دوره 16 ساله سلطنت پهلوی اول که با خلع قاجاریه از سلطنت رقم خورد، دوره‌ای آمیخته به استبداد، خشونت، اسلام ستیزی، بی‌عدالتی، مبارزه با مظاهر فرهنگی اقوام ایرانی و طماعی‌های بی‌حد و حصر شخص رضاپهلوی بود. اما او ظاهرا برای پایان دادن به این اوضاع کودتا کرده بود. این را می‌شود از خلال بیانیه‌ای که وی اندکی پس از کودتای سوم اسفند منتشر ساخت و در آن دلایل کودتای خویش را شرح داد، دریافت و دید که تفاوت شعار و عمل پهلوی از کجا تا به کجا بود. اینک فرازهایی از آن بیانیه از کتاب شرح زندگانی من، نوشته عبدالله مستوفی (جلد دوم، نشر هرمس، 1386، ص 1820):
کد خبر: ۳۱۸۲۵۳

«...[ما قزاق‌ها] فقط به تهران آمدیم که معنی حقیقی سرپرستی مملکت و مرکزیت حکومت بدان اطلاق گردد.

حکومتی که در فکر ایران باشد. حکومتی که فقط تماشاچی بدبختی‌ها و فلاکت ملت خود واقع نگردد.

حکومتی که تجلیل و تعظیم قشون را از اولین [شروط] سعادت مملکت به شمار آورد، نیرو و راحتی قشون را یگانه راه نجات مملکت بداند.

حکومتی که بیت‌المال مسلمین را وسیله شهوترانی مفتخوران تنبل و تن‌پروران بی‌حمیت قرار ندهد. حکومتی که سواد اعظم مسلمین را مرکز شقاوت‌ها، کانون مظالم و قساوت نسازد. حکومتی که در اقطار سرزمین آن هزاران اولاد مملکت از گرسنگی و بدبختی حیات را بدرود نگویند. حکومتی که ناموس و عصمت گیلانی، تبریزی، کرمانی را با خواهر خود فرق نگذارد. حکومتی که برای زینت و تجمل معدودی، بدبختی مملکت را تجویز ننماید.

حکومتی که بازیچه دست سیاسیون خارجی نباشد. حکومتی که برای چند صد هزار تومان قرض، هر روز آبرو ایران را نریزد و مملکت خود را زیر بار فروتنی نبرد. ما سرباز هستیم و فداکار. حاضر شده‌ایم به ازای انجام این آمال خون خود را نثار نماییم و غیر از قوت و عظمت قشون، برای حفظ شهریار و وطن مقدس آرزویی نداریم.

هر لحظه چنان حکومتی تشکیل شود و موجبات شرافت وطن، آزادی، آسایش و ترقی ملت را عملا نمودار سازد و با ملت نه مثل گوسفند زبان بسته رفتار نماید! بلکه به معنی واقعی ملت بنگرد، آن لحظه است که ما خواهیم توانست به آتیه امیدوار بوده و آنچنان که نشان دادیم، وظیفه مدافع وطن را ایفا نماییم... .»

عملکرد بعدی رضاخان نشان داد که حرف‌های او در این بیانیه در حد شعار باقی ماند.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
فرزند زمانه خود باش

گفت‌وگوی «جام‌جم» با میثم عبدی، کارگردان نمایش رومئو و ژولیت و چند کاراکتر دیگر

فرزند زمانه خود باش

نیازمندی ها