کنکوری به وسعت ایران

کوروش نسبی تهرانی شنیدن این برنامه را به تمام کسانی که خود را برای کنکور 88 آماده می‌کنند، پیشنهاد می‌کند. گفتگویی با وی انجام شده که در ادامه می‌خوانید.

ضبط این برنامه و پخش آن تقریبا به چه زمانی برمی‌گردد؟

حدودا هشت یا نه سال است که این برنامه ضبط می‌شود؛ برای بچه‌هایی که می‌خواهند خودشان را برای کنکور آماده کنند، علی‌الخصوص بچه‌های پیش‌دانشگاهی. ما به تعداد روزهای هفته درس‌هایی را برایشان ارائه می‌کنیم و آنها با ما پیش می‌آیند. معمولا از اول مرداد هر دوره درسی آغاز می‌شود و تا قبل از کنکور به پایان می‌رسد.

در ارائه این دوره‌های درسی تمام رشته‌های دبیرستانی و یا هنرستان را در نظر می‌گیرید؟

چون بیشتر مخاطبان را بچه‌های ریاضی و تجربی تشکیل می‌دهند، بیشتر توصیه‌مان به آنها است، چون فکر می‌کنیم خودشان می‌توانند درس‌ها را بخوانند.

چه درس‌هایی را تدریس می‌کنید؟

شنبه‌ها شیمی، یکشنبه‌ها ادبیات فارسی، دوشنبه‌ها دیفرانسیل، سه‌شنبه‌ها مشاوره داریم و چهارشنبه عربی و پنجشنبه هم ریاضیات گسسته.

در انتهای هر دوره جمع‌بندی دروس انجام می‌شود؟

وقت کافی برای این کار در اختیار نیست. الان ما مجبور هستیم حساب دیفرانسیل را در ده جلسه به‌بچه‌ها ارائه کنیم. اطمینان ما بر این است که خود بچه‌ها کار می‌کنند با معلم‌های خوب خودشان در مدرسه و رادیو کمکی است در کنارشان.

بیشترین شنونده‌هایمان را بچه‌های شهرستانی تشکیل می‌دهند و طی نامه‌ها و تماس‌ها متوجه می‌شویم که در برخی روستاها و شهرها حتی معلمی ندارند که این درس‌ها را تدریس کند و همین برنامه‌ها را ضبط می‌کنند و با آن جلو می‌روند.

فکر می‌کنید رادیو به عنوان یک رسانه سمعی چقدر در تدریس از راه دور موثر است؟

موثر بودنش از این جهت است که ممکن است ما تصویر نداشته باشیم و این یک مانع به حساب آید و یا یک کمبود تلقی شود و بخشی از پیام را نتواند انتقال دهد ولی توانسته‌ایم بخوبی با بچه‌ها پیش رویم، نامه‌ها هم این را نشان داده‌اند، ضمن این که امکان این را دارند که برنامه‌ها را ضبط کنند و دوباره گوش دهند حتی خود ما در رادیو برنامه‌ها را تکرار می‌کنیم، یعنی هر درسی بامداد روز بعد برای بچه‌های سحرخیز ساعت30/4 صبح بازپخش می‌شود. برخی درس‌ها مثل ریاضیات را مشاوران می‌گفتند که امکان دارد بتوان از طریق رادیو انتقال داد. باز در نامه‌ها بازخوردش را می‌دیدیم که بچه‌ها راضی بودند، چون ما با تکیه بر کتاب درسی‌شان پیش می‌رویم. در هر برنامه کتاب درسی را باز می‌کنیم و همراه با بچه‌ها تمرین‌ها را حل می‌کنیم، یا درس‌زبان را معلم درست متن کتاب را برای بچه‌ها می‌خواند و بر روی نکات مهم تاکید می‌کند. به نظر من کمک خوبی بوده یعنی باز هم می‌گویم، نامه‌هایی که بعد از اعلام نتایج به دست ما می‌رسد، آنهایی که وقت دارند و دلشان تنگ می‌شود و برایمان نامه می‌دهند به ما شوق و انرژی می‌دهند و اگر این بازتاب‌ها نباشد ما اصلا دست به ساخت برنامه نمی‌بریم. یعنی اگر آنها تماس نگیرند ما هم انگیزه‌ای نداریم.

گفتید بیشتر مانور برنامه روی کتاب درسی است.

بله، منطبق بر کتاب است. البته چون می‌خواهیم بچه‌ها را برای کنکور آماده کنیم، به کتاب‌های سال دوم و سوم هم اشاره می‌کنیم و از اول مرداد که درس‌ها آغاز می‌شود، ابتدا سال دوم و سوم را مرور می‌کنیم و بعد دروس پیش‌دانشگاهی.

پس نکات تست و کنکور کلاس‌های بیرون و سردرگمی کلاس‌های متعدد در این برنامه وجود ندارد؟

ما بدون هیچ هزینه‌ای که کلاس‌های کنکور دارند از بهترین اساتید تهران سعی کردیم استفاده کنیم و دقیقا وارد خانه‌‌های بچه‌ها می‌شویم.

استادانی که در استودیو حضور پیدا می‌کنند چطور با میکروفن ارتباط می‌گیرند؟

اول برایشان مشکل است که وارد کلاسی می‌شوند که هیچ دانش‌آموزی در آن نیست و با دانش‌آموزانی مجازی حرف می‌زنند ولی کم‌کم حس می‌کنند که وارد کلاسی به مراتب بزرگ‌تر از کلاس خودشان می‌شوند. اگر در همایش‌هایشان فقط دویست نفر می‌نشینند، اینجا کلاسی دارند به وسعت ایران. حتی در روستاها ما از بچه‌های عشایر نامه داشتیم. عشایر یعنی کسی که فقط چند ماه ساکن است و بعد باید به جای دیگری برود. این همان امکان زیبای رادیو است. یعنی بدون سیم و بدون برق دارد با ما همراه می‌شود و کلاسش را با خودش می‌برد به هر کجا که بخواهد.

فکر می‌کنید وقت آن رسیده که رسانه‌ها هم آموزش از راه دور را شروع کنند و آیا این قابلیت را در حال حاضر دارا هستند؟

می‌شود انجام داد. یعنی لااقل این برنامه یک تجربه بود در این چند سال که نشان داد این کار را می‌شود کرد. خصوصا برای بچه‌های شهرستان. تهران از کلاس‌های خوب و بسیار زیادی برخوردار است، ولی واقعا بچه‌های شهرستان نیاز دارند و رادیو می‌تواند این کار را انجام دهد. حتی همزمان با شروع درس‌ها، کتاب‌ها و جزواتی را برای بچه‌هایی که ثبت‌نام می‌کنند در این مدرسه رادیویی می‌توان ارسال کرد و به سوالاتشان پاسخ دهیم. به نظر من می‌شود این کار را انجام داد و بخشی از رسالت رادیو هم این است. شاید مسوولان هم در فکر باشند.

استادانی که شما در برنامه دعوت می‌کنید از موسسه خاصی هستند و یا گلچین می‌شوند؟

خیر با مشورت خود مشاورین برنامه و آموزش و پرورش سعی می‌کنیم که از بهترین اساتید سطح تهران استفاده کنیم، نه فقط از یک موسسه و هر سال هم با عده‌ای خاص کار نمی‌کنیم. گاه یک استاد جای خود را به استادی دیگر می‌دهد و این امکان برای اساتید دیگری نیز وجود دارد که بتوانند مفاهیم را فقط از طریق صدا انتقال دهند، چون یک نوع هنرنمایی دیگری است علاوه بر هنر القای مطالب در کلاس. مشاوران هم به ما کمک می‌دهند که بهتر است از کدام اساتید استفاده کنیم؛ مشاورانی که خودشان معلم هستند و گاه بازخورد مطالب را در کلاس‌ها بررسی می‌کنند. خود دانش‌آموزانی که قبول شدند و وارد دانشگاه شده‌اند نیز با ما تماس می‌گیرند و استفاده از اساتید را بررسی می‌کنند و ما هم سعی می‌کنیم طبق خواسته آنها عمل کنیم و بیشترین کمک را خود شنونده‌ها به ما می‌کنند. حتی گاهی وقت‌ها ما برنامه را نمی‌توانیم گوش دهیم و شنونده است که تماس می‌گیرد و می‌گوید فلان برنامه در آن ساعت پخش نشد و ما پیگیری می‌کنیم.

