زندگی دیجیتال؛ تهدید یا فرصت؟

از طرفی دیگر با گسترش شبکه‌های ارتباطی و فراگیر شدن کاربرد کارت‌های بانکی اعتباری برای پرداخت هزینه هتل‌ها، رستوران‌ها یا حتی خرید از فروشگاه، استفاده از کارت‌های اعتباری در مبادلات با استقبال عمومی مواجه شد.

گرچه این امکانات می‌توانست برای مشتریان بانک‌ها مزایایی به همراه داشته باشد، اما این تنها یک روی سکه بود.

روی دیگر سکه امکان دسترسی به اطلاعاتی از قبیل زمان و مکان‌هایی بود که مشتریان از آنجا خرید می‌کردند و این اطلاعات براحتی در اختیار برخی کارمندان بانک‌ها قرار می‌گرفت.

با فراگیر شدن اینترنت روز به روز برتعداد کاربران دنیای ارتباطات و اطلاعات افزوده می‌شود؛ کاربرانی که از هرگونه فعالیت آنها در این دنیای بزرگ ردپایی برجا می‌ماند.

در حقیقت همه این تحولات را می‌توان نخستین قدم‌ها برای فرو ریختن دیوارهای سنتی حریم خصوصی زندگی افراد دانست که امروز پس از گذشت چند سال به آن خو گرفته‌ایم.

فناوری‌های جدید، تهدید‌های جدید

معرفی عینک گوگل، دلهره و اضطراب جدیدی در دل کاربران محصولات دیجیتال ایجاد کرده که ناشی از خطری است که بیش از پیش حریم خصوصی کاربران دنیای دیجیتال را تهدید می‌کند.

با این که در بسیاری از اماکن عمومی، عکاسی و فیلمبرداری ممنوع است، عینک گوگل این قابلیت را دارد که بتوان بدون این که کسی متوجه شود به کمک آن مخفیانه عکس گرفت یا فیلمبرداری کرد.

در دنیای امروز، فناوری‌های نوین ارتباطی مانند شبکه‌های اجتماعی به راهکارهایی مجهز شده‌اند که به کمک آنها می‌توانند به اطلاعات شخصی درباره افراد دسترسی داشته باشند.

بنابراین تردیدی نیست در چنین شرایطی پیشرفت فناوری بویژه فناوری‌های ارتباطی و ورود نسل جدید ابزارهای ارتباطی مانند عینک گوگل که سر و صدای زیادی در دنیای دیجیتال به راه انداخته است به نوعی به منزله ورود مخفیانه به حریم زندگی خصوصی کاربران دنیای دیجیتال باشد.

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که ورود محصولاتی جدید مانند عینک گوگل در زندگی امروز می‌تواند تعریف حریم خصوصی را دستخوش تحولات اساسی کند.

از نظر فناوری به نظر می‌رسد عینک گوگل چیزی کم ندارد و سازندگان و طراحان فکر همه چیز را کرده‌اند اما عده‌ای تصور می‌کنند استفاده از این عینک به معنی نقض حریم خصوصی زندگی افراد است.

چراکه این فناوری از قابلیت‌های بالقوه‌ای برای زیر نظر قرار دادن افراد و دستیابی به اطلاعات شخصی آنها برخوردار است و می‌توان آن را نوعی ابزار جاسوسی پیشرفته تلقی کرد.

به همین دلیل استفاده از عینک گوگل در بسیاری از اماکن عمومی مانند سینما‌ها در آمریکا ممنوع اعلام شده و این‌طور به نظر می‌رسد که روز به روز دایره ممنوعیت آن نیز افزایش یابد.

دوربین این عینک به اینترنت متصل است و می‌تواند به‌طور مداوم عکس‌هایی که می‌گیرد و فیلم‌هایی که ضبط می‌کند را از طریق اینترنت در دسترس همه قرار دهد.

ممکن است برای آنها که استفاده از عینک گوگل را تجربه نکرده‌اند این سوال مطرح باشد که از پشت این عینک چه چیزهایی را می‌توان دید.

