عاطفه وعلی بر سر بچهدارشدن جروبحث میکنند.علی درمواقعی که خشمگین میشود یا احساس ناتوانی میکند،اشیا رابه اطراف پرتاب میکند و محل کارش رابههممیریزد.در این فیلم دو بار تصادف نمایش داده میشود. علی با دیگران درگیریهای لفظی دارد و بعضا فریاد هم میزند. در بعضی از سکانسها، علی با فرامرزی، صاحب کارخانه وشمس و...درگیری لفظی دارد. تلاش برای رسیدن به هدف و پشتکار از اصلیترین پیامهای مثبت عطرآلود است. تلاش علی و عاطفه برای رسیدن به هدف شان، علاقه ومحبت بین اعضای خانواده، تشویق وحمایت یکدیگر درهمه شرایط ازپیامهای مثبت این فیلم است.عاطفه همسری مهربان، ازخودگذشته و همراه است. اوهمه جا همراه علی است و اوراحمایت و تشویق میکند.به او راهنماییهای درست و خیرخواهانه میکند ومراقب زندگی بامحبتشان است.علی نیز باخلاقیت و پشتکار فراوان برای رسیدن به هدفشان تلاش میکند. او اشتباهاتی مرتکب میشود، اما پس از آگاهی از آنها، تغییر میکند و درجهت جبرانشان گام برمیدارد.علی و عاطفه هر دو مهربان هستند و در کنار یکدیگر با محبت زندگی میکنند. تماشاگر ایرانی علاقه فراوان به شنیدن قصه داردوبه همین خاطر هم به گونه ملودرام بیش از بقیه توجه نشان میدهد، چرا که فضای لازم برای قصهگویی را در اختیار نویسنده و کارگردان میگذارد.
قصهگویی در فضایی متفاوت
عطرآلود تقریبا تمامی عناصر آشنای ملودرام را با خود دارد و قصهاش را در فضایی نسبتا متفاوت روایت میکند. مقدمدوست علاقه زیادی به کارکردن با مضامین اخلاقی دارد و شاهد این مدعا نخستین فیلم سینمایی او «سر به مهر» است. مقدمدوست در عطرآلود سراغ زندگی علی، مرد جوان عاشق عطر و عطرسازی رفته و برشی نهچندان بلند از آن ارائه میکند. تلاش قهرمان برای بهثمررساندن ایده عطری که ساخته، موتور حرکت فیلم در پرده نخست به حساب میآید که درنهایت علی و عاطفه را در کنار هم قرار میدهد. عشق هم بهعنوان تم اصلی پررنگتر شده و به تار و پود قصه گره میخورد. باردارشدن عاطفه و مشکلاتی که برای علی برای ثبت عطر در یک شرکت معتبر پیش میآید، حجم زیادی از نیمه میانی فیلم را در بر گرفته و قصه را با ریتمی آرام پیش میبرد. ایده ضبط ویدئوهای موبایلی برای فرزند، در نگاه نخست ایدهای جذاب برای روایت تکههایی از داستان به نظر میرسد اما با تکرار بیش از اندازه کارکرد واقعیاش را از دست میدهد.عطرآلود توانسته با استفاده از فیلمنامه قوی و پرداخت دقیق به جزئیات زندگی علی، داستانی تأثیرگذار و انسانی را روایت کند. مقدمدوست در فیلمهایش زندگی میکند و سینمای او نگاهی اسطورهای به انسان و کنشگریهای مبتنی بر جهانبینی الهی دارد.
اثری درخشان در ساختار و معنا
در عطرآلود نگاه آرمانی و حرکتی استکمالی درباره حیات انسان راشاهدیم. عطرآلود مثل بیشتر فیلمهای این سالها فیلم بینقصی نیست. صداگذاری چندجانبه اشکال جدی دارد، یکی دو تا از بازیها سرد و مصنوعی است، شخصیتپردازی همسر علی مخصوصا از نیمه دوم فیلم نقص جدی دارد و مهمتر از همه ریتم و کارگردانی و پردازش فیلم در بخش پایانی قوت بخشهای قبلی را ندارد. مشکل ریتم را میتوان از مشکلات دائمی آثاری دانست که مقدمدوست در آنها کارگردان بوده است. عطرآلود یک اثر درخشان سینمایی در ساختار و معناست. فیلمنامه و پیرنگ کامل و خاص، لحن سمبلیک و شکل تأویلپذیر داستان، بازی بینقص و دیدنی درونی و بیرونی مصطفی زمانی، خلاقیتهای جدید و جالب بصری و مضمونی مثل کتاب عطر علی و اصل ایدهگرفتنهایش در حرفهاش، سکانس درخشان و کامل دختر نابینا، پلان دشوار و جالب رقص، گریم فوقالعاده کوروش تهامی و طراحی صحنههای دلنشین و ارزشمند مخصوصا لوکیشن شهری، ازجمله مواردی است که باعث میشود عطرآلود یک اثر سینمایی قابل ستایش باشد. عطرآلود حاوی ارزشمندیها و ممیزههایی در ساخت و شیوه فیلمسازی است که شاید مهمترینش رنگ فانتزی و خیال پیشرفته فیلم است. رنگ و خیالی که در سینمای امروز ایران بسیار مغتنم است.
گذار از سینمای اجتماعی سیاه
نگاه متفاوت عطرآلود، به دنبال گذار از سینمای اجتماعی سیاه و رسیدن به سینمای اجتماعی ــ اخلاقی با رویکرد امیدآفرینی و حل مسأله است و برای این بازنمایی متفاوت از امید، هوشمندانه از نمادی چون بوی عطر استفاده میکند. عطرهایی که یادآور خاطرات گذشتهاند و به کمک آنها میتوان در زمان سفر کرد و به لحظههای نوستالژی رسید. درعینحال نقطهضعف فیلم روایتزدگی و عدم پاسخ به قصههای جانبی است. قصههایی که برای جذابیتبخشی بیشتر در بخش روایی، کنار سیر اصلی داستان به تصویر کشیده میشوند اما ناقص و بدون نتیجه رها شده و ذهن مخاطب را در پاسخ به سؤالات اساسی مربوط به خود اقناع نمیکند. این نوع شخصیتپردازی که بهویژه در نیمه دوم فیلم اضافه میشود، ریتم آن را در بخشهای پایانی تا حدی دچار افت کرده و ضمن طرح مسائل جدید، نیمهکاره و بدون پاسخ رها میشود. گذشته از اینها، کارگردان بهدنبال روایتهای تکشخصیتی است.داستانهایی که نقش اصلی فیلم دردایره شخصیتهای همراه خود،همچنان تنهاست و بهتنهایی درصدد فائقآمدن بر مشکلات خود است. عطرآلود با همه جنبههای مثبت و منفی نشان داد که میتوان حرف و نگاه جدیدی را بهخوبی بیان و همچنان در راستای ارزشهای اخلاقی و معنوی خود حرکت کرد.