نگاهی به آمار و ارقام حوادث چهارشنبه‌آخرسال

خبر این است که کر می‌کند آدم را ، کر...

آیین سنتی و شاد چهارشنبه‌سوری در سال‌های اخیر با ورود موادمحترقه خطرناک به این جشن به شبی پر حادثه و دلهره‌آوار تبدیل شده است. در این شب محیط شهر کم از میدان جنگ ندارد و صدای انفجار و آژیر آمبولانس‌ها فضای شهر را پر می‌کند. بر اساس آمارها، اغلب قربانیان از موادمحترقه دست‌ساز استفاده کرده و در سن نوجوانی قرار داشتند.
کد خبر: ۱۱۲۸۶۳۵
خبر این است که کر می‌کند آدم را ، کر...

به گفته مدیرکل ستاد بحران سازمان پزشکی‌قانونی کشور، در حوادث ایام منتهی به چهارشنبه‌سوری سال گذشته، 16 نفر در کشور جان خود را از دست دادند که از این تعداد 15 نفر مرد و یک نفر زن بودند. دکتر مهرداد علی‌بخشی افزود: مراسم چهارشنبه‌سوری در سال‌های اخیر به‌دلیل همراه شدن با برخی اعمال خطرآفرین، بی‌احتیاطی‌ها و نیز فاصله گرفتن از اصل آداب و سنن قدیمی، آسیب‌ها و صدمات جسمانی به بار آورده که گاه غیرقابل جبران بوده یا هزینه‌های زیادی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند. آنچنان که مطابق آمارهای این سازمان در سال گذشته 16 نفر در پی حوادث ایام منتهی به چهارشنبه‌سوری جان خود را از دست دادند ضمن آن که تعداد قابل توجهی نیز در این حوادث مصدوم یا دچار نقص عضو شده‌اند.

وی با هشدار درخصوص استفاده از وسایل خطرناک و آسیبزا به بهانه شادی آخر سال و صدمات جبران ناپذیر ناشی از آن عنوان کرد: شاید بخش قابلتوجهی از این آسیبها با رعایت اصول ایمنی و نظارت هرچه بیشتر خانوادهها قابل پیشگیری باشد.

دکتر علیبخشی تصریح کرد: در تماس با مواد محترقه و منفجره، افراد به شکلهای متعددی دچار آسیب میشوند که این آسیبها میتواند ناشی از برخورد ترکش ماده انفجاری تا سوختگی حرارتی یا شیمیایی و نیز قرار گرفتن در معرض موج انفجار، ریزش ساختمان و... باشد که متأسفانه عوارض متعددی مانند نابینایی، قطع عضو، جوشگاههای دائمی روی صورت و بدن، ناشنوایی و... را بهدنبال دارد.

مدیر کل ستاد بحران سازمان پزشکی قانونی کشور با بیان این که آسیبهای روانی ناشی از استرس وارده به افراد یکی دیگر از این نوع صدمات است، ابراز امیدواری کرد در سال جاری با رعایت بیشتر اصول اخلاقی و ایمنی شاهد حوادث و آسیبهای کمتری نسبت به گذشته باشیم.

دکتر علیبخشی افزود: توصیه من به آحاد جامعه بخصوص جوانان این است که سلامت و آینده روشن خود را با سهلانگاری و بیاحتیاطی به مخاطره نیندازند.

در روزهای اخیر نیز انفجار موادمحترقه در شهرهای تهران باعث مصدومیت و قطع عضو تعدادی از هموطنان شده است. همچنین خسارت مالی زیادی نیز وارد کرده است.

نخستین حادثه

نخستین حادثه امسال در محله دولت آباد تهران رخ داد که در جریان آن سه نفر مصدوم شدند. آتشنشانان ظهر 21 بهمن در جریان انفجار در خانهای در این محله قرار گرفته و راهی آنجا شدند. در بررسیها مشخص شد، محل حادثه یک خانه یک طبقه قدیمی به وسعت حدودا صد متر بود که داخل اتاقهای آن به عنوان محلی برای تولید، بستهبندی و نگهداری مواد محترقه مانند فشفشه استفاده میشد. ابتدا در این خانه یک انفجار رخ داده سپس تبدیل به آتشسوزی شده بود، زمانی که آتشنشانان به محل حادثه رسیدند، اتاقهای این منزل شعله ور بود. یک خانم حدودا 60 ساله، یک پسر نوجوان 15 ساله و یک دختر حدود 12 ساله در خانه حضور داشتند، که خانم و پسر نوجوان دچار سوختگی از نقاط مختلف بدن بخصوص سر و صورت شده و دختر نوجوان دچار دودگرفتگی شده بود. بر اثر شدت انفجار بخشی از شیشهها و در و پنجرهها تخریب شده و اتاقها کاملا شعلهور و در حال سرایت به منزل همسایگان بود، که آتشنشانان از سرایت آتش به اطراف جلوگیری کردند.

