لاریجانی: برجام باید در مجلس جایگاه قانونی یابد

مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای کشورمان در یک برنامه تلویزیونی گفته بود «وزارت امورخارجه معتقد است به لحاظ منافع ملی صلاح نیست برجام در مجلس به تصویب برسد». با وجود این به گزارش خبرگزاری خانه ملت، حالا رئیس مجلس در واکنش به این اظهارنظر تاکید کرده «برای ایجاد یک اجماع نظر در مجلس و این‌که پارلمان چگونه با این موضوع برخورد کند، اکنون در حال رایزنی هستیم تا توافق برجام در یک مسیر قانونی، معقول و متقن قرار گیرد.»

صراحت قانون اساسی در ضرورت تصویب معاهدات

استدلال موافقان نیاز برجام به تصویب مجلس، اشاره به اصل 77 و 125 قانون اساسی است. اصل 77 تصریح دارد که «عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، قراردادها و موافقت‌نامه‌های بین‌المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.» اصل 125 هم تصریح کرده «امضای عهدنامه‌ها، مقاوله‌نامه‌ها، موافقت‌نامه‌ها و قراردادهای دولت ایران با سایر دولت‌ها و همچنین امضای پیمان‌های مربوط به اتحادیه‌های بین‌المللی پس از تصویب مجلس شورای اسلامی با رئیس‌جمهور یا نماینده قانونی اوست.» موافقان بررسی برجام در مجلس که تعدادشان در میان بهارستانی‌ها بالاست، برجام را مصداق معاهده بین‌المللی دانسته و نظر به بررسی آن در صحن مجلس دارند. این درحالی است که مخالفان، تعهدات تهران در برجام را «داوطلبانه» خوانده و با رد معاهده بودن ماهیت حقوقی این توافق، تائید برجام را در شورای عالی امنیت ملی کافی می‌دانند.

لاریجانی: ارائه لایحه از سوی دولت، از نگاه سیاسی مفید است

در پاسخ به دیدگاه دوم، علی لاریجانی در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما گفته که ارائه لایحه دولت در این باره از نگاه سیاسی فوایدی در پی خواهد داشت.

در ارتباط با ضرورت بررسی برنامه جامع اقدام مشترک در مجلس، بسیاری از نمایندگان دیدگاهی شبیه لاریجانی دارند. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم پیش از این با بیان این که شورای عالی امنیت ملی موضوع برجام را دنبال می‌کند، گفته بود: «دولت باید در قالب لایحه‌ای، برجام را به مجلس ارائه کند». به گفته علاءالدین بروجردی، نمایندگان، بحق درباره این توافق حساسیت دارند؛ زیرا یکی از تصمیمات تاریخی است که در جمهوری اسلامی ایران اتخاذ می‌شود.

دولت برجام را در قالب لایحه ارائه کند

احمد امیرآبادی، نماینده قم در مجلس از جمله نمایندگانی است که بر ضرورت تصویب برجام در مجلس تاکید دارد. او در گفت‌وگو با «جام‌جم»، با اشاره به اصول 77 و 125 قانون اساسی، بر ضرورت تصویب عهدنامه‌ها و معاهدات در مجلس تاکید کرده و با بیان این که دولت جمهوری اسلامی در برجام نیز تعهداتی را پذیرفته، خاطرنشان می‌کند که «دولت باید برجام را در قالب لایحه ارائه کند». او به قانون الزام دولت به دفاع از دستاوردهای هسته‌ای اشاره کرده و تصریح می‌کند: در این قانون هم مقصود نمایندگان، فقط ارائه برجام به مجلس به معنی رویت توافق صورت گرفته، نبود؛ بلکه تصویب آن مدنظر بوده است. او در پاسخ به این دیدگاه مخالفان که تصویب مجلس را عامل الزام‌آور شدن تعهدات داوطلبانه ایران در برجام می‌دانند چنین استدلالی را غیر منطقی دانست.

