این درحالی است که هفته گذشته موضوع «اقدام ملی» از سوی وزیر راه شهرسازی مطرح شد و از همان ساعات اولیه مطرح شدنش منتقدان نسبت به آینده موفق آن شک و تردید داشتند. در این زمینه جام جم آنلاین گفتوگویی با دکتر مجتبی بیگدلی، ریاست انجمن انبوهسازان مسکن و ساختمان داشته تا از وی درباره واقعیت این طرح بپرسد.
• اصولا نیاز سالانه مسکن ایران چقدر است؟
برآوردهایی که انجام شده بیانگر این نکته است که سالانه نزدیک به 1 میلیون واحد مسکونی نیاز واقعی کشور است و با اضافه کردن حوادث غیرمترقبه و شرایط خاص 500 هزار واحد هم به آن اضافه میشود، بنابراین در مجموع سالانه یک میلیون و پانصد هزار واحد نیاز داریم که البته عقبافتادگی معناداری در این زمینه به دلیل سیاستهای غیرمنطقی گذشته داریم.
• منظور شما از سیاستهای غیرمنطقی چیست؟
ببینید؛ نگاه غیرمنطقی آقای آخوندی در ادوار اولیه دولت تدبیر و امید باعث شده تا به نوعی 6 سال مسکن کلا در کما قرار گرفته باشد. ایشان با نگاه منفی نسبت به عملکرد دولت قبل بطور کلی هرگونه سیاستگذاری قبلی درباره مسکن را نفی کرده و همه را منوط به سیاستهای جدید خود کرد.
• البته این برخورد در سایر وزارتخانهها نیز دیده است، شما موافق هستید؟
دقیقا؛ متاسفانه سیاستی در ایران جریان دارد که وقتی دولت جدیدی سرکار میآید وزرا و مدیرانش فکر میکند دولت قبلی از ایران نبوده و صرفا برای نابودی کشور گام برداشته است. درحالی که منافع ملی این نوع نگاه را برنمیتابد. همه دولتها در ایران براساس اصول و تحت نظارت نظام روی کار آمدهاند و قطعا هر تصمیمگیری و برنامهریزی کلانی هم که داشته باشند با رعایت اصول و قوانین بوده است.
• در این مورد مشخص منظور شما مسکن مهر است؟
بله؛ دولت آقای احمدینژاد با نظر مسئولان عالیرتبه نظام، مجلس و سران قوا طرحی را به عنوان مسکن مهر آغاز کردند که البته طرحی قابل دفاع و مناسب برای جامعه و متقاضیان مسکن بود. دیدم در اوایل اجرایی شدن و تحویل واحدها هم استقبال بسیار مناسبی در جامعه ایجاد شد.
• امتیازات مسکن مهر چه بود که طرح اخیر فاقد آن است؟
زمین رایگان، وام با بهره تک رقمی، 90 درصد طرح تسهیلات بانکی بود. با استناد به همین چند مورد 5 میلیون نفر از هموطنان با زمین مجانی تقریبا تراکم و عوارض و هزینه پروانه مجانی صاحب مسکن شدند. اما در طرح جدید کجا قیمت زمین و پروانه رایگان درنظر گرفته شده است؟ همه به عنوان آورده دولت مدنظر بوده و مشارکت بخش خصوصی هم درنظر گرفته شده . ببینید نگرش سلیقهای و تنگنظریهایی که در دوره وزارت مسکن آقای آخوندی شکل گرفته است امروز باید از سوی قوهقضاییه مورد بررسی قرار گیرد.
• منظور شما دقیقا چیست؟
اجازه دهید توضیح دهم؛ امروز قرار شده با فساد و رانت مقابله کنیم و قوهقضاییه دقیق و قابل قبول وارد میدان شده که برخی موارد هم اکنون رسانهای شده است. خوب حالا اگر یک مسئول یا وزیر که مثلا چندسال قبل با سیاستهای اشتباه خود یا تنگنظریها یا سلیقهای رفتار کردن هزینه سنگینی هم به اقتصاد کشور و جامعه تحمیل کرده باید در ردیف همین مفسدین قرار گیرد. فردی کلاهبرداری میکند که تبعات آن مشخص است اما درباره مسکن و سیاستهای اشتباه میلیونها نفر و بطور کلی بازار مسکن ایران تحت تاثیر قرار گرفته که زیان به مراتب هزاران برابر بیشتر از یک اختلاس دارد. منظورم مشخصا این است که آقای آخوندی باید پاسخگو باشند نسبت به عملکردشان.
