ازدواج بــی‌منت طـلا

ازدواج بدون طلا، حالا یک هشتگ پرطرفدار و داغ است، یک تابلوی راهنما برای پیدا کردن مسیر درست در روزگاری که قیمت طلا از گرمی 400 هزار تومان گذشته و ارز هر لحظه به سقف 20 هزار تومان نزدیک تر می‌شود. این وسط هرچه قیمت طلا و ارز بالا می‌رود، مشکلات هم یکی یکی قد می‌کشند جلوی راه شروع زندگی مشترک خیلی ازجوان ها؛ زوج‌هایی که به هزار امید و آرزو در گیرودار همین مشکلات اقتصادی، برای شروع یک زندگی مشترک قدم جلو می‌گذارند و تا چشم باز می‌کنند می‌بینند آنها مانده‌اند و دستمزدو درآمدی که تغییر محسوسی نکرده و خرج و مخارجی که ضریب چند برابر خورده‌اند و کالاهایی که سیر صعودی قیمت‌هایشان قابل باور نیست!

ازدواج، از همین جا برای آنها به یک رویا تبدیل می‌شود! یک رویای دور و پر از اما و اگر، سررشته همه این اما و اگرها به پایین آمدن نرخ ارز و قیمت طلا می‌رسد؛ اما و اگرهایی با چاشنی نگرانی: «اگر قیمت طلا از این بالاتر برود چطور سرویس طلا بخریم؟ اگر قیمت ارز زیادتر شود، جهیزیه را چه کنیم و ...»

برای این نگرانی ها، اما فعلا یک راه چاره پیشنهاد شده، چاره‌ای که به سوژه مورد بحث کاربران فضای مجازی تبدیل شده است؛ ازدواج بدون طلا! یک ازدواج کم‌هزینه و به مراتب آسان‌تر که توسط حجت‌ا... عبدالملکی کارشناس اقتصاد مقاومتی و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) در فضای مجازی مطرح شد و این اقتصاددان با یک پینشهاد داغ، خیلی‌ها را متوجه یک اصل ساده کرد: این‌که لازمه زندگی مشترک، تفاهم، عشق و محبت و یک سقف کوچک و لازم اولیه زندگی است.

او در صفحه اینستاگرامش به این نکته اشاره کرد که این روزها خیلی از زوج‌های جوان به دلیل گرانی، امکان خرید طلا را ندارند و به همین دلیل تاریخ ازدواج شان را عقب می‌اندازند و به همین دلیل به عنوان یک اقتصاددان پیشنهاد داد: جوان‌ها نیم نگاهی هم به بحث #ازدواج_بدون_طلا داشته باشند. پیشنهادی که خیلی زود داغ شد و نگاه‌ها را متوجه یک اصل ساده کرد، همانقدر که هیچ قانون نوشته شده‌ای برای شروع زندگی مشترک، با تشریفات زیاد و بریز و بپاش‌های آنچنانی وجود ندارد، هیچ ضمانتی هم برای پایداری زندگی‌هایی که با هزینه‌های زیاد آغاز شده وجود ندارد!

این بحث با واکنش‌های زیادی روبه رو شد،خیلی‌ها در کار نه آوردند و گفتند شدنی نیست! که اگر هم بشود یک زوج برای شروع زندگی‌شان از خرید سرویس طلا بگذرند، با یخچال و گاز و ماشین لباسشویی و ...چه کار کنند؟! خیلی‌ها هم موافق شدند و با یک شعار جدیدتر پا پیش گذاشتند؛ #نه_ به_ خرید_ لوازم _غیر_ضروری_جهزیه! آنها نشستند و حساب و کتاب کردند و گفتند می‌شود خیلی چیزها را اول زندگی مشترک نداشت و با نبودشان هیچ اتفاقی نمی‌افتد.

در گیرودار این بحث‌ها اما ما پای صحبت‌های کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه خانواده و ازدواج نشستیم و از راهکارهایی گفتیم که می‌توانند ازدواج را ساده‌تر از امروز به سرانجام برسانند، که مثل یک کاتالیزور عمل می‌کنند و زوج‌ها را سریع‌تر از آنچه این روزها در دنیای واقعی در جریان است، سر خانه و زندگی‌شان می‌فرستند.

کیفیت را فدای کمیت نکنید

علیرضا شوقی، روان‌شناس اجتماعی و استاد دانشگاه با اشاره به کمپین ازدواج بدون طلا در جامعه گفت: رواج کمپین‌های اینچنینی واکنشی است بموقع و بجا به رویدادهای اجتماعی سطح جامعه. واکنشی که می‌توانند راه‌حلی موقت برای رفع بحران‌های به‌وجود آمده باشند.

شوقی در ادامه با اشاره به این‌که در ازدواج آسان، بیشتر هدف کیفیت برگزاری مراسم است تا کمیت آن گفت: جوان‌ها اگر سطح توقع خودشان را از مراسم پایین بیاورند و مثل گذشته، در برگزاری مراسم سختگیری کمتری داشته باشند، خیلی زودتر سروسامان می‌گیرند.