مصدومیت 3 پسر نوجوان

شامگاه پنجشنبه 3 اسفند نیز در یک منزل مسکونی در محله جنوبی شهر بوشهر سه نوجوان در حال ساخت مواد محترقه دستساز بودند که دچار مصدومیت ناشی از انفجار شدند. یکی از مصدومان بشدت آسیب دید طوری که تمام اعضای اصلی بدن وی دچار سوختگی شدید شد.

باز هم مصدومیت نوجوانان

شامگاه 15 اسفند امسال هم براثر انفجار مواد محترقه دست ساز در محله علی آباد شهر برازجان سه نوجوان 13ساله مصدوم شدند که حال یکی از آنها وخیم گزارش شد.

این سه نوجوان در یک منزل مسکونی در محله علیآباد در حال ساخت مواد محترقه دستساز بودند که دچار مصدومیت و سوختگی ناشی از انفجار شدند.

به گفته رئیس اورژانس بوشهر،این سه نوجوان که دچار 25، 35 و 50 درصد سوختگی شدهاند، برای درمان به بیمارستان سوانح و سوختگی گناوه منتقل شدند. بیشترین آسیب به سر و صورت این نوجوانها وارد شده بود.

دادجو افزود: خانهای که این نوجوانان در آن در حال ساخت مواد محترقه بودند نیز دچار آتشسوزی شده و خسارت دیده است.

قطع شدن دست دختر دانشآموز

انفجار مواد محترقه در دبیرستان دخترانهای در کوهدشت منجر به قطع دست یکی از دانشآموزان شد. این حادثه ساعت 8 و 25 دقیقه سهشنبه 8 اسفند بوقوع پیوست و بلافاصله سه دستگاه آمبولانس به محل این حادثه اعزام شدند. در این حادثه سه دانشآموز دچار جراحت شدید شدند که به قطع شدن دست یکی از این دانشآموزان ختم شد.

رئیس اورژانس لرستان، علت حادثه را انفجار مواد محترقه در دست دانشآموز اعلام کرد.

پسر 12 ساله قربانی ترقه

در حادثهای دیگر پسربچه 12 ساله خدابندهای براثر بازی و انفجار مواد محترقه، روانه بیمارستان شد. این نخستین حادثه ناشی از بازی با مواد محترقه بود که در این استان اتفاق افتاد و باعث شد این پسربچه از ناحیه دست راست دچار آسیب و سوختگی شود. مصدوم از اهالی روستای دهشیر شهرستان خدابنده از توابع استان زنجان است که پنجشنبه دهم اسفند به خاطر بازی با مواد محترقه دست ساز، دچار این حادثه شد.

سوختگی 80 درصدی

انفجار مواد محترقه در روستای چهلخانه فریدن هم دو جوان 28 و 36 ساله را روانه بیمارستان کرد.دو مرد به بیمارستان شهید رجایی انتقال داده شدند که در ابتدا تصور میشد به علت انفجار یک گوشی موبایل دچار سوختگی 80 درصدی شدهاند. اطرافیان این مصدومان مدعی بودند که آنها مشغول ساختن مواد محترقه بودهاند که این اتفاق رخ داده است.

هشدار جدی پلیس

فرمانده نیروی انتظامی گفت: افرادی که به دنبال شرارت هستند و میخواهند نظم و آرامش را در شب چهارشنبهسوری برهم بزنند، بدانند که ناجا با برنامهریزی صحیح و هماهنگی قضایی مانع حرکت آنها شده و با آنها برخورد خواهد کرد.

