به گزارش جام جم آنلاین ، تابستان 2014 و در پایان بازیهای جهانی اسپانیا بود که فیبا استفاده از پوشش سر به دلایل مذهبی مانند حجاب و دستار در برخی رقابتها را در یک دوره آزمایشی دو ساله آزاد اعلام کرد. براساس قوانین قبلی فیبا، بازیکنان فقط مجاز به استفاده از پیشانی بند پنج سانتیمتری برای کنترل عرق و موها بودند. این قانون مخالفتهایی را بهدنبال داشت مبنی بر اینکه فیبا علیه مسلمانان و بازیکنان سیک که به دلایل مذهبی از پوشش سر استفاده میکنند، تبعیض قائل شده است.
مخالفتهای فیبا با پوشش بازیکنان بسکتبال در شرایطی که فدراسیونهای بینالمللی مانند والیبال و فوتبال با حضور زنان مسلمان با حجاب در رقابتها موافقت کرده بودند، زمینه ساز انتقادهای بیشتری شد تا اینکه فیبا زیر فشار این انتقادها قوانین تازه خود را بهصورت مشروط برای یک دوره دو ساله اعلام کرد.
فدراسیون جهانی بسکتبال با فشار کمیته بینالمللی المپیک، آمریکا، هند و همینطور کشورهای اسلامی بهویژه ایران تاکید کرده است در صورت پیش نیامدن مشکل خاصی این مجوز دائمی شود. همزمان با مهلت دو ساله فیبا، آنها از کشورها درخواست کردند فعالیتهای خود را به این نهاد بینالمللی منعکس کنند از جمله برگزاری تورنمنتهای دوستانه با طراحی لباس مناسب، تهیه عکس و فیلم رویدادهایی که در آن زنان مسلمان با حجاب بازی میکنند. هر چند این موضوع در ابتدا خوشحالی زنان مسلمان بهویژه ملیپوشان ایران را به همراه داشت، اما با سپری شدن یک سال و اندی از مهلت دو ساله، فعالیتهای بینالمللی زنان مسلمان برای دائمی کردن قوانین فیبا رضایت بخش نیست.
سنگاندازی برخی کشورها
فدراسیون بسکتبال ایران که با درخواستهای مکرر خود نقش زیادی در اجرای قانون موقت استفاده از پوشش زنان بسکتبالیست داشت در ماههای گذشته و در بعد بینالمللی تیم ملی بانوان را به ترکیه فرستاد، اما مسئولان فدراسیون برای برگزاری تورنمنت در داخل مرزهای ایران همچنان با مشکل روبهرو هستند.
فاطمه کرمزاده نایب رئیس بانوان فدراسیون بسکتبال یک بار هم از ارسال درخواست انجام بازی دوستانه برای 10 کشور خبر داد که مدتی بعد مشخص شد هیچکدام از این کشورها درخواست ایران را نپذیرفتهاند. کرمزاده در این باره به «جام بانوان» گفت: در زمان تعیین شده توسط فیبا، فدراسیون ایران پرکارترین فدراسیون بود، اما برخی کشورهای آسیایی چوب لای چرخ حرکتهای ما میگذارند و با سنگاندازیهای خود مانع دستیابی به اهدافمان میشوند. بعد از آنکه با وجود آمادگی برای میزبانی از رقابتهای بینالمللی بانوان این بازیها در ایران برگزار نشد تیم ملی را به ترکیه فرستادیم و در آنجا چندین بازی تدارکاتی برگزار کردیم. عکس به همراه فیلم بازیها به فیبا ارسال شد و تا آنجا که میدانم نظر مسئولان فدراسیون جهانی تا اندازه زیادی مثبت شده است، اما مشکل ما سنگاندازیهای چند کشور آسیایی است.
نایب رئیس بانوان فدراسیون بسکتبال بازی در ترکیه را یکی از موفقیتهای فدراسیون بسکتبال ایران برشمرد، اما عنوان کرد اراده کشورهای دیگر برای گرفتن رضایت فیبا ضعیف است. وی در ادامه گفت: در ابتدا فیبا فقط به ما میگفت با پوشش خودتان میتوانید در کشور خودتان بازی کنید، اما درخواستهای مکرر ما و گرفتن مجوز لباس از سوی فیبا کار بزرگی بود که توانستیم انجام بدهیم. طراحی لباس را خودمان انجام داده ایم و فدراسیون جهانی آن را برای بازیهای ترکیه منع نکرد.
کرمزاده که از استقبال نکردن تیمهای مدعو برای شرکت در تورنمنت بینالمللی بسکتبال دلسرد نشده است اضافه کرد رباب شهریان، معاون ورزش بانوان وزارت ورزش و جوانان به او قول حمایت و همکاری داده تا رقابتهای چند جانبهای را بهمن ماه با حضور چند تیم خارجی برگزار کند.
وی نتایج دومین سمپوزیوم منطقهای انجمن بینالمللی تربیت بدنی و ورزش برای بانوان که ماه پیش در تهران برگزار شد را نیز ارزنده دانست و افزود: در این سمپوزیوم از فرصت استفاده کردیم و با مسئولان کشورها و ورزش آسیا نشستهایی داشتیم و در بیانیه آن نیز از فدراسیونهای بینالمللی ورزشی خواستیم نسبت به تعهدات خود در فراهم کردن امکانات انجام فعالیت بدنی برای همه پایبند باشند و اصول مربوط به نوع پوشش اسلامی برای زنان مسلمان را از طریق فراهم سازی شرایط، برای همه رعایت کنند. این انجمن بینالمللی در گذشته هم مکاتباتی با سازمانهای ورزشی برای حمایت از حقوق زنان مسلمان جهت شرکت در مسابقات با حفظ پوشش اسلامی داشته است که میتوان برای نمونه از فدراسیون بینالمللی فوتبال، بدمینتون و والیبال نام برد.
با وجود فعالیتهای بینالمللی که البته برای مجاب کردن فدراسیون جهانی بسکتبال کافی نیست و همینطور فشارهای کارشکنانه برخی کشورها برای جلوگیری از دائمی کردن تصمیم فیبا، فدراسیون بسکتبال در بخش رقابتهای داخلی بانوان اما نظم خوبی دارد و با برگزاری رقابتهایی در سطح 60 تیم باشگاهی و گروههای آزاد، سعی دارد در این بخش کم و کاستی نداشته باشد. در کشورهای دیگر نیز هر از چندگاهی شاهد حرکتهای اعتراض آمیز ورزشکاران به ممنوعیت حجاب هستیم یا نامه نگاریهایی که برای رعایت حقوق برابر بانوان محجبه میشود اما باید دید در چند ماه باقیمانده تا پایان مهلت دو ساله فیبا این برنامهها نتیجه بخش خواهد بود یا نه؟
محمدرضا پور / هفته نامه جام بانوان روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد