١) بزرگترین اجتماع انسانی در روی کره زمین که آمارهای گوناگون آن را قریب 20 میلیون تخمین میزنند.
٢) این اجتماع به صورت خودجوش و کاملا مردمی شکل میگیرد.
٣) بخش غالب این اجتماع بینظیر با پای پیاده، مسافتهایی طولانی را طی چندین روز طی میکنند تا خود را در روز اربعین به کربلا برسانند.
٤) در این باشکوهترین اجتماع، علاوه بر مسلمانان عراق،از کشورهای مختلف از ایران گرفته تا پاکستان و افغانستان و از آمریکا و اروپا گرفته تا جنوب شرق آسیا و از ترکیه و کشورهای آسیای میانه گرفته تا کشورهای حاشیه خلیجفارس حضور دارند.
٥) در این اجتماع، حتی غیر مسلمانان هم حضور دارند.
٦) میزبانی اکثر قریب به اتفاق این اجتماع عظیم، توسط مردم عراق انجام میشود؛ نه فقط با طعام که با ارائه خدماتی که تا انسان نبیند باور کردن آن دشوار است و مشابه آن در هیچ کجای دنیا سابقه ندارد.
٧) این اجتماع در حالی شکل میگیرد که با مخاطرات قابل توجهی از جمله حملات انتحاری تروریستها همواره تهدید می شود.
٨) و سرانجام اینکه این بزرگترین اجتماع خودجوش بشری که با پای پیاده و با حضور مردمی از ملیتهای گوناگون و بهرغم تهدیدات مختلف شکل میگیرد برای یک امر معنوی، یعنی بزرگداشت چهلم شهادت حسینبن علی(ع) است؛ امری که برای هیچیک از دیگر معصومان توصیه نشده و بزرگداشت قیامی است که براساس فرازی از زیارت اربعین که خواندنش در این روز تأکید شده است، یکی از مهمترین اهدافش، رهایی انسان از جهل و گمراهی بوده است. (لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیرت الضلاله).
این اجتماع با مهمترین اجتماعات نظیرش از جمله حج، تفاوتهای چشمگیری دارد؛ هرچند اجتماع بزرگ حج نیز اجتماعی با اهداف معنوی و با حضور مسلمانان نقاط مختلف جهان است. راستی چقدر شگفتانگیز و تأملبرانگیز است که اکثر قریب به اتفاق اجتماعات میلیونی انسانها (غیر از تجمع کومبه میلای هندوها که هر سه سال یک بار و طی دو ماه انجام میشود) از عاشورا گرفته تا اربعین و از مراسم حج گرفته تا مناسبتهای مختلف در حریم رضوی، تماما رنگ دین خاتم دارد و اکثرا معطر به عطر ولایت است!
براستی کدام انگیزه و کدامین هدف غیرالهی میتواند چنین شکوه و عظمتی را خلق کند؟ اما این رویدادهای بیمانند غالبا توسط رسانههای مسلط جهان به اشکال گوناگون سانسور شده و اجازه داده نمیشود ابعاد آن و مهمتر از ابعاد کمی، اهداف و چرایی این اجتماعات به گوش مردم دیگر جهان برسد و بدتر اینکه با به تصویر کشیدن جلوه هایی محدود و گزینشی از این صحنه باشکوه، تصویری تحریف شده به مردم جهان ارائه میشود. اجتماع بزرگ اربعین برای قدرتهای مادی جهان و تحلیگران بینالمللی هشداردهنده است و نشانه شور دینی مسلمانان است که اگر بیدار شود دنیا را تکان خواهد داد، همانطور که نشانههای این بیداری را در منطقه میبینیم.
اخیرا مجسمهای در اسپانیا به نمایش درآمده که ظاهری دارد و باطنی. این مجسمه سه انسان را با سه دین نمایش میدهد؛ مسلمانی در حال سجده در زیر که یک فرد مسیحی بر گرده او در حال عبادت است و فردی یهودی که تورات در دست بر شانه های فرد مسیحی ایستاده است. ظاهر این مجسمه تحقیر مسلمانان و شرافت مسیحیان و خصوصا یهودیان است، اما باطن آن این حقیقت را با خود دارد که هرگاه مسلمان سربردارد و قیام کند و حقانیتش را به جهان نشان دهد، پیروان دیگر ادیان نیز سر خضوع در مقابل آن فرود خواهند آورد.
حرکتهایی چون راهپیمایی عظیم، باشکوه و بینظیر اربعین در بزرگداشت قیام عاشورا، زمینهساز بیداری بیشتر مسلمانان و به تصویر کشیدن ظرفیت بیمانندی است که مسلمانان و پیروان اهل بیت علیهم السلام از آن برخوردارند؛ ظرفیتی که هنوز همه ابعاد آن شناخته نشده است.
مهدی فضائلی
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتوگو با رئیس مرکز پویانمایی صبا مطرح شد
بررسی جامعهشناختی پویش ایران همدل در گفتوگو با عاصمه قاسمی، دکترای جامعهشناسی از دانشگاه ناتینگهام انگلستان
دکتر خجسته، استاد علوم ارتباطات در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد