خارجی‌ها مشتری ما هستند

«در دنیای امروز که با ورود رشته‌های کاربردی مانند نانو فناوری، مهندسی مواد و پلیمر، زیست‌فناوری، مهندسی بافت و ... بسیاری از گره‌های کور صنایع یکی پس از دیگری در حال گشایش است، شاید بهتر باشد به جای تراشیدن مساله و ارائه راه‌حل برای آن و طی‌کردن فرآیند سخت جذب سرمایه‌گذار و بازاریابی برای این محصول نوآورانه، با نگاهی به مسائل موجود در حوزه تخصصی‌مان به فکر یافتن راهکارهایی دانش‌بنیان برای آنها و ارائه این راهکارها به صنایع متقاضی باشیم.» اینها را دکتر بهنام رحمانلو، رئیس هیات‌مدیره و مدیر تحقیقات شرکت دانش‌بنیان اکسیر رویان طبیعت به جام‌جم گفته است. او در تکمیل صحبت‌هایش از ضرب‌المثل معروفی استفاده می‌کند و می‌گوید: «ما از سال 1390 تلاش کردیم با ایجاد یک هسته تحقیقاتی اول چاه را بکنیم و بعد مناره را بدزدیم! یعنی همواره در طول این هشت سال به دنبال این بودیم که براساس نیازهای داخلی و جهانی صنایع، به‌ویژه صنعت نفت و مهندسی مواد، دانش فنی مورد نیاز صنعت را توسعه دهیم و از توانایی‌مان برای تولید دانشی که صنعت به آن نیاز دارد به درآمدزایی برسیم.» وی در ادامه در خصوص اولین پروژه شکل گرفته در این گروه تحقیقاتی می‌افزاید: «اولین پروژه‌‌ای که با این دیدگاه شکل گرفت برای رفع مشکل گوگردزدایی از محصولات سبک و سنگین نفتی بود، اما از آنجا که بسیاری از صنایع داخلی در سال‌های گذشته حاضر به پرداخت بهای دانش فنی برای رفع مشکلشان نبودند، تمرکز خود را از کشور بر نیازهای جهانی صنعت معطوف کردیم. به‌طوری‌که در حال حاضر این طرح تحقیقاتی در مرحله ثبت اختراع برای انتقال دانش‌فنی آن به ایتالیا قرار دارد.»
این گروه تحقیقاتی در ادامه با گسترش فعالیت در حوزه‌های گوناگون، شرکت دانش‌بنیان اکسیر رویان طبیعت را به صورت رسمی ثبت کرد و اکنون متشکل از مجموعه تحقیقاتی 50 نفره در قالب هفت تیم است. آزمایشگاه تحقیقاتی این مجموعه در پژوهشگاه پلیمر راه‌اندازی شد که با گسترش فعالیت‌ها اکنون به کارگاه تولیدی در پژوهشگاه پلیمر و کارخانه‌ای در تهران ارتقا یافته است.
استحصال سرب با احترام به توافق پاریس
بازیافت باتری‌های ماشین به دلیل میزان بالای سرب به کار رفته در آنها از سودآورترین تجارت‌های دنیای خودرو است. دکتر رحمانلو با اشاره به این موضوع تصریح می‌کند: «پس از امضای توافق پاریس مبنی بر کاهش تولید دی‌اکسیدکربن در کشورهای طرف قرارداد، شرکت‌های بازیافت باتری خودرو و استحصال سرب، به دلیل آلایندگی بالای سوزاندن باتری در کوره از این تجارت پرسود منع شدند. به دنبال این مشکل، تحقیقاتی را آغاز کردیم و توانستیم روشی را برای استحصال سرب از باتری خودرو توسعه دهیم که دیگر نیازی به کوره نداشت. البته این پروژه به دلیل نبود الزامات قوانین محیط‌زیست در کشور با استقبال باتری‌سازها که آلایندگی وسیعی را با استفاده از روش مبتنی بر کوره در کشور تولید می‌کنند، مواجه نشد و ما در نهایت دانش فنی به دست آمده از این تحقیقات را در ژاپن ثبت اختراع کرده و گواهی آن را به شرکتی در کره‌جنوبی فروختیم. در حال حاضر، وزارت صنایع سنگاپور و اندونزی نیز برای انتقال این دانش‌فنی به کشورشان اعلام آمادگی و حمایت از سرمایه‎‌گذاران در این حوزه کرده‌اند. همچنین برای فروش در سایر کشورها نیز در مرحله ثبت اختراع آمریکا، اروپا و سنگاپور هستیم.»
نکته مهمی که توانسته فعالیت‌های این مجموعه دانش‌بنیان را حتی با وجود تحریم‌های اقتصادی علیه کشور توسعه دهد، این است که پژوهشگران این مجموعه توانسته‌اند با شرکت در رویدادهای تحقیقاتی بین‌المللی با سرمایه‌گذاری در ژاپن وارد همکاری شده و شرکتی را در این کشور به ثبت برسانند که اکنون پنج نمایندگی در سایر کشورها دارد و از مسیر آنها فعالیت‌های بین‌المللی‌اش را دنبال می‌کند.
نانوپوشش‌های هوشمند به کره‌جنوبی می‌روند
دکتر رحمانلو در خصوص سایر همکاری‌های بین‌المللی در زمینه انتقال دانش‌فنی به جام‌جم می‌گوید: «یکی دیگر از فناوری‌هایی که در این روزها بسیار مطرح هستند، تولید پوشش‌های هوشمند با خاصیت خودترمیم‌شوندگی برای سطوح در معرض خوردگی مانند پوشش بدنه کشتی‌هاست. برای ورود به این حوزه با گروهی تحقیقاتی در پژوهشگاه رنگ همکاری داشتیم و در نهایت موفق به تولید نوعی نانوپوشش هوشمند شدیم، که علاوه بر ترمیم هوشمند آسیب‌های سطحی می‌تواند طول عمر سطوح را افزایش دهد. این محصول در حال طی کردن مراحل نهایی ثبت اختراع در ژاپن است و پس از ثبت دانش‌فنی آن به شرکتی در کره‌جنوبی منتقل خواهد شد.»

