تبلیغات؛ پای لنگ اکران فیلم‌های مستند

سال گذشته استقبال از آثار مستند خوب بود و برای برخی از آنها سالن سینما تقریبا پر می‌شد که در نوع خود اتفاق خوبی به شمار می‌رفت. امسال هم مرتضی رزاق‌کریمی، مسئول بخش مستند سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر گفته: فیلم‌های ارائه شده برای حضور در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر از لحاظ کیفیت در سطح بسیار بالایی قرار دارد و این دوره از جشنواره فیلم فجر در بخش سینمای مستند یکی از بهترین دوره‌های خود را تجربه خواهد کرد. به هر حال جشنواره فیلم فجر یکی از مهم‌ترین اتفاقات فرهنگی کل کشور است و امیدواریم امسال هم مستندسازان حضور چشمگیری در آن داشته باشند.

جای خالی برخی از آثار جسور

مهرداد اسکویی، مستندساز و عکاس ایرانی که اغلب آثارش در جشنواره‌های معتبر ملی و بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته و جوایز متعددی را هم کسب کرده‌ در گفت‌وگو با جام‌جم حضور بخش مستند در جشنواره فیلم فجر را اتفاقی فرخنده دانست و گفت: به نظرم حضور بخش مستند در جشنواره فیلم فجر اتفاق خوبی است؛ به‌خصوص توجه جشنواره فجر و جشنواره سینما حقیقت به بخش فیلم‌های بلند مستند یعنی مستندهای سینمایی که باعث شده در سه سال اخیر مستندهای بلند قوی‌تری ساخته شود. این توجه باعث شده مستندهای سینمایی در سینمای ایران و جهان بهتر دیده شود و موفق‌تر عمل کند.

اسکویی که در جشنواره تروفالس آمریکا با بردن جایزه ترو ویژن به عنوان برترین مستندساز سال 2016 جهان برگزیده شد، ادامه داد: این‌که فیلم‌های مستندی که به غیر از جشنواره سینما حقیقت در تلویزیون یا سینماها پخش یا اکران شده باشد، اجازه حضور در جشنواره فیلم فجر را نخواهد داشت، از سیاستگذاری‌های جشنواره فجر است. زمان برگزاری جشنواره سینما حقیقت و جشنواره فیلم فجر تقریبا نزدیک به‌هم است و بسیاری از منتقدان سینمایی فیلم‌ها را در جشنواره سینما حقیقت می‌بینند و دوباره دیدنشان در فجر برایشان تکراری است، اما در کل معتقدم جشنواره فجر گلچینی از فیلم‌های خوب مستند است و بخش مهمی از جشنواره فیلم فجر به شمار می‌رود. البته خیلی از فیلم‌های خوب و جسور مستند هم بوده که توسط هیات انتخاب رد شده و نمی‌توان منکر شایستگی آنها شد.

سینمای مستند مخاطب دارد

سعید کشاورز که امسال با فیلم «فوق ماراتن» در مقام کارگردان و تهیه‌کننده (مشترکا با امید ابیوردی) در جشنواره فجر حضور دارد؛ به جام‌جم گفت: تمام جشنواره‌های معتبر دنیا در هر کشور و منطقه‌ای که برگزار می‌شود معمولا تمامی بخش‌ها اعم از مستند داستانی، انیمیشن و... را در سیستم برنامه‌ریزی‌شان جای می‌دهند.

او خاطرنشان کرد: سینما شامل داستانی، مستند و انیمیشن است. تمام اینها سینماست و در واقع سینمای مستند هم فیلم است و سینما به شمار می‌آید. عموما تصور غلطی که بین مردم وجود دارد این است که مستند را اساسا فیلم نمی‌دانند حتی به خود من می‌گویند تو کی فیلم می‌سازی! این تصور غلط به دلیل نبود فرهنگسازی و تبلیغات درباره فیلم مستند است. سینمای مستند می‌تواند مانند سینمای داستانی مخاطب داشته باشد در صورتی‌که از ساخت تا اکران حمایت شود. کما این که فیلم کره‌ای «از رودخانه مگذر» در کشور خودش به فروش 11 میلیون دلاری رسید. چون تبلیغاتش به اندازه کافی بود و از آن حمایت شد.

او خاطرنشان کرد: تمام جشنواره‌های مهم دنیا اعم از کن، برلین، و نیز و... بخش مستند دارند و حتی کشور ما نیاز دارد یک جشنواره دیگر هم به سینمای مستند بیفزاید. حضور بخش مستند در جشنواره فجر درست است و اتفاقا باید تمهیدات بهتری در جهت دیده شدن آن اندیشید. عموما در جامعه ما مردم فیلم مستند را با راز بقا و اماکن تاریخی می‌شناسند. در صورتی که مستند هنوز جای کار زیادی دارد. فیلم‌های مستند در سینماهای هنر و تجربه روی پرده می‌رود و علاقه‌مندان به این گونه‌آثار به تماشای آنها می‌نشینند، اما مشکل اساسی در نحوه تبلیغات بوده که بسیار کمرنگ است و عموم مردم و حتی علاقه‌مندان به آثار مستند گاهی اصلا متوجه نمی‌شوند فیلم‌های مستند کی و کجا اکران می‌شود

11 فیلم مستند امسال در جشنواره فیلم فجر

«حبیب احمدزاده»، «محمد تهامی‌نژاد»، «فرشاد فرشته‌حکمت»، «لقمان خالدی» و «سام کلانتری»، هیات انتخاب این بخش از جشنواره هستند که این فیلم‌ها را انتخاب کرده‌اند.

«صفر تا سکو» به کارگردانی سحر مصیبی و تهیه‌کنندگی مهتاب کرامتی -طهورا ابوالقاسمی

«آبی کمرنگ» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی آرش لاهوتی

 «آوانتاژ» به کارگردانی محمد کارت و تهیه کنندگی محمد کارت - آبان عسکری

‌ «بزم رزم» به کارگردانی سید وحید حسینی و تهیه‌کنندگی مهدی همایونفر - سید وحید حسینی

‌ «رئیس‌الوزراء» به کارگردانی سیدمحمدرضا هاشمیان و تهیه‌کنندگی محمدرضا هاشمیان - مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی

‌ «ناپدید» به کارگردانی فرحناز شریفی و تهیه‌کنندگی احسان رسول‌اف

‌ «فوق ماراتن» به کارگردانی سعید کشاورز و تهیه‌کنندگی امید ابیوردی و سعید کشاورز

«انحصار ورثه» به کارگردانی محمدعلی شعبانی و تهیه‌کنندگی محمدعلی شعبانی و حسین افشار

«متهمین دایره بیستم» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی حسام اسلامی

«آهستگی» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی یاسر خیر

«کویرس سوریه کوچک» به کارگردانی سعید صادقی و تهیه‌کنندگی مرتضی شعبانی

ساناز قنبری