قصه ظهر جمعه

1. از کجا شروع شد؟
امام جمعه پیشوا بعد از گلایه‌های رهبر معظم انقلاب درباره پایین بودن سرانه مطالعه مردم کشور، جدی‌تر از قبل به معرفی کتاب در خطبه‌های نماز جمعه فکر کرد. چند بار زمانی که امام جمعه یکی از شهرهای کرمانشاه بود این کار را کرده بود، اما این بار خیلی جدی‌تر از قبل دست به کار شد و حالا تقریبا یک سال و نیم است بخشی از خطبه‌های نماز جمعه را به معرفی کتاب و معرفی نویسنده کتاب اختصاص می‌دهد. حجت‌الاسلام باقری درباره این کار می‌گوید: نماز جمعه تریبون تاثیرگذاری است. طی سال‌ حدود 2500 نفر در نماز جمعه شرکت می‌کنند و در ماه مبارک رمضان این تعداد به 6000 نفر هم می‌رسد پس چرا از این فرصت مناسب برای ترویج فرهنگ کتابخوانی استفاده نکنیم؟
بنابراین این برنامه را شروع کردم و البته معرفی کتاب‌ها طبق آداب خاصی انجام می‌شود.

2. فروش همزمان با معرفی
معرفی کتاب، فقط یک بخش از جریان تاثیرگذار ترویج کتابخوانی در نمازجمعه شهر پیشواست. بخشی از این جریان به فروش کتاب اختصاص پیدا کرده و روش کار بر این منوال است که حاج‌آقا باقری از قبل با ناشر و نویسنده کتاب هماهنگ می‌شود تا نسخه‌هایی از کتاب برای فروش در حاشیه نمازجمعه آماده باشد. او می‌گوید: دو سه نفری در این زمینه با من همکاری می‌کنند از جمله آقای جعفر کچویی که خودش در نویسندگی دستی دارد و با همکاری این دوستان توانسته‌ایم هر هفته کتابی را که معرفی می‌شود به علاقه‌مندان عرضه کنیم. به گفته خطیب جمعه پیشوا، همین جمعه از کتاب «من مادر مصطفی» 400 جلد فروخته شد و تعدادی از علاقه‌مندان هم دست خالی به خانه برگشتند اما درعوض قرار شد تا جمعه این هفته کسری کتاب تامین شود و در اختیار این افراد قرار بگیرد.
در این قسمت از گفت‌وگو، حجت‌الاسلام والمسلمین باقری توضیح می‌دهد که یکی از معیارهای مهم او برای انتخاب کتاب‌ها، قیمت پشت جلد است. چون باید این رقم به میزانی باشد که علاقه‌مندان بضاعت خریدش را داشته باشند. با این حال در همین مورد اقدامات دیگری نیز صورت گرفته که یکی از آنها نذر کتاب است.

3. کتاب بخشی از خطبه
معرفی کتاب بخشی از مراسم نمازجمعه شهر پیشوا نیست که مجری مراسم آن را انجام می‌دهد؛ این برنامه بخش مهمی از خطبه‌های نمازجمعه این شهر است و حجت‌الاسلام والمسلمین باقری به عنوان خطیب جمعه خودش این کار را انجام می‌دهد.
یکی دیگر از آداب معرفی کتاب در نمازجمعه پیشوا، معرفی نویسنده کتاب است. یعنی علاوه‌بر خود کتاب، حاج‌آقا باقری درباره نویسنده هم توضیحاتی می‌دهد و کتاب‌های دیگرش را نیز معرفی می‌کند. چند وقتی است که حاج‌آقا تصمیم گرفته وقتی کتابی معرفی می‌کند از نویسنده هم دعوت کند در نماز جمعه حضور داشته باشد. آخرین نمونه‌اش همین جمعه گذشته بود که همزمان با روز قدس، حاج‌آقا کتاب «من مادر مصطفی» را با حضور نویسنده کتاب، رحیم مخدومی معرفی کرد.
این کار نوعی قدردانی و تقدیر هم محسوب می‌شود. این نظر حجت‌الاسلام باقری است که دعوت از نویسندگان را یک تیر برای دو نشان می‌داند؛ هم مردم را با دنیای کتاب و نویسنده‌ها بیشتر آشنا می‌کند و هم فرصتی فراهم می‌آورد برای قدردانی از نویسندگان.
آداب معرفی کتاب در نمازجمعه پیشوا به همین موارد ختم نمی‌شود و یکی از مهم‌ترین آنها، مهر‌تایید حاج‌آقا روی کتاب‌هاست. خطیب جمعه پیشوا می‌گوید: حتما باید خودم کتاب‌ را خوانده باشم تا آن را به مردم معرفی کنم. چیزی را نخوانده باشم توصیه نمی‌کنم. به گفته او یکی دو مورد هم بوده که کتابی را خوانده اما برای معرفی در نماز جمعه مناسب ندانسته است. تا امروز بیشتر کتاب‌هایی که حاج‌آقا باقری معرفی کرده از نویسنده‌های بومی بوده اما لاجرم باید سراغ سایر نویسندگان هم برود و در نظر دارد در ماه ذی‌الحجه کتابی از یک خانم نویسنده را معرفی کند که درباره حج نوشته است.

4. کتاب به جای قورمه و قیمه و خرما
معرفی و عرضه کتاب در نمازجمعه پیشوا را یک جریان فرهنگی توصیف کردیم، چون تکمله‌های متعددی دارد که یکی از آنها نذر کتاب است. وقتی کتابی در نمازجمعه پیشوا عرضه می‌شود، معمولا تخفیف‌هایی را شامل می‌شود. بخشی از این تخفیف را ناشر می‌دهد، بخشی را ستاد نمازجمعه تقبل می‌کند که در واقع براساس نذر افراد، امکان تخفیف دادن فراهم می‌شود. حجت‌الاسلام والمسلمین باقری می‌گوید: افراد یا خیرینی هستند که به جای نذر کردن قیمه و قورمه و خرما و سایر خوردنی‌ها، نذر فرهنگی کرده و این امکان را فراهم می‌کنند که ستاد اقامه نماز بتواند کتاب‌ها را با تخفیف بیشتری به علاقه‌مندان عرضه کند. وی در این باره به کتاب «من مادر مصطفی» اشاره می‌کند که قیمت پشت جلدش 12 هزار تومان است.
در نمازجمعه پیشوا این کتاب به قیمت 5000 تومان فروخته شد، چون 2000 تومان ناشر تخفیف داد و 5000 تومان هم براساس نذرهای فرهنگی مردم و خیرین، تخفیفی بود که ستاد اقامه نماز متقبل شد.

سهمی برای کودکان و طلاب

دامنه ترویج کتابخوانی در نمازجمعه پیشوا به مدارس و حوزه‌های علمیه‌ هم رسیده و با همت مردم و خیرین تعدادی کتاب به حوزه علمیه و تعدادی از مدارس مقطع ابتدایی شهر پیشوا ارسال شده است. این اقدام با همکاری مردم و با پشتوانه نذرهای فرهنگی مردم پیشوا انجام می‌شود و جالب اینجاست که خطیب جمعه این شهر در کنار کتاب‌هایی که به بزرگترها معرفی می‌کند، یک بار بخشی از خطبه‌هایش را به معرفی کتاب‌های قصه مناسب برای گروه سنی کودک اختصاص داد و این کتاب‌ها در حاشیه نمازجمعه به علاقه‌مندان عرضه شد.

آذر مهاجر

فرهنگ و هنر