او با حرف‌هایش ما را به روزهایی برد که هنوز خیلی‌ها برای برگزاری مراسم ازدواج حیاطشان را چراغانی می‌کردند و صندلی می‌چیدند و نه از تالارهای انچنانی خبری بود و نه ورودیه‌های چند صد هزار تومانی برای هر نفر. روزگاری که در گیرودار ماشینی شدن هرچه بیشتر زندگی‌ها، به خاطره‌ای دور در شهرها تبدیل شده‌اند.

لوازم غیرضروری در سال‌های بعد تهیه شود

عبدالرضا عزیزی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی اما عامل اصلی بوجود آمدن این مشکلات را در سبک زندگی نادرستی دانست که این روزها در جامعه رواج پیدا کرده است، سبک زندگی‌ای که بر پایه تجمل‌گرایی و مصرف‌گرایی بنا شده. عزیزی به ما گفت: خود ما مردم در بوجود آمدن این مشکلات مقصریم، چراکه مراسم ساده را نمی‌پسندیم و سعی می‌کنیم با تشریفات و تجملات زیاد سرزندگی‌هایمان برویم، در حالی که خیلی جاها مراسم ازدواج این‌قدر سخت گرفته نمی‌شود، مثلا مسیحی‌ها با یک مراسم ساده و یک حضور چند دقیقه‌ای در کلیسا سرخانه و زندگی‌شان می‌روند، ما هم می‌توانیم این کار را در مساجد مان انجام بدهیم و با یک دورهمی وعقد کوچک در مسجد، زوج‌های جوان زندگی‌شان را شروع کنند.

این نماینده مجلس در ادامه تقویم خاطراتش را ورق زد و به سال‌های جوانی و ازدواج خودش برگشت و گفت: من خودم جزو جوان‌هایی بودم که خیلی ساده زندگی‌ام را شروع کردم، در شهرستان ما یعنی شهرستان شیروان رسم است که داماد جهیزیه را تهیه کند امامن با صحبت‌هایی که با همسرم انجام دادم و با توجه به شرایطی که داشتیم جهیزیه نخریدم و با همان لوازم دانشجویی زندگی را شروع کردم، حتی خیلی از وسایل را بعدها در طول زندگی مشترک خریدیم، مثلا اول یخچال خریدیم، بعد ماشین لباسشویی، یعنی برحسب اولویت و نیاز کالاها را تهیه کردیم.

او به جوان‌های در شرف ازدواج هم توصیه کرد که با توجه به بالارفتن قیمت جهزیه، با اولویت‌بندی خریدهایشان را انجام بدهند و وسیله‌های یک زندگی مشترک را تهیه کنند.

برگزاری جشن ازدواج به صورت گروهی

حسین جوادی، استاد دانشگاه و مسؤول پیشین بیستمین دوره ازدواج دانشجویی کشور، کارشناس دیگری بود که برای صحبت درباره ازدواج آسان سراغش رفتیم. او که در سابقه‌اش مسؤولیت چند دوره ازدواج دانشجویی کشور به چشم می‌خورد و در این مدت با زوج‌های جوان زیادی که به سادگی پای سفره عقد نشسته و زندگی مشترکشان را شروع کرده‌اند روبه‌رو شده به ما گفت: تجربه ثابت کرده که هرچقدر تشریفات و بریزو بپاش‌ها برای شروع زندگی مشترک زیاد باشد، جوان‌ها را می‌ترساند و این ترس مانع ازدواجشان می‌شود.

به گفته جوادی، یکی از بهترین راه‌ها برای شروع زندگی ساده، گذشتن از خیر چیزهای غیرضروری است: «همان‌طورکه می‌دانیم شرع نگفته که حتما باید یک سرویس طلای آنچنانی بخرید یا حتما باید مهریه سکه چند هزارتایی داشته با شید. همه اینها به مرور زمان و در سال‌های بعدی هم می‌توانند تهیه شوند و ضرورتی برای تهیه آنها از همان ابتدای زندگی که تازه زوج‌ها می‌خواهند مستقل شوند و روی پاهای خودشان بایستند وجود ندارد.»

او با اشاره به رسم و رسوماتی که بی‌تفکر و پشتوانه فرهنگی به مراسم ازدواج‌های امروزی راه پیدا کرده‌اند، گفت، همه این موانع، چاله‌هایی است که ما در سر راه بچه‌هایمان حفر می‌کنیم؛ موانعی که مانع رسیدن آنها به مقصد می‌شوند. جوادی با اشاره به تجربه موفق ازدواج دانشجویی در سطح کشور پیشنهاد داد که یک نهاد یا ارگان به بحث جشن‌های گروهی ازدواج جوانان توجه بیشتری نشان بدهد؛ جشن‌هایی که هم شادی و نشاط را در جامعه به ارمغان می‌آورد و هم می‌تواند گره از کار خیلی‌ها باز کند.

