شخصیت هادی در این مجموعه، نوجوانی است که سودای قهرمانی دارد و البته میتوان او را برگرفته از شخصیتی آشنا دانست که هم اهل ورزش بود و هم اهل فرهنگ و تمام تلاش خود را کرد تا بتواند فرهنگساز باشد. فراری که این شبها از شبکه یک سیما پخش میشود، به تهیهکنندگی امیر پوروزیری و سجاد نصرالهینسب و کارگردانی امیر داسارگر است و بازیگرانی مثل هدایت هاشمی، نسرین بابایی، حسین رفیعی، شهرام قائدی، شهین تسلیمی، جواد خواجوی، شهروز آقاییپور، مجید پتکی، افشین آقایی، حسین اجاقلو و زینالعابدین تقیپور در آن نقشآفرینی میکنند. این سریال از دهه ۷۰ و زمان بازی فوتبال خاطرهانگیز ایران و استرالیا آغاز میشود و بعد، پایش را به دهههای بعد میگذارد. در حقیقت فراری مخاطب را همراه خود میکند تا سیر تحول یک نوجوان تا بزرگسالی او را به نمایش درآورد. مسیری که از سال ۱۳۷۶ آغاز و به سال ۱۳۸۵ ختم میشود. این سریال ساعت ۲۲ و ۳۰ دقیقه از شبکه یک در حال پخش است.
یک اقتباس آزاد
سریال فراری،یک درام اجتماعی بامحوریت شخصیت یکنوجوان به نام هادی است ودر خلال پرداختن به زندگی او، خردهروایتهای دیگری را هم مطرح میکند. تا الان دو فصل از مجموعه فراری برای پخش آماده شده است. با توجه به خبرهای منتشر شده و همچنین سخنان تهیهکنندگان سریال شاید بتوان گفت فراری اقتباس آزاد از زندگی یک شخصیت بزرگ است که البته در فصل نخست در قالب یک قهرمان نوجوان نمایش داده میشود. سجاد نصراللهینسب از تهیهکنندگان درخصوص کلیت این مجموعه به جامجم میگوید: در این کار بهدلیل نوع روایت قصه و تغییرات در فیلمنامه به نسبت روایت واقعی زندگینامه این نوجوان، برداشت از زندگی این شخصیت را به صورت آزاد انجام دادیم. تلاش کردیم کلیت مجموعه بهگونهای باشد که مخاطب به مرور به شخصیت وی نزدیکتر شود. با این حال در فصل اول و دوم بسته به قصه، تغییراتی انجام دادیم که باعث شد به شکل یک برداشت آزاد زندگی وی باشد.به گزارش جامجم، در اولین تیزری که از این مجموعه منتشرشد شخصیت هادی در حال کشتی گرفتن است که احساس میکند فردی را شبیه به شهید ابراهیم هادی میبیند. از نصراللهی میپرسیم که آیا قرار است جزئیات ارادت به شخصیت یک شهید دیگر نشان داده شود؟ او اینطور پاسخ میدهد: این را نشان دادیم که شخصیت هادی مرید شهید ابراهیم هادی بوده و در نوجوانی به شکل معنوی با این شهید ارتباط میگیرد. شخصیت آقای دربندی با بازی مجید پتکی که مربی کشتی است بهعنوان جانباز و از همرزمان شهید هادی مطرح میشود.
سختی تولید اثری با حالوهوای دهه ۷۰
نصراللهی در بیان چالشهای تولید کارهایی مثل فراری میگوید اگر بخواهم بهسختیها اشاره کنم باید به دو حوزه فنی ــ محتوایی و تولیدی اشاره کنم معمولا در چنین کارهایی با یک زندگینامه مواجه هستیم که شاید به لحاظ قصه زیبا باشد اما نیاز دارد که در اجرا هم به زیبایی تولید شود مثلا من سینمایی آپاراتچی را ساختم اما کتابش را جلوتر از فیلمنامه میدانم و بهطور کلی در آثار مکتوب مخاطبی میتواند براساس فضای ذهنی خود با قصه همراه شود اما اگر بخواهیم کارهای اینچنینی را به تصویر بکشیم، ممکن است قابلیت تصویریشدن در تولید را نداشته باشد یا در سینما لازم باشد که به شکل یک قصه مصور، نمایش داده شود. در واقع فیلمنامه، باید قصهگو بوده و در مرحله بعد جذابیت لازم برای کشش بیننده را داشته باشد. ریتم تمپو، رنگ و لعاب کار باید با دقت در آثار اینچنینی لحاظ شود مثلا وقتی کار پلیسی ساخته میشود بخشی از این جذابیت و کشش را در خود دارد اما وقتی سراغ کارهای خانوادگی با رنگ و بوی خاصی میرویم، کار بسیار سخت میشود، چون باید بیشتر روی فضای سرگرمی و جذب مخاطب، کار کرد. چیزی که گاهی فراموش میشود این است که یک اثر از حالت سرگرمی خارج و به آگاهیبخشی صرف تبدیل میشود. چون اصل کار، سرگرمی است و باید در قالب آن برخی نکات را مطرح کرد. اگر قصه از جنس مردم نباشد مخاطب انتخاب خود را تغییر میدهد.وی در پاسخ به این سؤال که آیا سریال فراری از جنس مردم و جذاب خواهد بود، عنوان میکند: خیلی تلاش کردیم این اتفاق بیفتد. جنس کار سخت بود با این حال تلاش کردیم در همه بخشها ــ از صحنه و لباس تا بازی ــ این اتفاق بیفتد و کار جذابی به نمایش درآید. خوشبختانه همه عوامل همراهی کردند. این را هم باید بگویم که به لحاظ تولیدی ساخت یک اثر با حالوهوای دهه ۷۰ که روایتش از مسابقه فوتبال ایران و استرالیا شروع میشود کار بسیار سختی است. برخی اینطور تصور میکنند که کار سادهای است اما چنین کاری به سختی تولید یک کار با حالوهوای دهه ۶۰ است. برای تولید فراری دردسر زیادی داشتیم که باید همه ملاحظات آن دهه را در نظر میگرفتیم تا کاری دقیق و تماشایی شود.