سردار حسین اشتری با توجه به در پیش رو بودن چهارشنبهسوری به افرادی که دنبال شرارت هستند اولتیماتوم داد و عنوان کرد: افرادی که دنبال شرارت هستند و میخواهند بینظمی کرده و آرامش را به هم بزنند، بدانند ناجا با برنامهریزی صحیح و هماهنگی قضایی، مانع حرکتشان شده و با آنها برخورد خواهد کرد. وی به مردم و خانوادهها توصیه کرد مدیریت لازم را داشته باشند و باعث اخلال در نظم و امنیت محله و شهر خود نشوند. سردار اشتری در خصوص کشفیات مواد محترقه گفت: امسال کشف انواع مواد محترقه نسبت به سال گذشته بیش از 30 درصد افزایش داشته است؛ البته چند محموله نیز در این خصوص شناسایی شده که در چند روز آینده با آنها برخورد لازم صورت میگیرد. وی از مردم و از کسبه درخواست کرد در این زمینه مراقبتهای لازم را داشته باشند و سعی کنند مواد محترقهای که باعث خسارت صوتی و فیزیکی به مردم میشوند، استفاده نکنند و اولیا نیز بر تحرکات فرزندان خود نظارت داشته باشند تا خدای نکرده مشکل و نقص عضوی به وجود نیاید.

سردار حسین رحیمی، رئیسپلیس تهران بزرگ هم دیروز در تشریح اقدامات پلیس تهران برای کشف و ضبط مواد محترقه گفت: در اقدامات عملیاتی که مدتهاست شروع کردهایم با همکاری پلیس آگاهی بالغ بر 17 تن انواع مواد محترقه پرخطر و غیرمجاز کشف شد.

وی ادامه داد: سه باند بزرگ تهیه و توزیع مواد محترقه منهدم شده و 73 میلیون عدد انواع مواد محترقه کشف شد.

سردار رحیمی گفت: هشت تن از 17 تن مواد پرخطر در حد ضربات خطرناک بیشتر اکلیل و سرنج و مواد اولیه بوده و 74 نفر تا الان دستگیر شدهاند.

رئیسپلیس تهران بزرگ ادامه داد: 11 انبار بزرگ توزیعکننده مواد محترقه پلمب شدند و 14 دستگاه خودرو توقیف شده که حامل مواد محترقه بودهاند که ارزش ریالی حدود چهار میلیارد تومان داشته است.

وی گفت: در چهارشنبه آخر سال کنترل اقشار آسیبپذیر را در دستور کار داریم و در صورتی که قوانین رعایت نشود، برخورد میشود. خودروهای افرادی که برای شهروندان مزاحمت ایجاد کنند توقیف خواهد شد. تا الان هم چهار نفر بازداشت شدهاند و تا پایان تعطیلات نوروز در بازداشت هستند. آرامش مردم که برخی با رفتارهای ناشایست خود آن را سلب میکنند، خط قرمز پلیس است.

رئیس پلیس تهران هم تاکید کرد: در جلساتی که درباره چهارشنبهسوری داشتهایم و در هماهنگی با مقام قضایی خواستیم علاوه بر افراد، خودروی متخلفان در چهارشنبهسوری تا پس از تعطیلات عید نزد پلیس بماند.

رحیمی ادامه داد: از حالا به تمام کسانی که در بخش تهیه و توزیع و استفاده از مواد محترقه فعالیت کرده یا قصد فعالیت دارند، هشدار میدهم دست به چنین اقدامی نزنند. فرقی ندارد این افراد فروشنده باشند یا خریدار، اما در مورد فروشندگان مواد شیمیایی بویژه در یک پاساژ و خیابانی که نمیخواهم نامش را ببرم اما همه میدانند کجاست، هشدار میدهم که اگر دست به فروش محصولات پیشساز مواد محترقه بزنند حتما واحد صنفیشان پلمب شده و با آنان نیز برخورد قاطع خواهد شد.

در چهارشنبه سوری کنار فرزندان باشیم

امیر هاتفی

مدیر منطقه 5 عملیات سازمان آتش نشانی تهران

در سالهای اخیر، جشنهایی که در سالهای پیشتر، یک جشن ساده و دارای آتش بازی محدود بوده، به سمت وسایل غیرقانونی یا مواد منفجره دستساز (خانگی) توسط جوانان تغیر ماهیت داده است. هرساله افراد زیادی، بخصوص کودکان و جوانان، در مواجهه با وسایل آتشبازی بهطور جدی آسیب میبینند. این قربانیان موادمحترقه خطرناک در بیمارستان بستری میشوند و در جشن سال نو دور از خانواده خود هستند. بسیاری از آسیبهای ناشی از این آتش بازیها منجر به ناتوانی دائمی مانند قطع عضو یا کوری و مشکلات طولانی مدت در زندگی فرد میشود و هزینه گزافی را بر دوش خانواده و جامعه بر جای میگذارد. از سوی دیگر با تغییر شکل و ماهیت خطرات دنیای صنعتی،امروز ایمنی و امنیت نقش اساسی در راهبرد شهرنشینی برای دستیابی به مفهوم «فرهنگ ایمنی، شهری ایمن، زندگی آرام» به خود گرفته و با گسترش و توسعه شهر و شهرنشینی تاثیر و اهمیت آن پررنگ شده است.

بیتردید در کلانشهر تهران با حدود 14 میلیون نفر جمعیت ثابت و شناور، کاهش مخاطرات و بهبود شاخصهای ایمنی بسیار با اهمیت است. در دنیای کنونی بلایای طبیعی و تکنولوژیک بیشماری جوامع بشری را تهدید میکنند، به نحوی که شهروندان را ملزم به فراگیری مهارتهای مقابله با این بلایا میکند.

سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران بهعنوان متولی حفظ و تأمین ایمنی، بر این باور است که تغییر در عملکرد جوامع، متأثر از تغییر در فرهنگ و رویکرد آنهاست.

باتوجه به حساسیت کاری در روز سه شنبه آخر سال این سازمان با هدف آمادگی و توان بالاتر همچنین خدمترسانی مطلوب تر از پرسنل دو شیفت غیر کاری علاوه بر شیفت حاضر و پرسنل ستادی و اداری در مکانهای از قبل تعیین شده و نقاط حساس و پرخطر استفاده میکند.

پیشگیری از حوادث تلخی مانند حوادث چهارشنبهسوری، مستلزم ارتقای فرهنگ ایمنی است و فرهنگ ایمنی بر سه اصل استوار است: آگاهی، آموزش و الزام.

بسیاری از والدین بدون آگاه سازی و آموزش مناسب فرزندانشان، سراغ سومین اصل (الزام) میروند و سعی میکنند با توسل به زور و اجبار، آنها را از کاری منع یا به کاری ترغیب کنند ؛ ولی این شیوه معمولا با شکست همراه است. آگاهسازی و آموزش نوجوانان و جوانان ضرورت دارد و در روند این آگاه سازی باید به شخصیت آنها احترام گذاشت و از جریحهدار کردن غرورشان پرهیز کرد. راه ایمنی از آموزش میگذرد و پیش شرط آموزش، آگاهی است. آگاهی از خطرات چهارشنبهسوری و شیوه مقابله با این خطرها احتمال بروز حوادث تلخ را در آخرین ماه سال کاهش خواهد داد. هرگونه بیتوجهی به نکات ایمنی و سهلانگاری در برپایی مراسم چهارشنبهسوری میتواند زیانهای جانی و مالی سنگین و غیر قابل جبرانی را در پی داشته باشد.

توصیههای ایمنی مهم در شب چهارشنبه سوری

در صورت بروز هرگونه حریق یا حادثه ضمن حفظ خونسردی در اسرع وقت با شماره تلفن 115 مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی و 125 ستاد فرماندهی سازمان آتش نشانی تماس گرفته و موضوع را با ذکر نوع حادثه و نشانی دقیق اطلاع دهید.

قرار داشتن مواد و ظروف حاوی مایعات قابل اشتعال در مجاورت شعله یا ریختن آن روی آتش، موجب حرکت حریق به سمت ظرف و گسترش آتش و سوختن فرد عامل میشود، بنابراین باید از انجام چنین عملی بشدت پرهیز شود.

مایعات و مواد آتشزا از جمله نفت، بنزین و کبریت را در اختیار یا در دسترس کودکان قرار ندهید.

انباری و زیر زمین و هر نقطهای از خانه را که احتمال میدهید فرزندانتان از آن به عنوان محل اختفا و نگهداری مواد محترقه استفاده کنند مورد بازرسی مکرر قرار داده و حتی المقدور از رفت آمد کودکان و نوجوانان به این محلها جلوگیری کنید.

