گوارش سالم به کمک پروبیوتیک‌ها

پروبیوتیک‌ها از طریق جایگزینی یا مستقر‌شدن در بخشی از بدن میزبان، تغییراتی ایجاد می‌کنند که باعث اعمال اثرات مفید بر سلامت ما همچون مهار بیماری‌های مختلف، کنترل سرطان و تعدیل سیستم ایمنی می‌شوند. به بیان دیگر، تحقیقات نشان می‌دهد پروبیوتیک‌ها از طریق مکانیسم‌های مختلف تاثیرات قابل‌‌توجهی بر سلامت دارند.
لبنیات پروبیوتیک در ایران
امروزه به‌خصوص در کشورهای پیشرفته دامنه تحقیقات روی پروبیوتیک‌ها بسیار متنوع شده و محصولات تجاری با ارزشی با استفاده از پروبیوتیک‌ها در بازارهای جهانی معامله می‌شود. در ایران به علت تنوع بالای محصولات تخمیری سنتی،جداسازی پروبیوتیک‌ها از این محصولات مثل پنیرهای سنتی یا ترخینه بسیار مفید بوده است.
در حال حاضر فرآورده‌های لبنی مثل شیر، انواع پنیر، دوغ، ماست نوشیدنی، ماست سفت و هم‌زده، بستنی، خامه ترش، بهترین گزینه برای افزودن پروبیوتیک هستند. امروزه تولید محصولات غذایی بر پایه غلات به‌خصوص در کشورهای اروپایی و آمریکایی نیز گسترش روزافزونی داشته است.
نقش باکتری‌ها در سلامت گوارش
روده‌ جایگاه بیش از صد تریلیون باکتری است که به آنها فلور باکتریایی روده می‌گویند. این باکتری‌ها که از بدو تولد و با اولین تغذیه از شیر مادر ساکن روده می‌شوند، باکتری‌های هم غذا با ما هستند. به این معنا که از مواد غذایی روده استفاده می‌کنند و در عوض فواید و سودمندی‌هایی را برای سلامت گوارش و نیز سلامت جسمی و روحی ما به ارمغان می‌آورند.
توجه داشته باشید تفاوت پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها در همین جا مطرح می‌شود. پروبیوتیک‌ها گونه‌های باکتری غیربیماری‌زایی هستند که وارد بدن می‌شوند، در حالی که پری‌بیوتیک‌ها باعث تحریک و افزایش فلور روده‌ای می‌شوند که از قبل در بدن وجود دارد.
باکتری‌های طبیعی روده‌ات را کشته‌ای!
این ارگانیسم‌های طبیعی با عواملی مثل عادت‌های غذایی ناسالم مثل فست‌فود، شیرینی جات مصنوعی، نخوردن میوه و سبزیجات، استشمام هوای آلوده، الکل، سیگار، استفاده بی رویه از آنتی بیوتیک‌ها و مهم‌تر از همه استرس‌‌های مزمن آسیب‌دیده و از بین می‌روند.
پس تغذیه ناسالم، استرس و استفاده از سیگار از اصلی‌ترین دلایل از بین رفتن باکتری‌های طبیعی روده هستند.
هجوم بیماری‌ها با مرگ باکتری‌های روده
افزایش فعالیت باکتری‌های مضر روده، افزایش کلسترول بد خون (LDL)، افزایش فشار خون، پوکی استخوان، دیابت، سندرم روده تحریک‌پذیر و انواع بیماری‌های خود ایمنی از عوارض از بین رفتن فلور باکتریایی روده هستند.
به‌‌رغم آن‌که علت دقیق سندرم روده تحریک‌پذیر مشخص نیست، رایج‌ترین تئوری این است که این بیماری از نوعی اختلال در فلور روده‌ با دستگاه ایمنی پدید می‌آید. اغلب آغاز این بیماری را به ورود عامل میکروبی بیماری‌زا به روده یا با استرسی مزمن مرتبط می‌دانند که هر دو از بین رفتن تعادل میکروبی روده را به دنبال خواهد داشت .
از بیماری روده تا چاقی
از بین رفتن میکروارگانیسم‌های طبیعی روده ابتدا ممکن است فرد را با علائم گوارشی مختلفی روبه‌رو کند. در مرحله بعد با افزایش فعالیت باکتری‌های مضر، آسیب پرزها، نازک‌شدن روده و مشکلات ایمنی اتفاق می‌افتد و نهایتا بروز بیماری‌هایی مثل دیابت، کرون، ام‌اس و پارکینسون را به دنبال خواهد داشت.
عمده فعالیت مفید این میکروارگانیسم‌ها از طریق شکستن کربوهیدرات‌ها، قندها و چربی‌ها صورت می‌پذیرد. در صورت کمبود میکروارگانیسم‌ها در روده، پدیده انباشت این مواد غذایی صورت می‌گیرد که به مرور زمان بر اثر هضم و جذب ناصحیح آنها چاقی ایجاد خواهد شد.

مراقبت از ارگانیسم طبیعی روده
حفظ میکروارگانیسم‌های طبیعی بدن تنها با جایگزین کردن دوباره آنها با دیگر باکتری‌های سودمند یا باکتری‌های پروبیوتیک امکان پذیر خواهد بود. میوه‌هایی مثل سیب سبز و موز، مواد لبنی پاستوریزه نشده، سبزیجات مثل کلم، دانه‌های حبوبات، غلات و انواع شورها مثل خیارشور حاوی این میکروارگانیسم هستند. مصرف مکمل‌های پروبیوتیک نیز می‌تواند جایگزین مناسب و سودمندی برای این میکروارگانیسم‌ها در بدن باشد.
با توجه به این‌که میکروارگانیسم‌های به‌کار رفته در این مکمل‌ها جداشده از مواد و محصولات طبیعی است، استفاده از این محصولات با دوز مناسب می‌تواند تعادل میکروبی مطلوب بدن را فراهم کند.

پونه شیرازی

دانش و سلامت