فردا ماه می‌گیرد

حمیدرضا شهشهان منجم آماتور در گفت‌وگو با فارس با اشاره به این‌که ماه گرفتگی یا خسوف زمانی رخ می‌دهد که زمین بین ماه و خورشید قرار گیرد و این سه در یک امتداد قرار داشته باشند، خاطرنشان کرد: در این حالت، سایه زمین بر روی ماه می‌افتد و ما این پدیده را به صورت کم نور شدن ماه می‌بینیم. البته این ماه گرفتگی، کلی است ولی چون با آغاز ماه گرفتگی کلی، از دید ساکنان ایران ماه در حال غروب کردن است، تمام مراحل آن قابل مشاهده نخواهند بود.

وی تصریح کرد: ماه گرفتگی جزئی از ساعت 5:13 بامداد با آغاز ورود قرص ماه به سایه زمین آغاز می‌شود. در این زمان برای مناطق مرکزی ایران ماه درجه از افق مغرب ارتفاع دارد. به تدریج با افزایش میزان ورود ماه به سایه زمین، میزان گرفتگی نیز افزیش می‌یابد که البته با کاهش ارتفاع ماه از افق همراه خواهد بود.

شهشهان افزود: تقریباً یک ساعت پیش از طلوع خورشید، میزان گرفتگی جزئی به نزدیک 50 درصد خواهد رسید یعنی نیمی از ماه توسط سایه زمین پوشیده می‌شود. به تدریج با نزدیک شدن طلوع خورشید، ارتفاع ماه نیز کاهش می‌یابد و آسمان روشن‌تر می‌شود. از آن جا که در این حالت ماه و خورشید در نقاط مقابل یکدیگر در آسمان قرار دارند، با طلوع خورشید، ماه در طرف دیگر آسمان غروب می‌کند و ما به راحتی شاهد ماه گرفتگی کلی نخواهیم بود.

وی گفت: خسوف کلی با ورود کامل ماه به سایه زمین در ساعت 6:30 آغاز می‌شود. در این زمان ماه از دید ساکنان مناطق مرکزی ایران در حال غروب کردن است و روشنایی آسمان از زیبایی این پدیده می‌کاهد. البته برای ساکنان مناطق غربی ایران شرایط اندکی بهتر است و میزان بیشتری از ماه گرفتگی قابل مشاهده خواهد بود.

در زمان آغاز ماه گرفتگی کامل در شمال غربی ایران، ماه نزدیک به 10درجه از افق ارتفاع خواهد داشت. در خسوف کلی، ماه قرمز رنگ دیده می‌شود که علت آن رسیدن نور قرمز خورشید از طریق جو زمین به سطح ماه است.

به گفته وی مناطق ایده‌آل برای رصد این ماه گرفتگی بخش‌های غربی اروپا و آفریقا و همچنین آمریکای جنوبی و نیمه شرقی آمریکای شمالی خواهد بود که در این مناطق تمام مراحل ماه گرفتگی قابل مشاهده است.

شهشهان اظهار داشت: در بامداد با رصد مراحل اولیه خسوف، یکی از سیارات منظومه شمسی یعنی زحل نیز در نزدیکی ماه جلب نظر می‌کند. این سیاره را می‌توان در فاصله 5 و نیم درجه‌ای بالا و سمت چپ ماه به سادگی مشاهده کرد که به صورت جرمی نسبتاً پرنور دیده می‌شود.

همچنین در فاصله 5/1 درجه‌ای بالا و سمت راست ماه ستاره‌ای جلب نظر می‌کند که قلب الاسد نام دارد و پرنورترین ستاره صورت فلکی اسد (شیر) است. البته این ستاره از سیاره زحل کم نورتر دیده می‌شود. سیاره زحل در شامگاه دوم اسفند نیز از دید ما همچنان در نزدیکی قرار دارد.