• خسارتی که ایشان به بازار مسکن وارد کردند دقیقا چه بوده ؟
بطور کلی طی دوره مدیریت ایشان هیچ پروژه عملی در بخش مسکن اجرا نشد، یعنی شش سال مسکن به حال خود رها شد و انباشت بالایی صورت گرفت که نتیجه شده امروز، درحالی که در دوره تصدی ایشان همواره شعارهایی درباره طرحهای مسکناجتماعی و امثال اینها داده شد. امروز نوبت این رسیده که ایشان درباره این شعارها و دستاوردهایش پاسخ بدهند. من اعتقاد دارم در دوره وزارت آقای آخوندی خیانت صورت گرفته است.
• شما تاکید دارید واحدی ساخته نشد و پس موضوع واحدهای خالی چیست؟
این مورد حاشیه سازی است، مسکن خالی در ایران بدون معنی است. ممکن است در برخی مناطق خاص پایتخت یا کلانشهرهای بزرگ که گروه خاصی امکان خرید دارند تعدادی واحد خالی داشته باشیم، اما این به معنی اضافه تولید نیست به این معنی است که کسی نمیتواند خرید کند. درحالی که مشکل مسکن در لایههای میانی جامعه و قشر متوسط است. باید برای آنها برنامهای ارایه کنیم در این زمینه گام برداریم. مسکن مهر دقیقا همین مورد بود.
• طرح جدید هم در بخشهای خاص و همچنین افراد خاصی اجرایی میشود، بازهم مشکلی در این زمینه وجود دارد؟
بله؛ مشکل قیمت تمام شده است. ببینید قبلا اشاره کردم مسکن مهر با چند آیتم ارزان و حتی مجانی وارد میدان شد اما امروز که طرح «اقدام ملی» مطرح است آیا زمین و پروانه ساخت یا سایر اسناد رایگان در اختیار انبوهسازان و تولیدکنندگان قرار گرفته است؟ پاسخ این سئوال خود تعیین کننده است.
• فکر نمیکنید ارایه طرح اخیر و مطرح شدن آن به نوعی پذیرش اشتباه از سوی دولت بوده است؟
اتفاقا دقیقا همینطور است اما بازهم تلاش شده ظاهرسازی شود نه اینکه به واقعیت امر رسیدگی شود. من اعتقاد دارم اظهار نظر وزیر وقت درباره طرح جدید یعنی پذیرش اشتباهات وزیر قبلی .
• آیا درباره این طرح با شما مشورتی صورت گرفته است؟
رسما میگویم، من به عنوان یک مقام صنفی یا اصلا به عنوان یک انبوهساز و کارآفرین هیچ اطلاعی از واقعیت و اجزای طرح یاد شده ندارم و اعتقاد دارم باید منتظر یک مفسده جدید دراین زمینه هم باشیم، چون ظاهرا پای افرادی خاص در میان است.
• برسیم به موضوع اشتغالزایی مطرح شده در این طرح نظرشما دراین زمینه چیست؟
اشتغال، مشکلات جوانان، کارآفرینان در گرو رونق تولید مسکن است. بطور کلی صنعت مسکن 1200 گروه شغلی را خوراک میدهد. مسکن صنعت پیشتاز برای اقتصاد است و بالاتر از صنعت نفت حجم مبادلات مالی دارد. مسکن یعنی بالندگی صنعت سیمان، مصالح، فولاد پس بهتر است بجای شعار عمل کنیم. اگر طرح اجرایی شود و دستاوردی داشته باشد این موارد هم محقق خواهد شد.
• به نظر شما چکار باید کرد که این طرح هم به حاشیه رانده نشود؟
اگر فرض کنیم که این طرح اشکالی ندارد و قابل اجراست و میتواند مشکلی از مشکلات مسکن برطرف کند نمایندگان مجلس باید در این طرح نظارت کنند و از مسئولان مربوطه دائم سئوال شود که حالا که ادعایی شده و طرحی ارایه کردهاند مراحل اجرایی آن چیست و چطور درحال انجام است؟ نهادهای مختلف دولت این بار کلاه سرشان نرود و رفتار و عملکرد وزیر را کنترل کنند.
عماد عزتی / جامجم آنلاین