ربات‌های حیات بخش در آسمان آفریقا

نیازهای مختلف غذایی و دارویی در بسیاری از این مناطق در دسترس نیست. برای رفع این مشکل، شرکت نوپای زیپ‌لاین به ساخت هواپیماهای کوچک رباتیک اقدام کرده است که قادرند بسته‌های دارویی را بر فراز بیمارستان‌های موقت و کمپ‌ها ببرند و با استفاده از چتر نجات برای تیم‌های پزشکی از هوا ارسال کنند. سرعت بالای این سیستم‌های پروازی در مقایسه با مشکلات حمل و نقل زمینی، کاربرد آنها را در موارد اورژانسی بسیار مهم کرده است. در چند هفته اخیر، این پرنده‌های رباتیک بر فراز مناطق مختلف کشور تانزانیا بارها پرواز کرده و بسته‌های خون مورد نیاز برای بیماران را با چتر به محل‌های مورد نظر تحویل داده‌اند.

سال 1395/ 2016 برای اولین بار و به صورت آزمایشی در کشور رواندا بسته‌های خون توسط این شرکت با سیستم‌های پرواز رباتیک به مقاصد ارسال شد، ولی از سال 1397/ 2018 به بعد، بخش اصلی نیاز دارویی و بیمارستانی مانند داروهای اچ‌آی‌وی، مالاریا و واکسن‌ها با سرعت و دقت بالایی به بخش‌های مختلف تانزانیا ارسال خواهد شد.

تحویل بسته با ربات‌های پرنده چند سالی است به دغدغه اصلی کمپانی‌ها تبدیل شده است؛ پرنده‌هایی که مشکلاتی مانند ناهمواری جاده‌ها و ترافیک شهرها برای آنها معنی ندارد. البته شرایط وزش باد و باران روی حرکت آنها اثر داشته و در ضمن، بسیاری از کشورها قوانین و ضوابط مشخصی برای صدور مجوز پروازهای تجاری این پرنده‌ها بر فراز شهرها صادر نکرده‌اند. مشکلات مختلف امنیتی، تداخل امواج رادیویی، احتمال سقوط در سطح شهرها و مراکز پرجمعیت، از مشکلات پیش روی توسعه این پرنده‌هاست، اما داستان کشورهای آفریقایی داستان متفاوتی است، تلاش بین مرگ و زندگی برای به دست آوردن دارو در زمان مناسب است و به نظر می‌آید بهترین گزینه فعلا پرنده‌های رباتیک بدون سرنشین هستند.

در ایران هم شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان بسیاری در بخش ساخت و استفاده کاربردی از ربات‌های پرنده فعالیت دارند که البته با قوانین سخت پروازی در شهرهای بزرگ مواجه هستند. این روزها لزوم فراهم آوردن امکانات، قوانین و زیرساخت‌های مناسب برای کمک به تسهیل فعالیت‌های این شرکت‌ها در ایران بشدت احساس می‌شود. ربات‌های پرنده در سال‌های آینده، مفاهیم بسیاری را به دنیای کارآفرینی و ایده‌های نوین خواهند افزود و دنیای کسب و کار را دگرگون خواهند کرد.

آریا صبوری

پژوهشگر آزمایشگاه تعامل انسان و ربات دانشگاه تهران