مسیریابی نقدینگی سرگردان از نگاه کارشناسان

به گزارش خبرنگار جام‌جم، هر چند رشد اقتصادی کشور تکان‌خورده، اما به خاطر سیاست‌های انقباضی و ضدتورمی دولت، اقتصاد کشور هنوز در رکود سنگینی به سر می‌برد. در همین حال دولت وعده داده بزودی برنامه‌های ضد رکود جدیدی را به مرحله اجرا خواهد گذاشت؛ برنامه‌هایی که البته اطلاعی از جزئیات آن در دست نیست.

با این حال با توجه به افزایش خوشبینی‌ها درباره تصویب مشروط برجام در مجلس، بسیاری از مردم و فعالان اقتصادی به دنبال یافتن پاسخ این پرسش هستند که در ماه‌های باقیمانده سال جاری کدام بازار برای سرمایه‌گذاری مناسب است و نقدینگی سرگردان رو به کدام سو خواهد نهاد. مسکن؟ ارز؟ سکه و طلا؟ بورس؟ یا مانند نیمه اول امسال سپرده‌گذاری در بانک‌ها؟

کارشناسان اقتصادی در پاسخ به این پرسش تصریح کردند، حتی در صورت تصویب و اجرای برجام، چون اجرایی شدن آن زمان زیادی خواهد برد، با وجود افزایش خوشبینی‌ها و ایجاد زمینه رونق، تکان خوردن عملی اقتصاد زمان بیشتری می‌خواهد و لذا بیشتر سرمایه‌ها در همان جایی که هستند باقی خواهند ماند و همچنان به مانیتور روند تحولات اقتصاد ادامه خواهند داد.

عبده‌تبریزی: حرکت نقدینگی به سمت بازار پول و سرمایه

همچنین دکتر حسین عبده‌تبریزی، کارشناس اقتصادی به جام‌جم گفت: برای سرمایه‌گذاری دو بازار پولی و سرمایه تعریف شده که مردم می‌توانند اقدام کنند. افرادی که دارای پول کمی هستند، می‌توانند بازار پولی را انتخاب کنند و افرادی که سرمایه آنها قدرت ریسک بالایی دارد، می‌توانند وارد بازار سرمایه شوند.

وی افزود: در چند سال اخیر بازارهایی مانند طلا و سکه برای سرمایه‌گذاری مطرح شد اما این بازارها ظرفیت سرمایه‌گذاری را ندارند و ریشه آنها با این موضوع تفاوت دارد.

عبده‌تبریزی در پاسخ به پرسش خبرنگار ما مبنی بر این‌که چقدر ممکن است سرمایه‌ها به سمت مسکن برود، گفت: مسکن یک کالای مصرفی است و افرادی که در این زمینه تخصص ندارند وارد آن نمی‌شوند. به همین دلیل بعید است سرمایه‌ها به این سمت سوق پیدا کند.

مشاور وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: در شش ماهه دوم سال 94 پیش‌بینی می‌شود که افراد با سرمایه اندک و محدود به سمت بازار پولی که بانک‌ها هستند، هدایت شوند و افرادی که دارای سرمایه کلان هستند بازار سرمایه را بر می‌گزینند تا سود بیشتری عایدشان شود. در دیگر بازارها خرید و فروش به صورت معمولی انجام می‌شود و جنبه سرمایه‌گذاری نخواهد داشت.

مظاهری: در 6 ماهه دوم، تحول عملی اتفاق نمی‌افتد

دکتر طهماسب مظاهری، رئیس کل اسبق بانک مرکزی نیز به جام‌جم گفت: پاسخ به پرسش شما در یک کلمه، نمی‌دانم است و برای آن دلیل دارم.

وی افزود: در خوشبینانه‌ترین حالت پس از تصویب برجام، فرض بر این خواهد بود که زمینه سرمایه‌گذاری در کشور ایجاد ‌شود اما در بازه شش ماهه اقدامی به صورت عملی صورت نمی‌گیرد و لذا اوضاع مانند گذشته خواهد بود.

وی اظهار کرد: اگر زیر درختی 50 گنجشک جمع شده باشند سنگ انداختن و پراندنشان چند ثانیه و جمع شدن مجددشان مدت‌ها زمان می‌برد. لذا بازگرداندن اعتماد سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای ورود به اقتصاد در شش‌ماه امکان‌پذیر نیست و زمان بیشتری می‌خواهد.

