زاینده‌رود را نجات دهید

زاینده‌ رود که در سال‌های نه‌چندان دور، عنوان بزرگ‌ترین رودخانه فلات مرکزی کشور را یدک می‌کشید، اکنون به رودخانه‌ای فصلی تبدیل شده و نه‌تنها مردم اصفهان را با مشکلات عدیده روبه‌رو کرده بلکه کشاورزی این استان و از همه مهم‌تر تالاب گاوخونی را نیز تحت تاثیر قرار داده است.

این در حالی است که به گفته مسئولان، قرار بود زاینده‌رود در تمام طول سال حتی به صورت اندک جریان داشته باشد و به تبع آن، گاوخونی نیز احیا شود.

با وجود این اما، به نظر می‌رسد طرح 9 ماده‌ای احیای حوضه آبریز زاینده‌رود نتوانسته شرایطی ایجاد کند که این رودخانه دوباره جاری باشد و در مسیر خود، مردم منطقه را منتفع کند.

از اظهار نظر مسئولان برمی‌آید که تاکنون فقط 40 درصد مصوبات طرح جامع احیای زاینده‌رود به اجرا درآمده و 60 درصد بقیه در گرو همکاری ویژه مسئولان وزارت نیرو و استان‌های بالادست زاینده‌رود است. همه این موارد در حالی رخ می‌دهد که شرایط زیست‌محیطی حوضه آبریز زاینده‌رود بیش از پیش به جاری بودن این رودخانه نیازمند است.

کارشناسان تاکید دارند، به منظور جلوگیری از بروز بحران ریزگردها در منطقه مرکزی کشور، زاینده‌رود باید جاری باشد.

خشکی تالاب گاوخونی این نگرانی را ایجاد کرده که منطقه مرکزی کشور به کانونی برای ریزگردهای شیمیایی و نمکی در مرکز ایران تبدیل شود و استان‌های همجوار را تحت تاثیر قرار دهد.

استدلال کارشناسان در طرح چنین نظریه‌ای این است که زاینده‌رود کویر مرکزی ایران را به دو قسمت تقسیم کرده و این دو بخش کویری با خشک شدن رودخانه و تالاب، دوباره به یکدیگر می‌پیوندند.

با پیوستن مناطق شمالی و جنوبی کویر فلات مرکزی ایران به یکدیگر نمک‌های انباشته سطح تالاب بین‌المللی گاوخونی به وسیله بادهای سطحی تا تهران و مرکز کشور حرکت خواهند کرد که در نهایت، شور شدن زمین‌های کشاورزی را به دنبال خواهد داشت و بحران ریزگردها را تبدیل به معضلی جدی خواهد کرد.

سعید ابوالقاسمی - جام‌جم