امروز به یوزپلنگ‌ها فکر کنید

برای نمونه با این‌که بیش از 13 سال از زمانی که کارشناسان نسبت به وضع بحرانی یوزپلنگ‌ها در کشورمان هشدار داده و سازمان‌های بین‌المللی برای کمک ابراز آمادگی کردند، می‌گذرد، اما هنوز نمی‌توان آمار دقیقی از تعداد یوزهای باقی مانده در کشور ارائه کرد، زیرا مدیرعامل انجمن یوز پلنگ ایرانی تعداد آنها را کمتر از 70 قلاده برآورد می‌کند، اما مدیر پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی ادعا می‌کند براساس آخرین برآوردی که از تعداد یوزها در کشورمان شده باید دست‌کم 50 قلاده یوز باقی مانده باشد.

نکته اینجاست که برای نجات این گونه از خطر انقراض باید دست‌کم برآورد دقیقی از تعداد آنها در کشور داشت تا بتوان برنامه ریزی مناسبی برای حمایت از آنها کرد. باید یاد آور شد یکی از مسائلی که سبب شده مسئولان نتوانند آمار دقیقی از تعداد یوزهای باقی مانده در کشور ارائه کنند، نبود تجهیزات و امکانات است، زیرا وسعت زیستگاه یوزپلنگ در کشور حدود شش میلیون هکتار برآورد شده، اما به گفته مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی آنها فقط 30 دوربین تله‌ای در اختیار دارند؛ این درحالی است که مدیر پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی در این باره به ایرنا گفته برای پوشش دادن زیستگاه یوزپلنگ‌ها در کشور به 500 دوربین تله‌ای نیاز است. علاوه بر این باید تاکید کرد تعداد محیط‌بانان نیز دراین مناطق بسیار کم است، زیرا براساس استانداردها دست‌کم برای هر 2000 هکتار به یک‌محیط‌بان نیاز است، اما فقط101 محیط‌بان از زیستگاه‌های یوزپلنگ ایرانی مراقبت می‌کنند، این یعنی هر کدام از آنها باید محدوده‌ای به وسعت 60 هزار هکتار را پوشش دهند.

افزون بر این باید تاکید کرد که عوامل تهدیدکننده حیات یوزپلنگ‌ها کماکان پابرجاست و تخریب زیستگاه‌ها و ‌تصادفات جاده‌ای از عوامل اصلی مرگ یوزپلنگ‌ها به شمار می‌آیند.

هرچند سازمان‌های مسئول در این حوزه با مشکلاتی مانند کمبود اعتبار و نیرو رو به رو هستند، اما نکته اینجاست آنها برای استفاده از توانایی سازمان‌های مردم نهاد نیز بدرستی عمل نکرده و نتوانسته‌اند از این پتانسیل بخوبی بهره ببرند.

مهدی آیینی - گروه جامعه