آرزوهای بزرگ با کتاب باز

محمدرضا رضائیان به عنوان تهیه‌کننده و کارگردان، افشین صادقی‌زاده (سردبیر)، فواد صفاریان‌پور (مشاور) و حسام‌الدین مقامی‌کیا (نویسنده آیتم‌ها) و سروش صحت در مقام مجری دست در دست هم گذاشته‌اند که فصل تازه‌ای برای کتاب‌باز رقم بزنند. این برنامه شنبه تا چهارشنبه ساعت 20 از شبکه نسیم پخش می‌شود.

به کودک زاده نشده

اگر ایرانی‌ها به عنوان کتابخوان‌ترین ملت دنیا شناخته بشوند، زندگی چه شکلی خواهد شد؟ نانوایی‌ها، دانشگاه‌ها، معلمان و استادان، دانشجوها و کلاس‌های درس، والدین و راننده تاکسی‌ها چه تغییری خواهند کرد؟ سوالاتی از این دست باعث شده محمدرضا رضائیان فصل دوم کتاب‌باز را با نگاهی متفاوت بسازد. این تهیه‌کننده و کارگردان به جام‌جم می‌گوید: رهبر معظم انقلاب نگاه زیبایی به کتابخوانی دارند. ایشان معتقدند اول باید کمک کنیم مردم به کتاب خواندن علاقه‌مند شوند، بعد به آنها بگوییم چه کتابی بخوانند. این شاید مهم‌ترین و اصلی‌ترین ایده ما در طراحی فصل دوم برنامه کتاب‌باز باشد.

البته رضائیان، برای فصل دوم این برنامه انگیزه بیشتری دارد. قرار است بزودی پدر شود و در فکر آن است شاید با برنامه کتاب‌باز، خانواده‌های بیشتری کتابخوان شوند و بچه‌های بیشتری به کتاب‌خواندن عادت کنند. به این ترتیب فرزندش در آینده دوستان بهتری خواهد داشت. رضائیان می‌گوید: گروه تولید برنامه کتاب‌باز همه جوان هستند و آرزو بر جوانان عیب نیست. ما می‌خواهیم اگر شده حتی به اندازه یک قدم به سمت دنیایی برداریم که در آن همه مردم کتاب می‌خوانند. حالا که شبکه نسیم آستین‌ها را بالا زده، مقدمات تولید فراهم شده، سروش صحت این‌قدر خوب است و من این همه انگیزه دارم، یعنی بهترین فرصت برای تولید سخت‌ترین برنامه تلویزیون فراهم است.

این مردم نازنین

ساختن برنامه برای کتاب آن هم در شبکه نسیم که شبکه نشاط و سرگرمی تعریف شده، اصلا کار ساده‌ای نیست. این نظر رضائیان است و به همین دلیل تلاش کرده برنامه‌ای جذاب بسازد که نه فقط برای مخاطب وفادار به کتاب، بلکه برای همه تماشاگران دیدنی باشد.

این تهیه‌کننده می‌گوید: سعی کردیم از چالش‌ها و تنگناها یک فرصت بسازیم. برای همین از چهره‌های مطرح و محبوب مردم دعوت می‌کنیم و از مخاطبان می‌خواهیم در برنامه مشارکت داشته باشند. مثلا آیتم فتورمان را تدارک دیدیم تا مخاطبان به نوشتن و همراهی با برنامه تشویق شوند. خیلی زود به سراغ کتاب‌بازهایی می‌رویم که معروف نیستند و معرفی کتاب هم خواهیم داشت.

از نگاه این نویسنده، همیشه معرفی کتاب در برنامه‌های تلویزیونی یا در فضای بسیار جدی و کارشناسی انجام شده یا صرفا به کمک نریشن و دادن اطلاعات اولیه درباره نویسنده و ناشر کتاب؛ بنابراین او و همکارانش سعی کرده‌اند برای معرفی کتاب از شیوه‌های جذاب‌تری بهره بگیرند.

سال‌های ابری

فصل اول برنامه با اجرای امیرحسین صدیق به تماشاگران تلویزیون ارائه شد. رضائیان می‌گوید: ایده فصل اول از اینجا شکل گرفت که امیرحسین صدیق احساس می‌کرد چند سالی است از کتابخوانی فاصله گرفته و وقت آن رسیده که دوباره حس خوب کتاب‌خواندن را تجربه کند.

از نظر این تهیه‌کننده، برنامه کتاب باز در فصل اول با حضور صدیق به عنوان پاتوقی برای کتاب خواندن معرفی شد تا حس خوب کتاب خواندن در دل آنها که به دلیل مشغله‌های زندگی از کتاب دور شده‌اند، زنده شود. حالا یک بار دیگر رضائیان و همکارانش پاتوق کتاب را دوباره فعال کرده‌اند و همین مسیر را با سروش صحت ادامه می‌دهند، البته به این نیت که آدم‌های بیشتری به جمع کتاب‌بازها اضافه شوند.

