درآمریکا، ثروت و فردگرایی حرف اول را می‌زند

در این زمینه با دکتر محمد مرندی، استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل آمریکا گفت‌وگو کردیم که معتقد است حتی اتفاقی بزرگ‌تر از حادثه لاس‌وگاس نیز نمی‌تواند سبب محدودیت در قوانین آمریکا در فروش و نگهداری سلاح شود.

فردی که دست به کشتار لاس‌وگاس زده، تعداد زیادی سلاح جنگی به همراه داشته است. چرا اتفاقات گذشته سبب نشده فروش سلاح محدود شود تا آمریکا شاهد چنین جنایت‌هایی نباشد؟

لابی اسلحه در آمریکا لابی قدرتمندی است و در جامعه سرمایه‌داری و لیبرال، ثروت و فردگرایی حرف نخست را می‌زند. نباید انتظار داشت لابی‌های اینچنینی براحتی منافع خود را از دست بدهند. اکثریت قطعی مردم آمریکا با آزادی فروش و نگهداری سلاح مخالف هستند ولی لابی اسلحه نفوذ زیادی بر قانونگذاران این کشور دارد. بر کسی پوشیده نیست که در جامعه آمریکا پول حرف نخست را می‌زند و آرا و جهت‌گیری سیاسی را مشخص می‌کند.

این حادثه نمی‌تواند به راه‌اندازی کارزارهای مردمی و فشار بر قانونگذاران آمریکا منجر شود؟

پس از این حادثه هم بعید است اتفاقی رخ دهد و تغییری حاصل شود.

این موضوع تا چه اندازه به قانون اساسی ایالات متحده برمی‌گردد که نگهداری سلاح را مجاز می‌شمارد؟

این موضوع به گذشته برمی‌گردد؛ یعنی بیش از 200 سال پیش و اوایل تأسیس ایالات متحده آمریکا که مردم برای خروج از سلطه انگلستان و استقلال دست به سلاح بردند. آن زمان و سال‌ها پس از آن، نیروی پلیس برای حفظ امنیت وجود نداشت و قانون اساسی آمریکا اجازه خرید و نگهداری سلاح را به مردم می‌داد، اما دنیا عوض شده و نیروهای پلیس و دیگر نهادهای انتظامی مسئولیت حفظ امنیت را در گوشه و کنار ایالات متحده برعهده دارند. امروز آمریکا از نوادر کشورهای جهان است که به مردم اجازه نگهداری سلاح‌های جنگی می‌دهد.

یعنی فعالان اجتماعی و سیاستمداران آمریکایی نمی‌توانند با چنین استدلال‌هایی سبب محدودیت در فروش و نگهداری سلاح‌های جنگی شوند؟

به هر حال، صنعت اسلحه‌سازی در آمریکا صنعت مهمی است و لابی آن قدرت بسیاری در این کشور دارد و با توجه به ثروت و ارتباطاتشان، از هر گونه تلاشی برای محدودیت در قوانین مرتبط با فروش و حمل سلاح جلوگیری می‌کنند.

در کشور کانادا هم سلاح آزاد است، ولی آمار بسیار کمتری در قتل نسبت به ایالات متحده دارد. در کانادا سالانه 200 نفر به وسیله سلاح کشته می‌شوند ولی در آمریکا 10 هزار نفر. به نظر شما این آمار قتل و جنایت ریشه در جامعه آمریکا ندارد؟

من مطالعه مقایسه‌ای در این زمینه انجام نداده‌ام و اطلاع دقیقی در مورد قوانین کانادا ندارم، اما در مورد آمریکا باید اشاره کرد افزون بر قدرت لابی‌های پرنفوذ بر سیاستمداران، مسائل اجتماعی مانند فقر، تبعیض نژادی و نابرابری، به رشد جرم و افزایش خشونت منجر می‌شود.