رباط جهانی عباس‌آباد؛ نگینی در جاده ابریشم

به گزارش جام جم آنلاین، علیرضا یاوری با بیان اینکه این کاروانسرای تاریخی که روزگاری محل استراحت و تجارت بازرگانان بوده است، افزود: اخیراً با تلاشهای مرمتی و توجه به زیرساختهای گردشگری، این بنا به محلی برای احیای فرهنگ و تاریخ غنی ایران تبدیل شده است. وی با تأکید بر اینکه با معرفی و حفظ این اثر فرهنگی، میتوان به توسعه پایدار و بهبود وضعیت اقتصادی محلی دست یافت، خاطرنشان کرد: مرمت این بنای تاریخی علاوه بر حفظ و نگهداری آن از تخریبهای ناشی از عوامل طبیعی، به ویژه نفوذ باران از بام جلوگیری میکند. این کارشناس آثار تاریخی مرمت این بنا را در تقویت زیرساختهای گردشگری منطقه بسیار تأثیرگذار دانست و تصریح کرد: رباط عباسآباد، واقع در فاصله ۲۸ کیلومتری شمال غربی تایباد و در کنار مسیر قدیمی این شهر به تربتجام، یکی از آثار تاریخی با ارزش در ایران به شمار میآید. وی با اشاره به اینکه این بنا به دلیل موقعیت استراتژیک خود در مسیر جاده ابریشم و معماری خاصش، از اهمیت ویژهای برخوردار است، تصریح کرد: این رباط که به دوره صفویه تعلق دارد، در گذشته به عنوان مرکز تجاری و استراحتگاهی برای مسافران و بازرگانان مورد استفاده قرار میگرفته و اکنون به یک جاذبه گردشگری مهم تبدیل شده است. یاوری افزود: این بنا شامل دو حیاط، ایوان، ایوانچه، اتاقکها و آبانبار است، به نوعی معماری این بنا به خوبی نشان دهنده مهارت و ذوق معماران آن زمان است که با استفاده از مصالح محلی و تکنیکهای سنتی اثری ماندگار خلق کردهاند. حفظ هویت فرهنگی و تاریخی کشور با مرمت کاروانسراها وی با اشاره به اینکه در حفاظت بهتر از این بنا رباط عباسآباد در دوم شهریور ۱۳۷۸ با شماره ۲۳۸۶ به ثبت ملی ایران رسید و در سال ۲۰۲۳ به عنوان یک میراث جهانی یونسکو ثبت شد، این ثبت جهانی را نشانهای از ارزش و اهمیت این بنا در سطح بینالمللی دانست و گفت: این ثبت نه تنها به ارتقاء شهرت این اثر تاریخی کمک میکند، بلکه میتواند به جذب گردشگران بیشتری به منطقه منجر شود و رونق اقتصادی را به ارمغان آورد. این پژوهشگر حوزه آثار تاریخی با بیان اینکه این مجموعه شامل رباط، قلعه و محوطه تاریخی است که به دورههای تیموری و قاجاری بازمیگردد، افزود: این غنای فرهنگی و تاریخی این منطقه نه تنها به حفظ هویت منطقه کمک میکند، بلکه یک مزیت در جذب گردشگران نیز محسوب میشود. وی ادامه داد: با رونق گردشگری در منطقه، مرمت و بازسازی کاروانسراها و بناهای تاریخی میتواند به حفظ هویت فرهنگی و تاریخی کشور کمک و همچنین فرصتهای شغلی و درآمدزایی برای ساکنان محلی ایجاد کند. کاروانسراها تأثیرگذار در تبادلات فرهنگی و اقتصادی یاوری با اشاره به اینکه تاریخ کاروانسراها در ایران به دوران قدیم برمیگردد، گفت: این بناها در زمانهای گذشته به عنوان نقاط استراحت و تجارت در مسیرهای اصلی سفر عمل میکردند و به تسهیل رفت و آمد مسافران و بازرگانان منجر میشد. وی همچنین در خصوص اهمیت این بناها اظهار کرد: زمانی که کاروانسراها رونق داشتند، نه تنها به امنیت سفرها کمک میکردند، بلکه به تبادل فرهنگی و اقتصادی نیز دامن میزدند؛ در واقع این بناها به عنوان مراکز اجتماعی و فرهنگی و زمینهساز تعاملات انسانی بودند. این کارشناس آثار تاریخی، مرمت و بازسازی کاروانسراها را در حال حاضر امری ضروری دانست و از همه علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ دعوت کرد تا با بازدید از این آثار تاریخی، به حفظ و نگهداری آنها کمک کنند و از زیباییها و غنای فرهنگی ایران زمین بهرهمند شوند. به گزارش ایسنا، شهرستان تایباد دارای ۷۱ بنای تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی و یک اثر جهانی است؛ از جمله مهمترین این بناها میتوان به مزار مولانا زین الدین ابوبکر تایبادی، رباط عباس آباد، میل کرات و مزار شاهزاده قاسم اشاره کرد. این شهرستان با جمعیتی حدود ۱۴۵ هزار نفر در فاصله ۲۲۵ کیلومتری جنوب شرقی مشهد واقع شده است.