زمستان فصلی است که اگر نگهداری از گیاهان آپارتمانی در آن درست مدیریت نشود، میتواند به پژمردگی، زرد شدن برگها یا حتی از بین رفتن گیاهان منجر شود؛ چون واقعیت این است که بیشتر گیاهان آپارتمانی بومی مناطق گرمسیریاند و زمستان برای آنها فصل رشد نیست اما خوشبختانه با چند راهکار ساده و کمهزینه میتوان از آنها بهخوبی مراقبت کرد.
۱- دمای ثابت، مهمتر از گرما
اولین نکتهای که در زمستان باید به آن توجه کرد، ثبات دماست. بسیاری از گیاهان نه از سرما بلکه از نوسان شدید دمایی آسیب میبینند. قرار دادن گلدانها کنار پنجرههایی که شبها بسیار سرد میشوند یا نزدیک بخاری، شوفاژ و وسایل گرمایشی، یکی از شایعترین اشتباههاست.
دمای ایدهآل برای اغلب گیاهان آپارتمانی، بین ۱۸تا۲۴درجه سانتیگراد است.اگر شبها پنجرهها را باز میکنید، بهتر است گلدانها کمی عقبتر قرار بگیرد،چون تماس مستقیم برگهابا شیشه سرد میتواند باعث لکههای قهوهای و آسیب بافتی شود.
۲- نور کمتر، آبیاری کمتر
با کوتاهتر شدن روزها، شدت و مدت نور طبیعی کم میشود و این یعنی گیاهان رشد کندتری دارند. در چنین شرایطی، آبیاری زیاد نهتنها کمکی نمیکند بلکه ریشهها را در معرض پوسیدگی قرار میدهد.
در زمستان باید فاصله بین دو آبیاری بیشتر شود و معیار اصلی، خشک شدن سطح خاک باشد، نه تقویم. فروبردن انگشت تا دو سانتیمتر در خاک، سادهترین راه تشخیص زمان آبیاری است.
از طرف دیگر، اگر خانه نورگیر کمی دارد، جابهجایی گلدانها به نزدیکترین منبع نور طبیعی میتواند تفاوت زیادی ایجاد کند. نور زمستانی ضعیف است اما همچنان برای زنده ماندن گیاه ضروری است.
۳ - رطوبت؛ نیاز فراموششده زمستان
سیستمهای گرمایشی، هوای خانه را خشک میکنند و این خشکی، دشمن اصلی بسیاری از گیاهان آپارتمانی است. قهوهای شدن نوک برگها، یکی از نشانههای کمبود رطوبت است.
غبارپاشی ملایم در ساعات گرم روز میتواند رطوبت اطراف گیاه را افزایش دهد. البته همه گیاهان به غبارپاشی علاقه ندارند و گیاهانی با برگهای کرکدار بهتر است به روشهای غیرمستقیم مرطوب شوند.
۴- کوددهی را متوقف یا محدود کنید
زمستان فصل رشد فعال گیاهان نیست. در این دوره، کوددهی مداوم میتواند باعث تجمع املاح در خاک و آسیب به ریشه شود. بیشتر کارشناسان توصیه میکنند کوددهی در زمستان یا کاملا متوقف شود یا به حداقل برسد.اگر گیاهی همچنان رشد دارد، استفاده از کودهای رقیقشده و با فاصله زمانی بیشتر، انتخاب منطقیتری است.
۵- هرس و تمیزکاری، به اندازه و به موقع
زمستان زمان مناسبی برای هرس سنگین نیست اما حذف برگهای زرد، خشک یا بیمار کمک میکند انرژی گیاه صرف بخشهای سالم شود. تمیز کردن سطح برگها از گردوغبار هم اهمیت دارد. چون برگ تمیز نور را بهتر جذب میکند. این کار را میتوانید با یک دستمال نمدار ساده انجام دهید.
۶- مراقب آفات پنهان باشید
هوای خشک و محیط بسته زمستانی، شرایط مناسبی برای برخی آفات مثل کنه تارعنکبوتی ایجاد میکند. بررسی منظم پشت برگها و ساقهها، بهویژه در گیاهان حساس، میتواند از گسترش آلودگی جلوگیری کند.
درمجموع نگهداری از گیاهان آپارتمانی در زمستان، بیشتر از آنکه نیازمند ابزار خاص باشد، به دقت و مشاهده احتیاج دارد. کمی توجه به دما، نور، آب و رطوبت، کافی است تا گیاهان این فصل سخت را سالم پشت سر بگذارند و با شروع بهار، دوباره جان بگیرند.