فراری، فراتر از مخاطبان نوجوان است
این تهیهکننده ادامه میدهد: گاهی تولید اثری با حالوهوای دهه ۷۰ از تولید اثری مرتبط با دهه های ۵۰ و ۶۰ سختتر است، چون شاید برای نمایش این دو دهه بتوان به شهرک سینمایی رفت اما برای دهه ۷۰ اینطور نیست. دهه ۶۰ زمان جنگ بود و المانها و رنگ و بوی مشخص خود را داشت که شاید بتوان مثلا با چند المان و صحنهسازی براساس فضای اعزام جبهه نشان داد اما دهه ۷۰ یک بحث دیگر است. در عین حال کار کردن در شهرستان و لوکیشنهای طبیعی با وجود جذابیتهایی که دارد سختیهای خود را داشت و باید بگویم اصلا راحت نیست. کار کردن با بچهها بسیار شیرین و در عین حال بسیار سخت است. همیشه میگویم مثل بچهدار شدن خانمهاست که هم شیرین و هم سخت است.نصراللهی درخصوص این که آیا این سریال صرفا برای گروه نوجوان است، میگوید: شاید بتوان گفت سریال فراری، فراتر از فضای نوجوان و خانواده است، یعنی خیلی راحت با یک نوجوان شروع میشود، با خانواده به ثبات میرسد، محله را همراه میکند و در شهر جامعه میسازد. فضای اجتماعی و فردی به صورت همزمان، در این کار تعریف شده که به نظرم میتواند تاثیرگذاری خود را داشته باشد.
نمایش مسئولیتپذیری برای نوجوانان
امیر داسارگر، کارگردان مجموعه «فراری» در گفتوگو با برنامه استودیو هشت رادیو نمایش با بیان اینکه این اثر اولین تجربه او در ساخت سریال است، افزود: فراری دارای یک قصه زندگینامهای است و در آن با شخصیتی با نام هادی مواجه هستیم که از مقطع نوجوانی او در سال ۱۳۷۶ داستان آغاز میشود و مخاطب بهتدریج با ابعاد شخصیتی این فرد آشنا خواهد شد. این سریال دارای دو فصل است و به دوران نوجوانی و ابتدای جوانی هادی در قالب ۳۵ قسمت میپردازد.داسارگر ادامه داد: در یک دهه اخیر مجموعه آثاری که در سینمای کوتاه، نیمهبلند و بلند کار کردهام بر مبنای قصههای واقعی بوده است. این مجموعه نیز از این قاعده مستثنا نیست اما داستان آن در قالب یک برداشت آزاد و اقتباس شکل گرفته است و بنابراین هادی از یک مابهازای واقعی که بتوان از آن نام برد برخوردار نیست. جهان زیسته این شخصیت برای ما جذابیت زیادی داشت و تلاش کردیم برمبنای آن قصهای طراحی کنیم و از رخدادهای واقعی الهام زیادی گرفتیم.داسارگر درباره بنمایه این مجموعه گفت: در پژوهشها و مطالعات خود درباره برخی افراد به کلیدواژه «مسئولیتپذیری» و بیتفاوت نبودن نسبت به محیط و جامعه دست پیدا کردیم که در جامعه امروز از اهمیت زیادی برخوردار است. فراری، درامی درباره مسئولیتپذیری بوده و درباره فردی است که هدفی بزرگ در زندگی دارد.هادی قصد دارد وارد تیم ملی کشتی شده وعنوان قهرمانی جهان را به دست آورد.او دارای یک هدف شخصی است و برای رسیدن به آن تلاش زیادی را صورت میدهد اما بهتدریح به دلیل اتفاقاتی که سر راه او قرار میگیرد، کنشهای متفاوتی را ازخود بروز میدهد و به یک فرد مسئولیتپذیر تبدیل میشود. امیدوارم این قصه برای مردم جذابیت داشته باشد.
