اسپیلبرگ هم در کنار تولید و کارگردانی فیلمهای فانتزی، ماجراجویانه و علمی ـ تخیلی خود، تجربههای خوبی در ژانر تاریخی داشته است، اما پل جاسوسها تفاوتهایی با کارهای قبلی او دارد. فیلمنامه اقتباسی فیلم برگرفته از یک ماجرای واقعی است و با حال و هوایی پررمز و راز جلوی دوربین تعریف میشود. فیلم داستان زندگی و فعالیتهای جیمز دانوان را تعریف میکند که تام هنکس نقش آن را بازی کرده است.
دانوان یک وکیل خبره بروکلینی است که ناگهان خودش را در میانه مسائل پیچیده و رنگارنگ دوران جنگ سرد در دهه 50 میلادی پیدا میکند. این چرخش بزرگ در زندگی و کار حرفهای دانوان زمانی ایجاد میشود که سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) وی را به یک ماموریت تقریبا غیرممکن و محال میفرستد. دانوان از سوی سازمان سیا، وظیفه مذاکره با طرف روسی را به عهده میگیرد تا یک خلبان اسیر شده آمریکایی را نجات دهد.
فیلمنامه پل جاسوسها را اسپیلبرگ با همکاری برادران کوئن (ایتن و جوئل) نوشته و شایعاتی شنیده میشود که این دو ابتدا علاقهمند به کارگردانی آن هم بودهاند. این فیلمنامه براساس ماجرای مشهور «یو ـ 2» نوشته شده که در سال 1960 رخ داد و سر و صدای زیادی در هر دو کشور آمریکا و شوروی (سابق) به پا کرد. فرانسیس گری پاورز خلبان یکی از جنگندههای پیشرفته آمریکایی است، او پس از آن که جنگندهاش از سوی نیروهای ارتش شوروی مورد هدف قرار میگیرد، سقوط میکند و به اسارت این کشور درمیآید.
روسها آن زمان گفتند این جنگنده به صورت غیرقانونی وارد خاک آنها شده و هدف اصلیاش جاسوسی برای سازمان سیا بوده است. زمانی که دانوان برای آزادی پاورز مامور مذاکره با روسها میشود، یکی از بزرگترین بحرانهای دوران جنگ سرد شکل میگیرد و به صورت مثبتی البته خاتمه مییابد. این وکیل به خاطر توانایی ویژهاش در حل پروندههای حقوقی، برای انجام مذاکره با روسها انتخاب میشود. طرف آمریکایی بر این باور بوده که تواناییهای دانوان میتواند به حل این مشکل بزرگ سیاسی کمک و آن را حل و فصل کند.
کار فیلمبرداری پل جاسوسها اوایل سپتامبر 2014 و در سکوت کامل خبری آغاز شد. بخش اعظم صحنههای فیلم در منطقه بروکلین نیویورک فیلمبرداری شده است. تهیهکنندگان این درام تاریخی، اکتبر امسال (مهر) را به عنوان زمان نمایش عمومی آن انتخاب کردهاند. طی هفتهای که گذشت، تهیهکنندگان فیلم برای اولین بار 2 عکس از فیلم را در اختیار رسانههای گروهی گذاشتند. رسانههای گروهی به این نکته اشاره میکنند که پل جاسوسها اولین همکاری مشترک اسپیلبرگ و کوئنهاست.
این در حالی است که تام هنکس قبل از این در فیلمهای نجات سرباز رایان، اگه میتونی منو بگیر و ترمینال با اسپیلبرگ کار کرده و فیلم تازه، چهارمین همکاری مشترک آنها به عنوان بازیگر و کارگردان است، اما این همکاری تازه پس از 10 سال از آخرین همکاریشان صورت میگیرد. تهیهکنندگان فیلم، رقم دقیق هزینههای تولید آن را اعلام نکردهاند.
این در حالی است که صحنهآرایی و طراحی لباس نقش مهمی در حال و هوای آن بازی میکند و همین نکته، رقم هزینههای تولید را افزایش میدهد. شنیده میشود برای تولید فیلم رقمی بین 80 تا 95 میلیون دلار خرج شده و این پرسش از سوی تحلیلگران اقتصادی سینما مطرح است که آیا فروش آن در جدول گیشه میتواند تامینکننده این رقم نسبتا بالای تولید باشد یا خیر. بحث موفقیت یا عدم موفقیت پل جاسوسها در حالی مطرح است که فیلمهای سینمایی استیون اسپیلبرگ در یک دهه اخیر با موفقیت مالی همراه نبوده است. او که در دهه 70 و 80 (و حتی 90) میلادی لقب «پسر طلایی» هالیوود را گرفته بود و فیلمهایش رکورد فروشهای جدول گیشه نمایش را میشکست، در سالهای اخیر کارگردان فیلمهایی کمفروش بوده است.
فروش پایین این فیلمها با نقدهای نهچندان مثبت منتقدان سینمایی هم همراه بوده است. اسپیلبرگ در 4 سال اخیر فیلمهای تاریخی و جنگی «لینکلن» و «اسب جنگی» را کارگردانی و اکران عمومی کرده است. اولی به دلیل تعریف داستان زندگی یکی از مطرحترین چهرههای تاریخی و سیاسی آمریکا توانست فروش بهتری در آمریکا کند و رقم 182 میلیون دلار را به خود اختصاص دهد، اما اسب جنگی فقط 79 میلیون دلار در جدول گیشه نمایش سینماهای آمریکای شمالی فروش کرد. این در حالی است که «ماجراهای تنتن» این فیلمساز با رقم کلان هزینه تولید 135میلیون دلاری خود فقط 77 میلیون در آمریکا فروش داشت.
اسپیلبرگ، کارگردان مجموعه فیلم فانتزی و ماجراجویانه اکشن «ایندیانا جونز» هم بوده است. این مجموعه فیلم که کار تولید آن از دهه 80 میلادی شروع شد، یکی از پرفروشترین و معروفترین مجموعههای سینمایی چند دهه اخیر است. تا به حال 4 قسمت از ایندیانا جونز ساخته شده و در سالهای اخیر، شایعات زیادی پیرامون تولید قسمت پنجم آن مطرح شده است، اما اسپیلبرگ در چند گفتوگوی خود به این نکته اشاره کرده که در سالهای اخیر گرایش بیشتری به کار روی پروژههای واقعگرا و تاریخی پیدا کرده است. وی این روزها ترجیح میدهد ماجراجوییهای واقعی کسانی مثل جیمز دانوان را دنبال کند تا دکتر جونز باستانشناس و اکشنکار را!
امپایرآنلاین / مترجم: کیکاووس زیاری
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد