قطع مستمری در انتظار بازنشستگان شاغل

این بار بحث بر سر آن دسته از بازنشستگانی است که پس‌از بازنشستگی دوباره در جای دیگری مشغول به کار می‌شوند، مسوولان تامین اجتماعی معتقدند که هیچ بازنشسته‌ای حق ندارد با وجود دریافت مستمری ماهانه در جای دیگری مشغول به کار شود.مسوولان تامین اجتماعی می‌گویند اگر گزارش شود بازنشسته‌ای کار می‌کند علاوه بر این‌ که حق بیمه جدید از وی خواهند گرفت، حقوق بازنشستگی‌اش را هم قطع خواهند کرد.

هر چند این اتمام حجت از موضع مسوولان ارشد صندوق بیمه تامین اجتماعی مطرح نشده و صرفا نقل قولی از مدیرکل تامین اجتماعی استان اصفهان است، اما به هر حال قطعا مسوولان ارشد صندوق تامین اجتماعی در جریان این اظهارنظر هستند و این گفته می‌تواند به نوعی موضع‌گیری رسمی مسوولان ارشد صندوق تامین اجتماعی هم باشد.

مدیرکل تامین اجتماعی استان اصفهان می‌گوید: در صورت اشتغال مستمری‌بگیران مستمری آنها تعلیق می‌شود و آنها موظفند بیمه جدید کار خود را به تامین اجتماعی بپردازند.

علی‌اصغر دادخواه می‌افزاید: بیمه این افراد پس از ترک کار با محاسبه سابقه پرداخت حق بیمه جدید و همچنین دستمزد مربوطه مستمری ترمیم و مجددا پرداخت می‌شود.

این مقام مسوول در صندوق تامین اجتماعی استان اصفهان با بازنشستگانی که علاوه بر دریافت مستمری بازنشستگی در محل دیگری اشتغال دارند هم اتمام حجت کرده و با لحنی که بیشتر نشان از تهدید دارد، می‌گوید: اگر خبری از اشتغال مجدد به‌کار بازنشسته‌ای به گوش تامین اجتماعی برسد قطعا با بازنشسته خاطی برخورد خواهد شد.

اما موضوع مهمی که نمی‌توان آن را نادیده گرفت این است که قانون صرفا اشتغال بازنشستگان را در بخش دولتی منع کرده است، اما معلوم نیست چرا مسوولان تامین اجتماعی در این میان تاکید کرده‌اند اشتغال به کار مجدد بازنشستگان ‌منع قانونی دارد و در صورت گزارش چنین مواردی مستمری بازنشستگی‌شان قطع خواهد شد؟این پرسشی است که تاکنون مسوولان تامین اجتماعی درباره آن سکوت کرده‌اند.

شاید این روزها دغدغه هزینه‌های ریز و درشت زندگی، مستمری‌های ناچیز بازنشستگی و مزه تلخ تورم زیر زبان هیچ قشری به اندازه بازنشستگان خانه نکرده باشد.

مستمری بازنشستگان کفاف هزینه‌های زندگی‌شان را نمی‌دهد، اول و آخر ماجرا همین است.

امری که گرچه سایر اقشار جامعه هم با آن درگیرند، اما بدون تردید قشر بازنشسته به دلیل شرایط خاص زندگی‌شان به گونه‌ای ویژه با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند چرا که وقتی پس‌از سال‌ها کار و تلاش بی‌وقفه زمان استراحت و آرامش خاطر می‌رسد، نگرانی‌ها و دغدغه‌هایشان رنگ و بویی جدید به خود می‌گیرد و تازه درمی‌یابند که بازنشستگی یعنی اول نگرانی‌ها...

در این میان کم نیستند بازنشستگانی که برای تامین هزینه‌های زندگی به هر دری می‌زنند تا شغل دومی برای خودشان دست و‌پا کنند چرا که به خوبی می‌دانند این مستمری‌های بخور و نمیر بازنشستگی کفاف هزینه‌های ریز و درشت زندگی و اجاره خانه و... را نمی‌دهد.مسوولان تامین اجتماعی در حالی برای بازنشستگانی که از سر ناچاری برای تامین هزینه‌های زندگی‌شان شغل دیگری با حقوق نه چندان دندان‌گیری دست و پا کرده‌اند خط و نشان می‌کشند که انگار از یاد برده‌اند هیچ بازنشسته از سر دلخوشی و شکم سیری در دورانی که باید آسوده و بدون دغدغه بنشیند و روزگار بگذراند به فکر این‌ که دوباره کار جدیدی برای خودش دست و پا کند تا با درآمدش بتواند کم و کسری‌های زندگی‌اش را جبران کند، نمی‌افتد.

بازنشسته 72 ساله‌ای که 3 سال پیش بازنشسته شده است و به قول خودش با کلی دوندگی و واسطه‌سازی توانسته در یکی از باجه‌های بلیت‌فروشی سطح شهر کاری برای خودش دست و پا کند، این‌ که یک فرد بازنشسته حق اشتغال مجدد را نداشته باشد عادلانه نمی‌داند و می‌گوید: ای کاش مسوولانی که اینچنین با زبان تهدید با بازنشستگان حرف می‌زنند یک ماه مجبور بودند با حقوق بازنشستگی زندگی‌شان را اداره کنند، هزینه‌های درمان همسرشان را بپردازند، اجاره خانه بدهند و یا مثل خیلی‌های دیگر از بازنشستگان مخارج تحصیلات دانشگاهی 2 یا چند فرزندشان را به طور همزمان بپردازند تا آن وقت ببینند از حرف تا عمل چقدر فاصله است.