روایت هوشمندانه زندگی یک شهید
هدایت هاشمی از بازیگران توانمند تلویزیون در این مجموعه نقش پدر هادی را بازی میکند. نقش حسنآقا با بازی او، حالوهوای یک خانواده ایرانی را بهتر برای مخاطب به نمایش میگذارد. هاشمی پیش از این درباره فراری گفته بود: حقیقت این است که زندگی یک شخصیت را نعل به نعل رفتن،یک ماجراست وآوردن آن درقالب نمایش هم ماجرای دیگری است وبرخی اوقات بین این دو تعارض ایجاد میشود. به نظرم زندگی شخص در این سریال هوشمندانه روایت شده است. من ازابتدای کارم چون به حوزه کودک و نوجوان علاقه بسیاری داشتم و از آنجا که با آقای ابراهیم فروزش هم فیلم کودک کار کرده بودم، هروقت فرصتی دست داده کار در این حوزه را پذیرفتم.ویژگیای که دراین سریال بسیارزیاد وجود دارد،امید است.آنچه الان درجامعه ما نیازش بهشدت احساس میشود؛ خصوصا در آثار نمایشی. در این سریال ما از یک آدم معمولی اما پیروز صحبت میکنیم و اینکه در انتها به مقام والایی میرسد؛ اتفاقی که انتظارش را نداشتیم و این امر باعث میشود انگارهای در جامعه بشکند. همه فکر میکنند قهرمانان افرادی بودند که خیلی با دیگران فرق داشتند؛ درحالی که اغلب از دل مردم بلند شدند و این ویژگی نقطه قوت سریال فراری و فیلمنامه است.
توجه به قهرمانان درسریالسازی
به گزارش جامجم، رئیس رسانهملی پیش از این به پشت صحنه این سریال رفته و از نزدیک در جریان تولید این مجموعه قرار گرفته بود. در زمان بازدید رئیس رسانهملی، فیلمبرداری در روستای گلحصار در حاشیه تهران انجام میشد که عوامل درخصوص چرایی آن گفته بودند: به این دلیل به آن روستا رفتیم که فضای پایین شهری کار را حفظ کرده باشیم، چون این قهرمانان از همین کوچه و خیابانها به اوج دلدادگی و عاشقی رسیدند.پیمان جبلی در بازدید از پشت صحنه این مجموعه، گفته بود: من خودم سابقه تدریس در این مقطع را داشتم و اهمیت کار کودک و نوجوان را میدانم، چون از حوزههایی بوده که کم کار شده است. این کار، خلأهای قبل را پر میکند. این سریال یک داستان واقعی است که در بستر زندگی جامعه ایرانی بوده و نشاندهنده ارزشهایی است که در نسل کودک و نوجوان وجود دارد؛ قصههای واقعی که قهرمانهایی از نوجوانها تحویل جامعه داده است. فراری به یکی از این قصهها میپردازد. دوستان ما در سیما فیلم و در مرکز سیمرغ تعدادی طرح و فیلمنامه را در حال بررسی و اجرا دارند که مجموعه آنها به حوزههای دفاع از حرم و امنیت برمیگردد که قصههای واقعی از این قهرمانان است. این طرحها بهتدریج وارد مرحله تولید خواهد شد. سریال فراری جزو کارهایی است که در دوره اخیر انجام شده است. لازم میدانم از همراهی دیگر دستگاهها تشکر کنم. باید به این نکته توجه کنیم که مردم نیاز به حوزه سرگرمی دارند و مجموعههای تلویزیونی متناسب با همین اهداف باید تولید شود. باید دستمان در تولید مجموعه نمایشی پر باشد. حمایتی که تاکنون صورت گرفته، طبیعی و معمولی بوده در حالی که ما نیاز به حمایت های بیشتری داریم تا به حوزه سریال و نمایش به عنوان یک حوزه راهبردی نگاه شود.
کی چه نقشی بازی می کند؟
نسرین بابایی نجمه مادر خانواده
حسین اوجاقلو هادی
مهدیا ابولعلی هدا خواهر هادی
زندهیاد علی شیروانی شهید ابراهیم هادی
افشین آقایی سعید
عباس بیگدلی در نقش کارگردان
عطا عمرانی قهرمان
بهار نوحیان نرگس (خاله هادی)
هدایت هاشمی آقا حسن پدر خانواده
شهین تسلیمی عزیز
مجید پتکی دربندی
علیرضا ملک مجید
جواد خواجوی مهرداد
حسین رفیعی بیگدلی