خراسان رضوی - جام جم آنلاین -، این پارچه کتیبه‌دار متعلق به دوره قاجار که بر عَلَم عزاداری پیچیده میشده، شَّده پوشی (نوعی از منسوجات آیینی مورد استفاده در آیین‌های مذهبی) در ابعاد عرض 68 و طول 235 سانتیمتر است. بافته نفیس کتیبه‌دار، دارای طرح مُحَرّماتی با 26 نوار افقی در وسط و دو حاشیه عمودی در دو طرف است که تار آن از ابریشم سفید و پودهای آن از ابریشم الوان بارنگ‌های طبیعی و گیاهی است. متن اثر دارای نوشته‌هایی در نوارهای افقی به خط ثلث شامل یک بیت شعر در بیان وقف اثر و ماده تاریخ وقف در نوار بالایی است.
«بسم الله الرحمن الرحیم» در دو نوار افقی بالا و پایین اثر، جمعاً در 20 قاب قلمدانی تکرار شده است.
آغاز صلوات کبیره «اللهم صل علی محمد المصطفی» در 4 نوار افقی، آیه شریفه «نصر من الله و فتح القریب و بشر المومنین» در 8 نوار افقی، «یا حسین مظلوم» در 7 نوار افقی و حدیث «مَن زارَهُ لی وَجِّب لَهُ الجَنّه» که در 2 نوار افقی در ابتدا و انتهای پارچه تکرار شده است. تاریخ نوشته شده در کتیبه‌های این اثر تاریخی نشان میدهد آغاز بافت این اثر در سال 1201 هجری قمری هم زمان با وقف آن بوده که تا سال 1202 هجری به طول انجامیده همچنین نام بافنده اثر در عبارت «عمل العبد محمدحسین1202» در حاشیه دو نوار افقی حدیث امام رضا (ع) 8 بار بافته شده است.
کتیبه ای نفیس و کم نظیر
این خبر حاکی است، دکتر زهرا محسنی، چهره ماندگار میراث فرهنگی و صنایع دستی کشور در این برنامه با اشاره به ویژگی های این منسوج ابریشمی که بیش از 250 سال قدمت دارد و مزین به کتیبه یاحسین مظلوم است، گفت: این اثر از جمله نفایس کم نظیری به شمار می آید که اکنون در دسترس تاریخ و فرهنگ این سرزمین است. وی با اشاره به بافت نام حضرات ائمه معصومین(ع) از امام علی (ع) تا نام ششمین امام شیعیان روی این اثر، افزود: احتمالا برای این پرده، قطعه دومی نیز وجود داشته که نام مبارک دیگر حضرات معصومین(ع) از امام صادق(ع) تا امام زمان (عج) بر آن بافته شده بوده است که در حال حاضر در دسترس نیست.
دکتر زهرا محسنی در بخش دیگری از صحبت هایش، با اشاره به عمر 10 هزار ساله پارچه‌بافی در جهان، قدیمی‌ترین منسوج ایران را دارای قدمتی 2 هزار و 700 ساله عنوان کرد. وی، با بیان اینکه در تمام حکومت‌های باستانی ایران صنعت پارچه بافی وجود داشته، به شکوفایی هنر ابریشم‌بافی در ایران اشاره کرد که در دوره ساسانیان آغاز شد و با توسعه این صنعت در اقصی نقاط این سرزمین، در دوره صفویه؛ ایران بزرگترین صادر کننده ابریشم در دنیا شد.
دکتر علیرضا کریمی، متخصص در تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی و عضو هیئت موسس انجمن هنر اسلامی ایران نیز در این جلسه که به صورت وبینار حضور یافت، در سخنانی به بررسی تجلی عاشورا در هنر دینی پرداخت.