هیچگاه برای سرگرمی آتش روشن نکنید.

هنگام آتش زدن بوته و هیزم باید توجه داشت زمین محل مسطح و هموار باشد و بهتر است روی زمین خاکی یا سطح بتونی باشد.

در صورتی که لباس گشاد بر تن دارید از نزدیک شدن به آتش یا پریدن از روی آن خودداری کنید.

از بازی با وسایل و مواد محترقه خودداری کنید.

خوب است بدانیم انفجار فقط 250 گرم مواد ساخت ترقه میتواند یک آپارتمان را بشدت تخریب کند.همچنین شیشه ساختمانهای مجاور نیز بر اثر این انفجار شکسته خواهد شد.

نگهداری مواد محترقه نیاز به مراقبت و شرایط خاصی دارد و قرارگرفتن آنها درکنار حرارت یا در هوای گرم و در جیب یا دست افراد ایجاد انفجار و اشتعال میکند.

گاهی برخی در سطح محلات یا معابر گمان میکنند هر چه شعله آتش بلندتر باشد، کار بهتری انجام دادهاند غافل از این که حریقهای این چنینی دیگر در اختیار خودشان نبوده و ممکن است به درختان، خودروها و حتی منازل اطراف نیز سرایت کند.

از خرید، نگهداری و استفاده مواد محترقه توسط فرزندان خود ممانعت کنید.

درچهارشنبه سوری از قراردادن کالا و لوازم قابل اشتعال در فضای باز (بالکن و پشتبام) خودداری کنید؛ زیرا سقوط مواد آتشزای پرتاب شده مثل فشفشه، بالن، دارت و.... روی آنها موجب آتش سوزی خواهد شد.

در این ایام پنجرههای خانه و اماکن مختلف نیز باید بسته باشد تا مانع ورود مواد آتشزا و لوازم آتش بازی پرتاب شده به اطراف شود.

همواره بخصوص در ایام آخر سال سیلندرهای گاز سفری، اسپریهای حشره کش و سایر ظروف مواد تحت فشار را از دسترس کودکان دور و آنها را در کمد یا کابینت قفل دار نگهداری کنید.

والدین در روزهای آخر سال مراقبت بیشتری در رفت و آمد، بازی و سرگرمیهای فرزندان خود داشته باشید و لوازم شخصی آنها را کنترل کنید و در صورت مشاهده مواد محترقه یا مشکوک در لوازم فرزندان این مواد را از منزل خارج و به مسئولان انتظامی تحویل دهید.

با توجه به ممنوعیت قانونی تولید و خرید و فروش مواد محترقه و منفجره والدین محترم باید با گوشزد کردن خطرات جانی و مالی ناشی از انفجار این مواد و ارائه توصیههای ایمنی لازم فرزندان خود را به پرهیز از دست زدن به این بازیهای خطرناک ترغیب کنند.

به والدین جدا توصیه میشود بویژه در شب چهارشنبهسوری از خروج کودکان و نوجوانان خود از خانه جلوگیری کنند؛ زیرا هرچند آنها دست به این بازی خطرناک نزنند اما حضور آنها در محوطهای که دیگران در آن با آتش و مواد محترقه بازی میکنند عمدا و ناخواسته سلامت آنها را نیز در معرض خطر جدی قرار میدهد.

آمارهای تکاندهنده

کارشناس مسئول برنامه پیشگیری از حوادث و ارتقای ایمنی معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ضمن تشریح آمار و اطلاعات آسیبهای ناشی از حوادث چهارشنبه سوری در سال گذشته، به بیان توصیههای مهم در خصوص پیشگیری از حوادث چهارشنبه سوری پرداخت.

محمد عبدلوند با بیان اینکه چهارشنبه سوری یکی از جشنهای سنتی ایرانیان است که در ساعات پایانی آخرین سه شنبه سال برگزار میشود، ولی متاسفانه افراد زیادی در این مراسم آسیب میبینند، گفت: آتشبازی مراسم چهارشنبه سوری سالانه تعداد زیادی از افراد را بهدلیل آسـیبهای جبران ناپذیری همچون سوختگی، قطع عـضو و معلولیتهای جسمی روانه بیمارستانها میکند.

وی افزود: طبق آمار ثبت شده از مجروحان مراجعهکننده به مراکز پزشکی و بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، حوادث ناشی از چهارشنبهسوری سال 1395، نسبت به سال قبل از آن کاهش داشته است. سال 1395 تعداد 455 نفر مجروح بر اثر حوادث ناشی از آتشبازی به مراکز پزشکی و بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه مراجعه کردهاند. این تعداد در سال قبل آن، 547 نفر مصدوم گزارش شده که حدود 17 درصد کاهش را نشان میدهد. حدود 36 درصد مجروحان سال گذشته محصل و 78 درصد مراجعهکنندگان به بیمارستانهای حوزه این دانشگاه در سال گذشته مذکر بودند.

مسئول جمعبندی گزارش کشوری آسیبهای ناشی از حوادث چهارشنبهسوری در سالهای 95-1394 با بیان اینکه 55 درصد مجروحان دچار سوختگی شده بودند، ادامه داد: 70 درصد مجروحان حین استفاده از مواد محترقه مجروح شده و 25 درصد از کل آسیب دیدگان نیز رهگذر بودند.

عبدلوند درخصوص بیشترین عضو آسیب دیده نیز بیان کرد: بیشترین سوختگی و صدمه به میزان 41 درصد مربوط به دست، آسیب چشم با بیش از 18 درصد، رتبه دوم را داشته و مصدومیت پا 9 درصد موارد را شامل شده است. بیشترین موارد گزارش شده از مرکز بهداشت شمال تهران (55 درصد کل موارد) است که علت آن وجود بیمارستان سوانح سوختگی شهید مطهری در منطقه تحت پوشش آن مرکز است.

پیرحسین کولیوند سرپرست سازمان اورژانس کشورهم با عنوان این مطلب که وقایع تلخی در چهارشنبههای آخر سال به وجود میآید و شادیها را تبدیل به دلخوری و غم میکند و این باعث نگرانی است، درباره آمارهای مصدومین چهارشنبه سوری سال 95، گفت: سال گذشته نزدیک به 2 هزار نفر مصدوم داشتیم و 20 نفر نیز دچار معلولیت و تعدادی نیز دچار قطع عضو شدند.

وی افزود: بیشترین آمار مربوط به بازو و اندامهای فوقانی است و 29 درصد چشمشان آسیب دید و 17 درصد نیز سر و صورتشان آسیب دید و 9 درصد نیز دچار آسیب در اندام تحتانی شدند.

کولیوند با عنوان این مطلب که آقایان 4 برابر بیشتر از خانمها دچار آسیب میشوند و شایعترین آسیبها شامل پارگیها و بریدگیها است، ادامه داد: تقریبا 91 درصد مصدومین در شهرها اتفاق میافتد و 35 درصد آسیبدیدگان از دانشآموزان هستند. بیشترین مواد محترقه نیز ترقه است و طبق آمار 56 درصد این مواد از دستفروشان تهیه میشود.

سرپرست سازمان اورژانس کشور افزود: 23 درصد مصدومینی که به بیمارستانها مراجعه کردند یا توسط اورژانس منتقل شدند، بستری شده و تحت مراقبت قرار گرفتند.

کولیوند با تاکید بر اینکه بیشترین آسیب در همین چهارشنبه آخر سال اتفاق میافتد، اما معمولا از اول اسفند تا آخرین روز را جزو روزهای مخاطره آمیز حساب میکنیم، تصریح کرد: آمار امسال تاکنون کمتر از سال گذشته است، اما 71 درصد مصدومین بین 6 تا 18 ساله هستند. حدود 81 درصد از مواد محترقه مثل ترقه استفاده میکنند که 19 درصد مصدوم و بستری شده اند و 67 درصد نیز ترخیص شدند.

وی ادامه داد: تاکنون در کل کشور نسبت به سال گذشته تعداد مصدومین کاهش داشته و اگر مردم در این مسیر کمک کنند و اطلاعات جوانان و نوجوانان را بالاتر ببرند، این روند کاهش بیشتری نسبت به سال گذشته خواهد داشت.

محمد غمخوار

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰
سهم پزشکان سهمیه‌ای

ضرورت اصلاح سهمیه‌های کنکور در گفت‌وگوی «جام‌جم»‌با دبیر کمیسیون آموزش دیدبان شفافیت و عدالت

سهم پزشکان سهمیه‌ای

نیازمندی ها