آسیب های روانی کرونا را چگونه مهار کنیم؟

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از خبرگزاری صدا و سیما؛ دکتر محمدرضا شالبافان، در خصوص آسیب‌های روانی ناشی از بیماری کرونا و قرنطینه‌های طولانی مدت، گفت: مدت‌ها است که علم روانشناسی، راهکار‌هایی برای زندگی بهتر و مدیریت استرس به مردم ارائه داده است، از جمله حضور در اجتماعات و فعالیت‌های گروهی، ورزشی و هنری، شرکت در جمع دوستان و اقوام و سفر، اما متاسفانه در شرایط فعلی و ظهور پاندمی کرونا دیگر این راهکار‌ها کارساز نبوده و انجام هرکدام از این موارد می‌تواند منجر به ایجاد استرس بیشتر ناشی از انتقال ویروس و درگیری اعضای خانواده شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران افزود: به هرحال روزی کرونا تمام می‌شود و زندگی به حالت طبیعی برخواهد گشت، اما نگرانی ما روانشناسان و روانپزشکان آسیب‌ها و مشکلاتی است که به واسطه‌ی این بیماری در افراد ایجاد می‌شود.

 دکتر شالبافان گفت: هر روز شاهد از دست دادن عزیزی در خانواده‌ای هستیم، با توجه به اینکه برگزاری مراسم و جمع شدن آشنایان و دوستان در کنار هم باعث می‌شود فرد داغدیده راحت‌تر بحران فقدان عزیزانش را تحمل کند، اما نمی‌توانیم مانند گذشته با شرکت در مراسم و در آغوش کشیدن و ابراز همدری که در گذشته با شرکت در مراسم تشییع به افراد داغدیده داشتیم با آشنایان و اقوام خود همدردی کنیم و آن‌ها را تسلی دهیم.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران در خصوص سفر که قبل از پاندمی کرونا یکی از توصیه‌های متخصصان برای تمدد ذهن وروان بود، توضیح داد: امروز سفر با توجه به خطراتی که در پی خواهد داشت به عنوان دشمن سلامت بدن به دلیل انتقال و جابجایی ویروس و همچنین آسیب زننده روان بدلیل استرس‌های ناشی از اینکه مبادا خانواده را در معرض بیماری قرار داده باشیم، شناخته شده و به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه اهمیت و اولویت ما درخانواده باید حفظ سلامت سالمندان باشد، تصریح کرد: شرکت در تجمعات خانوادگی و رعایت نکردن پروتکل‌های بهداشتی اگر خدای ناکرده منجر به بیماری و از دست دادن این عزیزان شود، آسیب‌های روانی جبران ناپذیری در ما به وجود خواهد آورد که تاثیرات آن تا مدت‌های طولانی ادامه خواهد داشت.

 شالبافان در خصوص ذهنیت ایجاد شده در مقابل واکسن که امروز در سطح وسیعی شاهد آن هستیم، گفت: همواره در شرایط بحران افکار منفی و مزاحم به ذهن ما خطور می‌کند که شناسایی و خنثی کردن این افکار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به عنوان مثال در خصوص واکسن کرونا، همانطور که سال‌های پیش در خصوص واکسن‌های سه گانه و...، هم مواردی مطرح می‌شد که واکسن خوب نیست و بهتر است نزنیم، امروز هم این قبیل موارد در خصوص واکسن کرونا گاهاً مطرح می‌شود، اما امروز در شرایط ویژه‌ای که در آن هستیم و خطر مرگ عزیزانمان به هیچ عنوان این صحبت‌ها قابل قبول نیست. خصوصا از افراد تحصیلکرده و به ویژه کادر درمان. به نظر من این مقاومت‌ها ناشی از استرس‌های کرونا است که قدرت تجزیه و تحلیل را از ما می‌گیرد و باعث می‌شود نتوانیم تصمیم گیری درستی در این خصوص داشته باشیم.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، برقراری ارتباط در فضای مجازی را یکی از راه‌های برون رفت از بسته بودن ارتباطات دانست و تصریح کرد: به هر حال استفاده از تماس‌های تصویری و اینترنتی بهتر از نبودن ارتباط است و یا دیدن نزدیکان در فضای باز با استفاده از ماسک و رعایت پروتکل‌ها با اینکه کیفیت ارتباط گذشته را در خود ندارند، اما به مراتب بسیار بهتر از نبود این ارتباطات است.

 شالبافان خاطر نشان کرد: در شرایط عادی بدن ما ساعت خواب و بیدار مشخصی داشت و همچنین ساعت کار مشخص که با وجود ایجاد چارچوب‌های محکم، اما استرس ما کمتر بود، زیرا سال‌ها بر اساس آن شرایط کار می‌کردیم و به لحاظ روانی استرس ما را کم می‌کرد. اما با وجود قرنطینه‌ها و شرایط دورکاری نظم در امور روزمره ما مختل شده هر هفته ساعت کاری تغییر می‌کند شرایط دورکاری هر هفته تغییر می‌کند و این به هم ریختگی باعث به هم ریختگی زمان خواب و بیداری و وعده‌های غذایی ما می‌شود و در پس این آشفتگی استرس ما تا حد قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند که باید با استفاده از مهارت‌های مدیریت زندگی روزمره (نباتی) استرس را در خود و خانواده کاهش دهیم.

استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران در پایان اظهار کرد: با تمام مشکلات ایجاد شده توسط بیماری کرونا، فرصتی پیش آمده تا از زمان آزاد خود استفاده کنیم و توصیه می‌کنم زمانی را به شرکت در کارگاه‌های مدیریت استرس و مهارت‌های زندگی که توسط نهاد‌ها و یا دانشگاه برگزار می‌شود، اختصاص دهیم و یا به فعالیت‌هایی که تا امروز فرصت انجام شان را نداشتیم، بپردازیم.

وی ابراز امیدواری کرد تا با شناخت و پیشگیری از عوامل تاثیرگذار روانی ناشی از بیماری کرونا و قرنطینه‌های طولانی مدت و همچنین با جدی گرفتن این بیماری و رعایت پروتکل‌های بهداشتی بتوانیم خود را در زمینه مقابله با استرس‌های ناشی از این بیماری و قرنطینه‌ها توانمند سازیم و دوران پسا کرونا هرچه کمتر شاهد آسیب‌های روانی ناشی از آن باشیم.