شخصیت‌های برجسته یمنی، از ملکه سبا تا توکل کرمان

سلیمان آنان را به پرستش خداوند یکتا دعوت می‌کند و برای معجزه نیز تخت این پادشاه را در کسری از ثانیه مقابل او ظاهر می‌کند. ظاهرا بعد از این واقعه، ملکه سبا ایمان می‌آورد و با حضرت سلیمان نیز ازدواج می‌کند. (البته این قول مشهور است) حال، چرا نام ملکه سبا در آغاز گزارش شخصیت‌های برجسته یمنی آمد؟ چون ملکه سبا، یمنی بود (باز هم به قول مشهور) و هم‌اکنون نیز باقیمانده بقایای قصر او در نزدیک شهر مارب یمن قرار گرفته است.

از ابرهه منفور تا اویس محبوب

ابرهه، دیگر پادشاهی از یمن است که نام آن، آشنای علاقه‌مندان تاریخ اسلام است. او کسی بود که حدود سال 530 میلادی به پادشاهی رسید و کمی بعد آهنگ تخریب خانه خدا (کعبه) با لشکر فیل‌های خود را کرد تا بتواند یک معبد مسیحی را زیارتگاه مردم کند و مسیحیت را میان مردم نفوذ دهد. با این حال همان‌طور که در سوره مبارکه فیل در قرآن کریم آمده خداوند با لشکری از پرندگان کوچک به نام ابابیل، عذاب خود را بر ابرهه نازل و دست او را از خانه خویش کوتاه کرد.

هرقدر ابرهه در تاریخ اسلام چهره منفوری دارد، از اویس قرنی به نیکی یاد می‌شود. مرد بزرگی که از ایمان‌آورندگان به پیامبر اکرم(ص) بود و آرزوی دیدار رسول خدا را داشت اما از آنجا که مادرش نیاز به مراقبت داشت، نتوانست به مدینه بیاید و با همین شوق دیدار، از دنیا رفت تا پیامبر هنگام مرگش بگوید بوی خوشی از جانب یمن استشمام می‌کند و به این ترتیب درس اخلاقی احترام به والدین را به یاران خویش بدهد. در میان شخصیت‌های اسلامی باید از ابوموسی اشعری مرد دیندار اما ساده‌لوحی که به عنوان حَکم اختلاف حضرت علی(ع) و معاویه در جنگ صفین انتخاب شد و یحیی بن الهادی اولین امام زیدی در منطقه یمن نیز یاد کرد.

اندیشمندان بزرگ در همه رشته‌ها

اما در میان اندیشمندان، باید نخست از ابن خلدون، یکی از دانشمندان معتبر در علوم اجتماعی و نیز مهندسی یاد کرد که نَسَبی یمنی داشت. در عین حال خلیل بن احمد، یکی از عربی شناسان برجسته و ابومحمد حسن همدانی، جغرافیدان معروف که اولی در قرون اولیه اسلامی و دومی در قرون میانی دوران اسلامی می‌زیست نیز از اهالی یمن بودند.

یک پادشاه ایرانی

جالب است بدانید که نام یک شخصیت ایرانی هم در تاریخ یمن مانده است. باذان، باذام یا بادان، فرمانروای ایرانی یمن در آخرین سال‌های حکومت ساسانیان بود که بنا به روایات، پس از مرگ خسروپرویز به پیامبر نیز ایمان آورد و باعث ایمان آوردن اولین دسته از مردمان سرزمین پارس به پیامبر خاتم شد.

یک کارآفرین جهانی!

نکته جالب دیگر این‌که یکی از کارآفرینان بزرگ جهان عرب هم یمنی است. او محمد بن لادن نام دارد و پدر اسامه بن لادن و رئیس شرکت بزرگ ساختمانی و خدماتی بن لادن است که پروژه‌های بسیاری را در عربستان سعودی به دست دارد. بن لادن 22 زن داشت و از این‌رو، هم در زندگی شخصی، هم از حیث فعالیت تجاری و هم از حیث نوع فرزندانی که تربیت کرد، یکی از شخصیت​های متفاوت جهان به حساب می‌آید! البته یمن در تولید شخصیت‌های افراطی، سابقه بدی دارد. مثلا انورالعولقی، روحانی حامی القاعده نیز ریشه در این کشور داشت که در یک حمله نظامی آمریکا کشته شد.

سه زن موفق

در یمن زنان زیادی هم توانسته‌اند نقش‌آفرین باشند. امه العلیم السوسوء، یکی از این زنان موفق است که به عنوان یک روزنامه‌نگار برجسته، نخستین وزیر حقوق بشر در یمن و نخستین سفیر زن، توانسته در این کشور- که مملو از عقاید سنتی عربی در مورد زنان است- جلوه کند. توکل کرمان، دیگر زن یمنی است که در سال 2011 همراه دو زن دیگر، نوبل صلح در جهان را از آن خود کرد. او یکی از فعالان انقلابی یمن است. عذرا جرجاه، یکی دیگر از زنان یمنی است که توانسته نام این کشور را در جهان سر زبان‌ها بیاورد. او چهار مسابقه جهانی بوکس در سطح قهرمانی جهان را برده و دارای رکورد ده ناک اوت در 28 برد خود در مسابقات بوکس حرفه‌ای است.