خریدی که می‌تواند به بعد موکول شود

مریم نجابتیان، روانشناس و مدیر گروه مشاوره وزارت ورزش و جوانان، برای ما از فوت و فن‌های یک ازدواج ساده گفت، ازدواجی که فعلا قرار است بدون طلا باشد و بعدا می‌تواند بدون خیلی چیزهای غیرضروری دیگر هم انجام شود؛ همه آن چیزهایی که مثل زنجیر به دست و پای زوج‌های جوان پیچیده‌اند و توان حرکت را از آنها گرفته‌اند.

نجابتیان با اشاره به این موضوع به ما گفت: متاسفانه خیلی وقت‌ها خانواده‌های دختر و پسر، قبل از شروع زندگی مشترک از همدیگر امتیاز می‌گیرند و با این کارشان به زندگی بچه‌های خودشان ضربه می‌زنند، درحالی‌که اگر با هم همراه بشوند برنامه ازدواج این زوج‌های جوان خیلی ساده تر از این‌ها پیش می‌رود.

او با اشاره به نکات مثبت کمپین ازدواج بدون طلا گفت: جایگزینی یکی از بهترین کارهایی است که می‌توان در این زمینه انجام داد، خوشبختانه در بازار بدلیجات خوب و قابل قبولی وجود دارند که حتی از نظر ظاهر کاملا شبیه طلا هستند و خیلی‌ها می‌توانند مراسم‌شان را با این بدلیجات یا با استفاده از نقره‌جات پیش ببرند.

مدیر گروه مشاوره وزارت ورزش و جوانان در ادامه یک پیشنهاد دیگر هم برای پیروی از این کمپین مطرح کرد و گفت: البته در برخی خانواده‌ها هم تمایلی به خرید نقره و ... به جای طلا وجود ندارد و داماد در اینجا می‌تواند به عروس قول بدهد که بعد از شروع زندگی وقتی اوضاع مالی‌اش بهتر شد و حباب قیمت‌ها شکست، برای او سرویس طلا و ...را تهیه کند، چرا که این موضوع قطعا بهتر از این است که به خاطر فقدان پس‌انداز و سرمایه برای خرید سرویس طلا و...ازدواجشان به تاخیر بیفتد.

نجابتیان در ادامه به جوانان پیشنهاد داد که با یک دید باز زندگی‌شان را شروع کنند، دیدی که به آنها می‌گوید آنها ازدواج می‌کنند تا بر مشکلاتشان غلبه کنند نه این‌که بر مشکلات شان اضافه شود و این میسر نیست جز با پایین آوردن توقع‌های آنچنانی و کوتاه آمدن از برخی خواسته‌های غیرضروری.

این مشاور خانواده یک پیشنهاد دیگر هم برای زوج‌های جوانی که هنوز استارت اولیه زندگی مشترک‌شان را نزده‌اند، داشت و گفت: حتی بعضی‌ها می‌توانند اول زندگی‌شان جشن نگیرند و به جای آن هر زمانی که از ازدوجشان گذشته بود و وضع مالی‌شان بهتر شد، این مراسم را برگزار کنند. مثلا دومین سالگرد ازدواج یا هفتمین سالگرد و ...

اولویت بندی در ازدواج

حجت‌ا... عبدالملکی، عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) یکی از افرادی است که از کمپین ازدواج بدون طلا حمایت می‌کند و درباره این کمپین به جام‌جم می‌گوید: «شرایط اقتصادی ‌این روزها تمام جامعه را دچار مشکل کرده است، قطعا مردم و دولت نسبت به این گرانی‌ها وظایفی دارند که باید انجام دهند و به دنبال لجبازی نباشند. یکی از پیشنهادات بنده در مواجهه با جوان‌هایی که در شرف ازدواج هستند و به گفته خودشان به علت گرانی طلا با مشکل روبه‌رو هستند، ازدواج کردن بدون خریدن طلاست.»

آن طور که عبدالملکی توضیح می‌دهد زوج‌ها می‌توانند به جای خرید‌ سرویس طلا از فلزات گرانبهای دیگری مانند نقره، سرویس‌های آب طلا یا به قول معروف به‌جای سرویس طلا از نیم‌ست استفاده کنند. با این کار حداقل حدود 30 تا 40میلیون در هزینه‌های ازدواج صرفه‌جویی می‌شود.

عبدالملکی با اشاره به این‌که اجرا و پیشنهاد این کمپین به معنی کوتاه آمدن از مطالبات نسبت به دولت و حاکمیت نیست، ادامه می‌دهد: «کمپین ازدواج بدون طلا این مساله را ترویج نمی‌کند که مردم برای فراهم کردن ازدواج آسان مطالبات‌شان را از دولت قطع کنند و همچنین به این معنی نیست که با نخریدن طلا همه مشکلات زوج‌ها حل می‌شود، بلکه یکی از مراحل ازدواج که اختیار آن به دست خود خانواده‌هاست، حل می‌شود.» نخریدن طلا به معنی فقر یا به قول معروف کسر شان زوج‌ها نیست، بلکه یک گام بزرگ برای پیشبرد مراحل ازدواج در شرایط اقتصادی کنونی است. هزینه طلا می‌تواند در زمینه‌های دیگر مانند خرید یا اجاره مسکن که مهم‌تر از طلاست، کمک‌حال زوجین باشد.

مینا مولایی

جامعه