از شهریور 20 تا فتنه 88

فعالیت‌های جهت‌دار این ابررسانه پیر بهانه‌ای شد تا با دکتر جواد منصوری، مورخ و معاون سابق مرکز اسناد انقلاب اسلامی گفت‌وگو کنیم.

آقای دکتر، شبکه بی‌بی‌سی بریتانیا با چه هدفی آغاز به کارکرد؟

نزدیک به صد سال پیش، استعمار انگلستان برای این‌ که بتواند مردم و مدیران مستعمرات خود را خط فکری بدهد و تغذیه خبری کند، همچنین بتواند در تحولات جهانی و منطقه‌ای به طور غیرمستقیم تاثیرگذار باشد، ابتدا بی‌بی‌سی را در شکل یک نشریه و بعد درشکل رادیو و بعد تلویزیون و سپس اینترنت راه‌اندازی کرد. در طول این مدت با توجه به نفوذ عوامل خود در کشورهای تحت سلطه و عوامل و سازمان‌های فراماسونری در گوشه و کنار دنیا، سعی داشته به عنوان یک منبع و مرجع خبری و همچنین تغذیه فکری مستمر جوامع مطرح باشد. امروز هم در تمام دنیا شبکه بی‌بی‌سی توسط عوامل انگلیسی تبلیغ و به اشکال مختلف سعی می‌شود در مجامع و مذاکرات مختلف به نوعی به مطالب این رسانه استناد شود.

پای این نفوذ امپریالیستی چگونه به ایران باز شد؟

بی‌بی‌سی طبعا به عنوان یک ابزار در خدمت اهداف و منافع جهانی انگلستان عمل می‌کند. مهم‌ترین نقش این رسانه یکی بازگو کردن اخبار به شکلی است که دقیقا در راستای منافع انگلستان باشد. دوم این‌که تلاش مهم‌اش ایجاد تفرقه بین ملت‌ها، اقوام و ادیان مختلف است و سوم این‌که مردم در واقع به نوعی به رسانه‌های دیگر مراجعه نکنند. به عبارت دیگر، انحصار خبر را در اختیار داشته باشند. در ایران و از دوره رضاخان دقیقاً شاهدیم که در جریانات مربوط به تحولات داخلی ایران مثل جریان حمایت از رضاشاه و برنامه‌های او و همچنین به نوعی تضعیف و توهین به مردم و اعتقادات‌شان دخالت و حضور داشته است. در طول دوران پهلوی، بی‌بی‌سی به عنوان رسانه‌ای که توجیه‌کننده سیاست‌های این سلطنت بود به کار گرفته می‌شد. در جریان شهریور 1320 و همچنین در جریان کودتای 28 مرداد، نقش مستقیم بی‌بی سی را شاهد هستیم که چگونه به عنوان یک رمزکننده یا یک اتاق فرمان برای انجام عملیات مورد استقاده قرار گرفته است.

آیا تداوم این نفوذ رسانه‌ای به انقلاب اسلامی هم رسید؟

این شبکه در جریان پیروزی انقلاب اسلامی هم به شکل موذیانه‌ای عمل کرد. گر چه تظاهر به پخش اخباری می‌کرد که رژیم شاه چندان رضایتی از پخش آن اخبار نداشت، اما در لابه‌لای اخبار باز نظرات خود ازجمله تضعیف انقلاب اسلامی، تضعیف مرجعیت و تقویت جناح ملی و وابسته به غرب را در متن اخبارش تا زمان پیروزی انقلاب داشت. بعد از پیروزی انقلاب تاکنون هم به عنوان یک رسانه به طورکامل در اختیار ضدانقلاب بوده و هست. امروز هم شاهدیم که منشا بسیاری از شایعات و تحلیل‌های غلط و مطالب انحرافی در جامعه ما از بی‌بی‌سی است و یکی از کارهای مهم عوامل انگلیس مستقیم و غیرمستقیم در داخل کشور انتقال مطالب این رسانه به افکار عمومی است.

تازه‌ترین شیطنت‌های بی‌بی‌سی را می‌توانید به صورت مصداقی نام ببرید؟

اگر هفت یا هشت سال اخیر را نگاه کنیم با آن فتنه عظیم سال 1388 روبه‌رو می‌شویم یا در مسائل خاورمیانه ازجمله عراق، سوریه، اردن، یمن و حواشی خلیج فارس همه جا، رد پای بی‌بی‌سی معلوم است. در جریان وقایع 88 ساعات پخش برنامه بی‌بی‌سی زیاد شد به طوری که 24 ساعته پخش برنامه فارسی فعال بود. به علاوه این‌که با عوامل خودشان در ایران به طور دائم در ارتباط بودند. تصورشان این بود که به هر تقدیر می‌توانند هدایت جریان فتنه را به دست گیرند. این اواخر هم در سوریه و عراق با چیزی مثل داعش و تکفیری‌ها روبه‌رو هستیم. بی‌بی‌سی به دلیل این‌که پایگاه عملیاتی امپراتوری انگلیس است طبعاً از مدافعان سرسخت اسرائیل و از دشمنان سرسخت اسلام و قیام‌های مردم بر ضد دولت‌های وابسته در منطقه است. لذا حرکت‌هایی که در طول دو دهه گذشته از طالبان شروع شد و به جریان تکفیری در قلب خاورمیانه و شمال آفریقا کشیده شد، بی‌بی‌سی به عنوان ستون عملیاتی این جریان عمل کرده است. در واقع حتی آمریکا و اروپا را هم به دنبال خود کشید و با تجزیه و تحلیل‌ها و جهتگیری‌هایی که داده است توانسته سیاست‌های آنها را شکل دهد.

به‌عنوان یک تحلیلگر سیاسی و تاریخی، عملکرد بخش فارسی بی‌بی‌سی را چگونه می‌بینید؟

نکته‌ای را متذکر می‌شوم که در شناخت رسانه بی‌بی‌سی بسیار تاثیرگذار است. صرف‌نظر از این‌که مدیران و اداره‌کنندگان و حقوق‌بگیران آن از دستگاه حاکمه انگلیس هستند، اما در بخش فارسی نکته قابل توجه این است که غالب مدیران و تاثیرگذاران این رسانه بهایی هستند. اگر ضدیت و دشمنی بهاییان با اسلام و شیعه و روحانیان و مردم ایران را از اواسط دوره قاجار به این طرف بدانید طبعا متوجه می‌شوید که در واقع این رسانه از یک موضع کاملا خصمانه و کینه‌توزانه درباره ایران برخوردار است. شبکه‌ای نه در حد یک رسانه آگاه‌کننده، بی‌طرف، خیرخواه، مصلح و هدفدار در جهت منافع ملت ایران بلکه کاملا هدفدار در جهت مخالف منافع ملت شریف ایران عمل می‌کند.

و سخن آخر؟

در ایران براساس یک اعتقاد مذهبی که نباید به گفته فاسق اعتنا کرد، خیلی از مردم به شبکه بی‌‌بی‌سی اعتنایی نمی‌کنند، اما درکشورهای دیگر متاسفانه خیلی توجه نمی‌کنند و رسانه‌ها، محافل سیاسی و مردم کشورها معمولا بخش عمده‌ای از اطلاعات و تجزیه و تحلیل خود را به این رسانه استعماری مستند می‌کنند.

محمد زندکریمخانی/ روزنامه‌نگار