.
منطقه پایین نقاشی و منطقه چپ، نشانه هیجانات منفی مثل غم و اندوه، بی‌اعتمادی و فشار است. هر چیزی که در ناحیه پایین و چپ رسم شود، موضوع آزاردهنده‌ای در زندگی کودک است.
ناحیه مرکزی کاغذ، ناحیه طلایی است. افرادی از خانواده که در مرکز کاغذ کشیده می‌شوند، در زندگی کودک نقش محوری و مثبت دارند.

اندازه‌ها و ترتیب‌ها

اندازه‌ها و ترتیب نیز در نقاشی کودکان معنی دارند. هر چیزی که بزرگ‌تر نقاشی شود، برای کودک با اهمیت‌تر است و شخصی که اول از همه نقاشی می‌شود، در دنیای کودک اولویت اصلی را دارد.
البته باید یادآور شویم، چنین تحلیل‌هایی فقط برای نقاشی کودکان زیر ۱۱ سال صادق است. کودکان در سنین پایین، بر اساس هیجانات و امیال و آرزوهای خود نقاشی می‌کشند، اما هرچه بزرگ‌تر می‌شوند، نقاشی‌های آنان نشانه یادگیری اجتماعی و مهارت‌هایشان است.