این برنامه به جز بخش آموزشی و انتقال نکات درسی به دانش‌آموزان چه بخش‌های دیگری دارد؟

ابتدا و انتهای هر درس ما صحبت‌های آقای حسن آزادی را می‌شنویم. ایشان هم گوینده هستند و طی این چند سال با ما همراه بودند و بچه‌ها به خوبی با ایشان آشنایی دارند. نامه‌ها نشان داده است که لحن گفتار آقای آزادی بسیار برای بچه‌ها هیجان‌انگیز و امیدبخش است، یعنی تشویقشان می‌کند به درس خواندن. سعی کرده‌ایم برخی نکات را قبل از درس و بعد از درس از زبان حسن آزادی به اطلاع بچه‌ها برسانیم.

ایشان سعی می‌کند با بچه‌ها صمیمانه گفتگو کند. نامه‌هایشان را می‌خواند و نکاتی را راجع به برنامه‌ریزی برای درس‌ها و این‌که صبر داشته باشند و نترسند از مشکلات بازگو می‌کند و این که اضطراب و استرس را کنار بگذارند و به خدا امید داشته باشند. علاوه بر این که اعتقاد دارند ولی لحظه به لحظه به خداوند اعتماد کنند و بدانند که در کنارشان هست. وی در این برنامه (چون مخاطب ما جوان است)‌ سعی می‌کند با لحن جوانانه‌ای صحبت کند. ولی همه بچه‌ها با صدای ایشان آشنا هستند. حتی شنونده‌های ما نسلی شده‌اند، بچه‌هایی هستند که خواهر یا برادر بزرگترشان که با این برنامه همراه بوده وارد دانشگاه شده و خودشان حالا برنامه را گوش می‌کنند.

بخش مشاوره شامل چه نکاتی است؟

این‌که چطور تست بزنند و برنامه‌ریزی کنند برای درس‌ها. مثلا وقتی وارد بهمن‌ماه شدیم، چه نکاتی را باید مد نظر بگیرند. بیشتر به تست تکیه کنند و یا مروری روی درس‌های دیگر داشته باشند و از این نوع بحث‌ها و سعی می‌شود خیلی خودمانی‌تر از درس‌هایی که در طول هفته تدریس می‌شود با بچه‌ها ارتباط برقرار کنیم.

نکته‌ای هست که شما بخواهید اضافه کنید؟

از همین طریق باز به بچه‌هایی که برنامه را گوش می‌کنند سلام می‌کنم فقط گاهی ناراحت می‌شوم که برخی از خواسته‌هایشان را نمی‌توانیم اجرا کنیم. ما سال پیش زیست‌شناسی داشتیم و امسال ما بیشتر توجه‌مان به بچه‌های ریاضی معطوف شده. این را باید بر ما ببخشند. چون 6 روز بیشتر در هفته فرصت نداریم. و همچنین برخی بچه‌ها هم دلمان را می‌سوزانند که می‌گویند ما اصلا امید دانشگاه نداریم. نامه‌ای بود از یکی از شهرهای غرب کشور که 2 تا خواهر بودند که می‌گفتند ما فقط شب‌ها برنامه شما را گوش می‌کنیم و خیلی درس خواندن را دوست داریم و حرف‌های آقای آزادی را همیشه گوش می‌کنیم، ولی اصلا امیدی به دانشگاه‌رفتن نیست، چون وضعیت خانوادگی ما طوری است که این امکان به ما داده نمی‌شود و ما فقط داریم قالی می‌بافیم. می‌دانم به آنها نمی‌توانیم کمکی کنیم. دلم فقط به حال بعضی‌ها می‌سوزد. امیدوارم به هر حال، همه بچه‌ها موفق شوند و همین که می‌توانیم کمکی کنیم تا در سرنوشت عده‌ای سهیم باشیم خدا را شکر می‌کنیم.

آزاده خواجه‌نصیری