کارشناسان می‌گویند این عینک آینده دنیای ارتباطات و کامپیوتر است. شما از پشت این عینک چیزهایی می‌بینید که دیگران نمی‌بینند و به اطلاعاتی دسترسی دارید که بدون استفاده از ابزارهای پیشرفته، امکان دستیابی به این اطلاعات وجود ندارد. شاید ورود این عینک به بازارهای جهانی به منزله پایان یافتن حریم خصوصی است البته در پی تشدید نگرانی‌ها از محصول جدیدی که گوگل قرار است به بازار عرضه کند، سرگئی برین و لری پیج از بنیانگذاران گوگل از مردم خواسته اند به این شرکت که عنوان غول بزرگ جستجوی اینترنتی را از آن خود ساخته است، اعتماد کنند و از امنیت اطلاعات در گوگل هراسی به دل راه ندهند. آنها می‌گویند محصول جدید هیچ تاثیری بر حریم خصوصی زندگی افراد ندارد؛ چراکه امنیت و کنترل ارتباطات کاربران از مهم‌ترین اهداف گوگل است. آنها به کاربران این اطمینان را داده‌اند که اطلاعات خصوصی همواره خصوصی باقی می‌ماند و همانند گذشته به‌صورت محرمانه نگهداری می‌شود.

از هویت دیجیتال خود مراقبت کنید

آنچه موجب نگرانی شده این است که عینک‌های گوگل می‌توانند ابزاری برای انتقال صدا، صوت و حتی عکس و فیلم باشند.

شاید تصور این که با فراگیر شدن این فناوری، عینک گوگل به‌عنوان ابزاری جاسوسی، همه افراد را خارج از محدوده خانه‌های شخصی آنها زیر نظر بگیرد همان اندازه غیرواقعی باشد که 15 سال پیش تماشای تلویزیون، گوش دادن به رادیو یا حتی عکاسی و فیلمبرداری با تلفن همراه غیرواقعی به نظر می‌رسید.

آنچه مسلم است این که رشد روز افزون فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی از یک سو، موجب سهولت ارتباطات و تبادل اطلاعات شده و از سوی دیگر مفهوم حریم خصوصی را تغییر داده است و رفته رفته این حریم خصوصی را به چهار دیواری که در آن زندگی می‌کنیم، محدود کرده است.

به عبارت دیگر به محض این که از این چهار دیواری خارج می‌شویم دیگر تضمینی برای حفظ حریم خصوصی وجود ندارد. در حقیقت مردم دچار سرگردانی شده‌اند و نمی‌دانند حریم خصوصی آنها چه محدوده‌ای را شامل می‌شود تا از آن محافظت کنند.

کسی چه می‌داند شاید لازم باشد سازمان‌هایی راه‌اندازی شود که مسئولیت حفظ حریم خصوصی ما را به عهده گیرد. دیگر به جایی رسیده‌ایم که باید بگوییم در دنیای دیجیتال حریم خصوصی وجود خارجی ندارد.

در این دنیای بزرگ، چشم‌ها و گوش‌های مجازی همه جا وجود دارد و مفهوم مرزهای فیزیکی و حتی جغرافیایی گرچه هنوز خیلی بی‌معنی نشده است، اما روز به روز کمرنگ‌تر می‌شود.

اگر می‌خواهید در دنیای امروز حرفی برای گفتن داشته باشید باید دیجیتالی باشید در غیراین‌صورت شاید هویتتان را از دست بدهید. درست است که فناوری‌های جدید، کنترل حریم خصوصی دیجیتال را پیچیده‌تر کرده است؛ اما هنوز هم راهی برای در امان ماندن از پیامدهای ناشی از این تغییر وجود دارد و آن هم این است که از اطلاعات شخصی و خصوصی مان محافظت کنیم.

در دنیایی که همه با هم در ارتباط هستند می‌توان از هر اطلاعاتی رونوشتی تهیه کرده و آن را در جای دیگری با هزاران نفر که شاید حتی شما آنها را نشناسید این اطلاعات را به اشتراک گذاشت.

پس بهتر است قدری محتاط تر از همیشه عمل کنید و از این اطلاعات محافظت کنید تا به دردسر نیفتید.

فرانک فراهانی‌جم -‌ گروه دانش