امیرآبادی به دیدگاه‌های دیگری که پرونده هسته‌ای را در دستورکار شورای عالی امنیت ملی دانسته و برجام را بی‌نیاز از رأی نمایندگان می‌داند، اشاره کرده و توضیح می‌دهد: پرونده هسته‌ای در دوره‌ای زیر‌نظر شورای عالی امنیت ملی پیش می‌رفت که جلسات دیپلماتیک درباره آن محرمانه بود و ریزه‌کاری‌های گفت‌وگو لازم بود در یک گروه متخصص و تراز بالا مانند شورای عالی امنیت ملی بررسی می‌شد. با این حال ما در حال حاضر با توافقی که دارای تعهدات بین‌المللی است مواجه هستیم که برای بیش از یک دهه، اثرگذار است. بنابراین ما افزون بر بررسی برجام در شورای عالی امنیت ملی نیازمند تصویب مجلس نیز هستیم.

او رأی نمایندگان به برجام را در تضاد با ورود شورای عالی امنیت ملی به بررسی برجام ارزیابی نکرده و می‌گوید: شورای عالی امنیت ملی می‌تواند برجام را از حیث عبور نکردن از خطوط قرمز بررسی کند، ولی با توجه به ماهیت محرمانه جلسات این شورا، به‌نظر می‌رسد بررسی برجام در صحن علنی مجلس بهتر بتواند محاسن و معایب آن را برای مردم مشخص کند.

نمایندگان درباره بررسی برجام، نامه می‌نویسند

عطاالله سلطانی، دیگر نماینده مجلس نیز در گفت‌وگو با جام‌جم، از نگارش نامه‌ای با بیش از 150 امضا توسط نمایندگان خبر می‌دهد که در آن بر ضرورت تقدیم برجام در قالب یک لایحه به مجلس تاکید شده است.

او نظر اکثریت نمایندگان را بر این می‌داند که برنامه جامع اقدام مشترک در مجلس تصویب شود و می‌افزاید: در شرایطی که کنگره آمریکا برجام را به بازی گرفته و سناتورهای آمریکایی با اظهارنظر درباره آن ژست سیاسی می‌گیرند، ما نباید فضایی را ایجاد کنیم که گفته شود ایران مشتاق تصویب برجام است. بنابراین باید با بررسی دقیق برنامه جامع اقدام مشترک در بهارستان، بدون ذوق‌زدگی، تشریفات قانونی را طی کنیم. وی بررسی برجام در مجلس را مخالف منافع ملی ندانست و با یادآوری این که می‌شود برجام را مانند مورد قطعنامه 598 در شورای عالی امنیت ملی نیز بررسی کرد، خاطرنشان می‌کند: با وجود این اگر برجام برای تصویب به مجلس بیاید، تاثیرات بین‌المللی تصویب آن از حیث رعایت دیسیپلین سیاسی بهتر بوده و نماینده‌ها نیز با رأی بالایی برجام را تصویب خواهند کرد.

ضرورت تصویب برجام، پیش‌از امضای رئیس‌جمهور

حسین نقوی‌حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم با تاکید بر این‌که برجام باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد، گفت: برجام یک توافق بین‌المللی است که تعهدات سنگینی را برای طرفین از جمله کشورمان، ایجاد کرده است.

وی افزود: بنابراین برجام یک توافق‌نامه است و طبق اصل 77 و 125 قانون اساسی، توافق‌نامه‌ها، موافقت‌نامه‌ها، مقاوله نامه‌ها و عهدنامه‌ها باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد و حتی در اصل 125 قانون اساسی صراحت دارد که قبل از امضای رئیس جمهور باید به تصویب مجلس برسند. این نماینده مجلس اظهار کرد: از این رو این‌که برجام باید در مجلس تصویب شود، نص صریح قانون اساسی است و در مورد مکانیسم تصویب آن نیز دولت باید همانند دیگر موافقت‌نامه، متن برجام را در قالب لایحه به مجلس ارائه کند و نمایندگان، لایحه‌ای را که دولت می‌فرستد بررسی کرده و تصویب کنند تا دولت بتواند آن را اجرا کند.