کیمیاگر

به اعتقاد تهیه‌کننده برنامه کتاب باز، اگر قرار باشد کسی را پیدا کرد که بیشترین نزدیکی را با کتاب، نشاط و سرگرمی داشته باشد، او کسی نیست جز سروش صحت.

رضائیان تعریف می‌کند: برای تصویربرداری یکی از آیتم‌های فصل اول کتاب‌باز به کتابخانه ملی رفتیم و فهمیدیم آنجا یک صندلی وجود دارد که به نام سروش صحت شناخته می‌شود و تقریبا همه می‌دانند او را می‌توان روزهای زیادی در کتابخانه ملی دید. از سوی دیگر او با سریال‌های طنز خاطرات خوبی برای مخاطبان تلویزیون رقم زده است. به اعتقاد من، سروش صحت مرکز تلاقی فرهیختگی با طنز و سرگرمی است و بهترین گزینه برای اجرای یک برنامه درباره کتاب در شبکه نسیم.

خانه عروسک

وقتی فصل دوم برنامه کتاب‌باز، همان مسیر فصل اول را ادامه می‌دهد، لاجرم به دکوری شبیه فصل قبل نیاز دارد. رضائیان با ذکر این نکته درباره دکور جدید برنامه توضیح می‌دهد: باز هم جایی شبیه خانه ساختیم. فقط این بار کمی بیشتر سلیقه به خرج دادیم و رنگ و لعاب بیشتری به این خانه زدیم. فضای آن طوری طراحی شده که حرکت دوربین راحت‌تر باشد و بتوانیم نماهای زیباتری بگیریم. می‌خواستیم این پاتوق صمیمی باشد، حس یک خانه را منتقل کند، کف آجری و شیشه‌های رنگی داشته باشد و به دل تماشاگر بنشیند.

دستور زبان عشق

حسام‌الدین مقامی‌کیا، نویسنده آیتم‌های برنامه است. دیباچه، ده‌باره و معرفی کتاب به قلم او نوشته می‌شود. این نویسنده روایت دوربین مخفی با کتاب را طراحی می‌کند و برای آیتم مستند نیز فیلمنامه می‌نویسد.

مقامی‌کیا درباره نگارش آیتم‌های کتاب‌باز می‌گوید: معمولا بر اساس اطلاعات قبلی به یک ایده می‌رسم و بعد با تحقیق و مطالعه بیشتر آن را بسط می‌دهم. مثلا می‌دانم نویسندگانی بوده‌اند که شغل دیگری بجز نویسندگی داشته‌اند، اما شاید اسم هیچ کدامشان را در خاطر نداشته باشم. یک جست وجو و تحقیق مرا به اطلاعاتی می‌رساند که بتوانم آیتم مورد نظر را بنویسم.

تلاش این نویسنده، منتقد و روزنامه‌نگار این است که آیتم‌های برنامه را شوخ و جذاب بنویسد. او می‌گوید: گاهی یک متن پر از اطلاعات مفید است، اما ادبیات و دستور زبانش طوری نیست که کسی مشتاق شنیدن شود. در عوض گاهی ممکن است یک موضوع آن‌قدر جذاب و زیبا روایت شود که شنونده را کنجکاو و علاقه‌مند کند. من در واقع سعی دارم این اتفاق بیفتد.

روی ماه کتاب را ببوس

سروش صحت امیدوار است کتاب باز، بهانه‌ای شود برای این که مردم کمی بیشتر کتاب بخوانند و بدانند کتاب خواندن کار لذت‌بخشی است و می‌توان با آن کیف کرد.

این نویسنده و کارگردان که به عنوان مجری در این برنامه ظاهر شده، تاکید می‌کند: وقت‌های زیادی هست که بدون استفاده پشت سر می‌گذاریم. می‌توان این اوقات را به کتاب‌خواندن سپری کرد و فهمید این کار، هم لذت دارد و هم احتیاجات و نیازهای زیادی را برآورده می‌کند.

صحت که تا به حال اجرای هیچ برنامه‌ای را در تلویزیون به عهده نداشته است، توضیح می‌دهد: در طول عمرم، هر وقت کتاب خوانده‌ام حسابی خوش گذشته است؛ بنابراین فکر می‌کنم هر کاری در راستای ترویج کتاب و کتابخوانی باشد، انجام دادنش خوب است. من خیلی مجری‌گری بلد نیستم، اما اصلی‌ترین عاملی که باعث شد اجرای این برنامه را قبول کنم، اختصاص آن به کتاب بوده است. امیدوارم اگر خیلی خوب و حرفه‌ای ظاهر نشدم یا چیزهایی را بلد نبودم باعث آبروریزی نشود!

آذر مهاجر