ماهی را نگهدار

همه اینها به اضافه موضوع کتاب، مرا بر آن داشت که این دوشنبه آخر سالی که صحبت از ماهی (چه از نوع قرمز و چه سفیدش) زیاد است، «ماهی را نگهدار» را معرفی کنم.

پیش از هر کس خود نویسنده معتقد است و می‌نویسد:

«این کتاب معجزه نمی‌کند، راه یکشبه یا یکروزه و یا کوتاه مدت هم پیش روی کسی نمی‌گذارد، اما این کتاب را زندگی کرده‌ام و معتقدم هرچند وقت باید نگاهی به آن انداخته و چیزی در حاشیه آن بنویسیم چرا که این یک راه است نه یک توقفگاه.

این کتاب سعی دارد شما را در راهی که می‌روید کمک کند تا با اعتماد بیشتر بتوانید از چیزی که دارید لذت و بهره ببرید.

از وقتی فکر کردن را برای خود به شکل یک بازی و یک سرگرمی در بیاورید نوعی طنز پنهان سراسر دنیا را برایتان جذاب‌تر می‌کند. این جذابیت وقتی کامل می‌شود که می‌بینید همه چیز اطراف برایتان معنی‌دار شده و کم‌کم ذهنتان از خود خلاقیت‌هایی بروز می‌دهد.»

نکته جالبی که در همان مقدمه نظرتان را جلب می‌کند، این است:

«ذهن ما خسته می‌شود، بیمار می‌شود، می‌خوابد، رشد می‌کند و گاهی دلش بازی می‌خواهد؛ پس نمی‌توان آن را محدود کرد و یا از همه مهم‌تر آن که هیچگاه نمی‌توان ذهن را به رایانه تشبیه کرد، چراکه بهترین رایانه‌ها هم ذاتا محدودند و اگر ذهنتان را به رایانه‌ای که دارای سرعت محدود، حجم حافظه ذخیره‌سازی محدود و یا نرم‌افزارهای از پیش تعریف شده است تشبیه کنید، بی‌شک در حق خود خیانت کرده‌اید.

ذهنتان باید مانند یک درخت جوان در هر جهتی رشد کند، بیاموزد و از ذخایر خود استفاده کند.»

خیلی از ما وقتی چیزی را به یاد نمی‌آوریم؛ نامی، نشانی یا شماره تلفنی را؛ ممکن است این را حاکی از ضعف و خللی در فکر و قوه تعقل خویش بدانیم؛ اما بهتر است این‌گونه نگاه کنیم.

«ممکن است در کارکرد حافظه خود احساس ضعف کنید یا این‌که به حافظه خود اطمینان نداشته باشید، به هر حال در طول روز شما می‌بایست تعداد بسیاری متن، تصویر و یا کارهای دیگر را به خاطر داشته باشید، اما همه ما گاهی امور مهمی مثل یک تلفن کاری یا نام یکی از دوستان و یا چیزهایی از این قبیل را فراموش می‌کنیم. کار جایی سخت می‌شود که افرادی را می‌بینیم که حافظه بسیار قوی دارند مانند کسانی که در مسابقات علمی مطالب را به‌سرعت به خاطر آورده و بیان می‌کنند و... اگر چنین حافظه‌ای ندارید نیازی به مأیوس شدن نیست و فقط می‌بایست کلمه «نمی‌توانم» را از خود دور کنید، زیرا همان‌طور که گفتیم نه حافظه بد وجود دارد و نه تقویت آن کاری است ناشدنی.

پس مطمئن باشید که می‌توانید حافظه خود را تقویت کنید؛ شما فقط به آموزش نیاز دارید و در ضمن دقت داشته باشید که تقویت حافظه به معنی بزرگ‌تر کردن مغز یا تغییر کاربری بخشی از آن نیست، بلکه منظور فقط بالا بردن میزان یک توانایی ذهنی است‌‌. همچنین هرگز فراموش نکنید که انگیزه برای ادامه هر کاری تا چه اندازه اهمیت دارد، به عنوان مثال اگر کسی کارهای روزانه‌اش را از روی عادت (یعنی بدون استفاده از حافظه) انجام دهد، برای تقویت حافظه خود نیز زحمت زیادی نخواهد کشید.

انگیزه برای تقویت حافظه می‌تواند برای بعضی‌ها برتری یافتن در مقابل دوستان یا پوشاندن یک ضعف باشد... شما نیز این کار را مانند سایر کارها با علاقه آغاز و با انگیزه ادامه دهید.»

به این نکته هم توجه کنید؛ اهمیتش در زندگی را درمی‌یابید؛ به یقین شما هم با آن روبه‌رو شده‌اید.

«آیا تا به حال برایتان اتفاق افتاده است که یکی از دوستان شما از یک خاطره مشترک با شما صحبت کرده یا در جلسه امتحان از روی ناراحتی همراه با تعجب گفته باشید «چیزی یادم نمی‌آید»؟

و اما یک نکته دیگر آیا تاکنون فکر کرده‌اید که چرا وقتی بعضی از خاطراتمان را برای دیگران تعریف می‌کنیم برخی یا باور نمی‌کنند یا با وجود آن‌که خود نیز جزئی از آن بوده‌اند، آن را به یاد نمی‌آورند؟

وقتی چندین نفر به شما می‌گویند خیالباف شده‌اید یا موضوع آن اتفاق مشترک چیز دیگری بوده تعجب نکنید، این یکی از خاصیت‌های ذهن است که همه چیزهای دوست‌داشتنی را ذخیره می‌کند و اگر هم چیزی دوست‌داشتنی نباشد آن را یا حذف کرده یا به گونه‌ای تغییر می‌دهد که دوست‌داشتنی‌تر شود، درست مانند دستگاه گوارش که ماهیت بسیاری چیزها را تغییر می‌دهد تا قابل جذب گردد. این امر ناخودآگاه اتفاق می‌افتد، ولی می توان آن را کنترل کرد، این خاصیت همان پندار شماست. اشتباه نکنید پندار چیز بدی نیست و همان‌طور که گفتیم فقط باید کنترل شود تا به توهم تبدیل نشود.

این موضوع و عدم یادآوری نگران‌کننده نیست، چراکه شما مطمئن هستید میلیون‌ها چیز دیگر را می‌دانید؛ اگر این طور فکر نمی‌کنید کافی است به دور و برتان نگاهی بیندازید، آیا صدها چیز دور و اطرافتان برای شما دارای هویتی از نظر جنس، رنگ و کیفیت نیستند؟ شما حتی درباره چیزهایی می‌دانید که هرگز ندیده‌اید مانند یک کشور خارجی یا سیارات و گیاهان و شخصیت‌های تاریخی و خیلی چیزهای دیگر.

بله درست متوجه شده‌اید. شما یک حافظه درخشان دارید و فقط چون از کارکرد آن رضایت کافی ندارید این متن را دنبال می‌کنید. این عدم رضایت به هیچ عنوان بد نیست و مانند این است که شما یک خودروی بسیار قوی در اختیار داشته باشید اما برای استفاده از توانایی‌های آن باید روش کار با آن را بیاموزید.»

برای این آموختن، «ماهی را نگهدار» نوشته سعید نوری‌آزاد را بخوانید.

کتاب را نشر بارش دانش بتازگی‌با قیمت 2500 تومان چاپ کرده است.

کورش اسعدی‌بیگی