تولیدکنندگان ایرانی هم به خرید دانش‌فنی روی آورده‌اند
از دیگر دستاوردهای این شرکت دانش‌بنیان تحقیقاتی، به دست آوردن دانش فنی مورد نیاز برای تبدیل ضایعات پارچه‌های کتان در تولیدی‌های پوشاک به سلولز و نانوسلولز با کاربردهای گسترده‌ای مانند تولید فیلتر است. مدیر تحقیقات اکسیر رویان طبیعت در این مورد توضیح می‌دهد: «این طرح تحقیقاتی بر اساس اعلام نیاز یکی از شرکت‌های تولیدی لباس مطرح کشور انجام شد. بر اساس این روش، ضایعات کتان که با حجم انبوهی در تولیدی‌های پوشاک تولید می‌شوند و معمولا کاربردی به جز پر کننده در عروسک‌‌سازی و مبلمان ندارند، پس از انجام مراحل متعدد به محصولی بسیار ارزشمند تبدیل می‌شوند و ارزش افزوده بسیار بالایی پیدا می‌کنند.» به گفته دکتر رحمانلو این فرآیند بازیابی برای اولین بار در دنیا ابداع شده است.
مشکل عمر کوتاه پوشش‌های پی‌وی‌سی در نمای بیرونی ساختمان‌ها از دیگر مسائلی است که این شرکت دانش‌بنیان برای رفع آن دست به کار شده است. با تابش پرتوهای فرابنفش خورشید به پوشش‌های پی‌وی‌سی علاوه بر تغییر رنگ، استحکام این پوشش‌ها کاهش می‌یابد. دکتر رحمانلو با اشاره به حمایت‌های ستاد ویژه توسعه فناوری نانو به جام‌جم می‌گوید: این محصول که گرافن‌اکسایدپلی‌آنیلین نام دارد، به صورت لایه‌ای محافظ روی صفحه‌های پی‌وی‌سی نمای ساختمان کار می‌شود، پیش از این به صورت وارداتی از شرکتی اروپایی به کشور وارد می‌شد که تا پنج سال پایداری داشت. با اعلام نیاز از سوی یکی از شرکت‌های مطرح نماسازی کشور به ستاد نانو و حمایت‌های این ستاد، این محصول را آماده کردیم. این محصول بر اساس آزمون‌های استاندارد حداقل ده سال طول عمر نما را افزایش می‌دهد که در مقایسه با نمونه مشابه خارجی طول عمر دو برابر خواهد داشت. همچنین موفق به کسب گواهینامه نانومقیاس نیز شده و در مراحل نهایی اخذ گواهی ثبت اختراع داخلی قرار دارد. در حال حاضر این ماده در کارخانه ما تولید می‌شود و به شرکت‌های متقاضی فروخته می‌شود.

روغن ماهی به گوارایی آب

این مجموعه دانش‌بنیان در آخرین اقدامات خود، موفق به دستیابی به دانش‌فنی تولید چربی‌های اُمگا 3، 6 و 9 به صورت محلول در آب شده است. به گفته مدیر تحقیقات این مجموعه، این محصول موفق به کسب تأئیدیه از پژوهشگاه شیمی و پتروشیمی ایران شده و در مرحله اخذ مجوز از سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت و همچنین دارای گواهی ثبت اختراع در داخل کشور است. دکتر رحمانلو درخصوص کاربرد این محصول به جام‌جم می‌گوید: این محصول می‌تواند به شکل آب‌معدنی ویتامینه برای ورزشکاران و همچنین مکمل‌های دارویی برای جبران فقر چربی‌های خانواده اُمگا در افراد مصرف شود. ویژگی این محصول علاوه بر جذب چندبرابری نسبت به حالت روغنی، نداشتن طعم و بوی نامطلوب روغن ماهی است که موجب مصرف نشدن این مکمل ضروری می‌شود. این محصول نیز در مرحله مذاکرات برای انتقال دانش‌فنی به کره‌جنوبی قرار دارد.

عسل اخویان طهرانی

دانش