مظاهری تصریح کرد: از سوی دیگر حرکت دولت برای ایجاد اصلاحات اقتصادی کند، تدریجی و بیش از حد آهسته و باحوصله است. دولت از ظرفیت‌های مناسبی که برای بهبود فضای کسب وکار در اختیار دارد چندان استفاده نمی‌کند یا استفاده‌اش کند است که نمونه‌اش قانون تصویب شده اصلاح فضای کسب و کار است. باوجود این‌که 95 درصد این قانون بدون هیچ پیش‌نیازی قابلیت اجرای سریع دارد. لذا وضعیت سرمایه‌گذاری و میل نقدینگی دست‌کم تا 5/1 سال آینده همین است مگر دولت طرحی نو دراندازد.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی گفت: در نهایت اتفاق خاصی در بانک‌ها یا بازار سرمایه نمی‌‌افتد و فقط شاید بازار ارز شاهد تحولاتی باشد که علت آن کاهش قیمت نفت و محدودشدن ارز در اختیار نسبت به سال قبل است.

مظاهری افزود: به این ترتیب با سرعت کند دولت زمینه‌های سرمایه‌گذاری فراهم می‌شود اما عملیاتی نشده و اتفاق فیزیکی در اقتصاد نخواهد افتاد و این امر در بازه شش‌ماهه دور از ذهن است.

پازوکی: فعلا خبری نخواهد بود

در همین حال دکتر مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی به خبرنگار جام‌جم گفت: نیمه دوم سال جاری یکی از سخت‌ترین شرایط اقتصادی برای دولت و مردم ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی از نظر اقتصادی است، چون نه تنها درآمدهای واقعی دولت محدود شده و کاهش یافته‌، اما هزینه‌های دولتی به دلایل مختلف روبه فزونی گذاشته و اکنون بار سنگینی روی دوش دولت شده است.

وی درباره تاثیرات اجرایی شده برجام نیز تصریح کرد: پس از انتشار بیانیه مشترک میان کشور‌های 1+5 و ایران همه می‌دانیم هنوز یک دلار هم وارد اقتصاد کشورمان نشده است، بنابر این تا زمانی که این توافق اجرایی نشود نمی‌توان هیچ نتیجه‌ای را در اقتصاد کشورمان متصور باشیم. به همین دلیل اگر واقعا قصد عبور از مشکل فعلی را داریم قوای سه‌گانه باید همسو و همراه یکدیگر سیاستگذاری کرده و برای اجرای آن سیاست‌های علمی و عملی گام بردارند تا بتوانیم اقتصاد پررونق و روبه رشدی را تجربه کنیم.

نصیری: اجرای برجام بورس را تکان می‌دهد

همچنین دکتر حسین نصیری، کارشناس بورس به جام‌جم گفت: درباره پیش‌بینی روند حرکت سرمایه‌ها در نیمه دوم سال جاری شاید از لحاظ علمی و اقتصاد واقعی کشورمان امکان اظهار نظر نداشته باشیم، چون اکنون روند حرکت سرمایه منوط به اقتصاد سیاسی شده است.

وی به اهمیت اجرایی شدن برجام نیز اشاره کرد و افزود: همان‌طور که می‌دانیم اکنون دولت سیاست انقباضی درپیش گرفته و تقریبا هیچ تزریق سرمایه‌ای در کار نیست. اما اگر برجام اجرایی شود بدون تردید این سیاست جایش را با سیاست‌های انبساطی تعویض خواهد کرد و از آنجا که بازار سرمایه به‌عنوان یکی از سریع‌ترین بازارها در نشان دادن واکنش به این نوع رویدادهاست، احتمالا روند صعودی به خود گرفته و رونق اقتصادی را همراه خواهد داشت. بنابراین برای حرکت سرمایه در زمینه بازار سهام تقریبا می‌توانیم این انتظار را داشته باشیم که همه‌چیز به نتایج برجام وابسته شده است.

این کارشناس بازارهای مالی تصریح کرد: حال اگر بر این تصور باشیم که برجام اجرایی نشده و شرایط تحریم بر اقتصاد کشورمان سایه خواهد انداخت، این موضوع روند رونق بازار سهام را کمی تغییر خواهد داد و زمان واکنش نشان دادن را به نیمه‌ بهار سال آینده شمسی موکول می‌کند. به همین دلیل برای روشن شدن حرکت بازار سرمایه می‌توانیم حالت برطرف شدن تحریم‌ها را تحولی محسوس در بازار در نظر بگیریم و اگر توافق وین اجرایی نشود این روند متناسب با تغییر سیاست‌های انقباضی دولت به نیمه ابتدایی سال آینده منتقل خواهد شد.