انگار مسوولان تامین اجتماعی نمی‌دانند یا ترجیح می‌دهند به‌روی خودشان نیاورند که این تنها نیاز است که بازنشستگان را از سر ناچاری به هر شغل پیش‌پا افتاده‌ای قانع می‌کند، از بلیت‌فروشی گرفته تا نگهبانی یک کارگاه تولیدی یا کارگر خدماتی و....

با وجود تمام این مشکلات مسوولان تامین اجتماعی همچنان مصرانه بر غیرقانونی بودن اشتغال مجدد بازنشستگان تاکید دارند و به هیچ‌وجه هم حاضر نیستند در این زمینه کوتاه بیایند، در حالی که نمی‌دانند این موضوع تا چه حد زندگی بسیاری از بازنشستگانی را که هم‌اکنون با تکیه بر درآمد شغل دومشان زندگی می‌گذرانند با تنگناهای جدی مواجه خواهد کرد.

مسوولان تامین اجتماعی معتقدند اشتغال مستمری‌بگیران تامین اجتماعی منع قانونی دارد، چرا که وقتی می‌توان از توان نیروهای جوان و متخصص بهره گرفت چرا باید از نیروی کاری که به ناتوانی و فرسودگی شغلی رسیده استفاده مجدد کرد.

در حال حاضر صندوق تامین اجتماعی از افرادی که به طور همزمان دارای دو شغل هستند، دو بار حق بیمه دریافت می‌کند؛ در حالی که به نظر می‌رسد این چندان منطقی نیست از افرادی که دارای دو شغل هستند و اتفاقا صندوق بیمه‌گر آنها هم یک صندوق بیمه‌ای مشترک است 2 بار حق بیمه دریافت شود.

بسیاری از شاغلانی که چنین وضعیتی دارند از چنین شرایطی ناراضی هستند و این اقدام صندوق‌های بیمه‌گر اجتماعی از جمله تامین اجتماعی را نوعی اجحاف در حق خود و به نفع صندوق بیمه‌گر می‌دانند.جالب اینجاست که مسوولان تامین اجتماعی در این‌گونه موارد سکوت می‌کنند و به فکر چاره‌ای نمی‌افتند، ولی تا این حد نسبت به اشتغال به کار بازنشستگان حساس می‌شوند!

در حالی که اظهارنظر مدیرکل تامین اجتماعی استان اصفهان این روزها موجی از نگرانی را میان بازنشستگان شاغل ایجاد کرده است که اگر مستمری‌شان قطع شود یا کار دومشان را از دست بدهند چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اما رئیس کانون بازنشستگان و مستمری‌بگیران تامین اجتماعی این امیدواری را به بازنشستگان می‌دهد که جای هیچ نگرانی نیست.

علی‌اکبر خبازها در گفت‌وگو با «جام‌جم» می‌گوید: این کاملا منطقی است که وقتی فرد شاغلی به سن بازنشستگی می‌رسد جا را برای نیروی جوان، باانگیزه‌، فعال‌ و متخصص خالی کند و در واقع به جوان‌ها هم فرصت حضور در عرصه‌های کار و فعالیت داده شود، اما این را هم نمی‌توان کتمان کرد که هم‌اکنون تورم و هزینه‌های سرسام‌آور زندگی موجب شده که بسیاری از بازنشستگان از سر ناچاری شغل دیگری برای خودشان دست‌و‌پا کنند.خبازها می‌گوید: خوشبختانه با تعاملی که میان کانون بازنشستگان و مسوولان ارشد صندوق تامین اجتماعی وجود دارد، تلاش شده که این موضوع به‌گونه‌ای کدخدامنشی حل شود.رئیس کانون بازنشستگان و مستمری‌بگیران تامین اجتماعی با تاکید بر این ‌که بازنشستگانی که هم‌اکنون در شغل دیگری مشغول به‌کارند نگران نباشند چرا که تاکنون با گفت‌‌وگوها و توافقاتی که میان کانون و مسوولان تامین اجتماعی انجام شده در این زمینه مشکلی برای بازنشسته‌ای پیش نیامده و اگر مواردی هم بوده به نفع بازنشستگان حل شده است.

خبازها این را هم می‌گوید که اگر در حال حاضر مشکلی در این زمینه برای بازنشسته‌ای پیش آمده حتما مورد را با کانون بازنشستگان در میان بگذارد تا به‌گونه‌ای کدخدامنشی این موضوع با توافق حل شود تا بازنشستگان هم متضرر نشوند.

با وجود این ‌که برای تکمیل این گزارش تلاش کردیم تا با یکی از مسوولان صندوق تامین اجتماعی گفت‌وگو کنیم، اما متاسفانه این امکان فراهم نشد.

در هر صورت هر چند رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی این امیدواری را به بازنشستگان می‌دهد که جای هیچ نگرانی برای بازنشستگان شاغل نیست و نمایندگان بازنشستگان در کانون بازنشستگی تمام تلاش خود را می‌کنند که هیچ بازنشسته شاغلی در این زمینه متضرر نشود، اما نکته مهم این است که طرح این چنین مواردی که هرازگاه به نقل از قول مسوولی در صندوق تامین اجتماعی مطرح می‌شود جز نگرانی و ایجاد یک دغدغه جدید برای بازنشستگان حاصلی نخواهد داشت.به نظر می‌رسد بهتر است پیش از طرح چنین موضوعاتی نه تنها به پیامدهای روحی و روانی آن در میان بازنشستگان توجه جدی شود، بلکه به این ‌که در صورت اجرایی شدن چنین مواردی چه بر سر وضعیت زندگی آن دسته از بازنشستگان شاغلی که روی درآمد شغل دومشان حساب بازکرده‌اند خواهد آمد به طور دقیق چاره‌اندیشی شود.

پوران محمدی / گروه جامعه