موسیقی ماندگار سربداران

سریال سربداران سال ۱۳۶۳ بر اساس قیام سربداران خراسان به‌رهبری شیخ حسن جوری علیه استیلای مغول بر ایران ساخته‌ شد. کارگردان این مجموعه محمدعلی نجفی بود و کیهان رهگذر نویسندگی و مشاور کارگردانی آن را به عهده داشت‌ و بازیگرانی چون امین تارخ، محمدعلی کشاورز، علی نصیریان، زنده‌یاد فیروز بهجت‌محمدی و افسانه بایگان در آن بازی کردند. این سریال هر شب از شبکه آی‌فیلم پخش می‌شود تا دوباره خاطره شیخ جوری و سیاست‌بازی‌های قاضی شارح با موسیقی دلنشین فخرالدینی زنده شود.

از قدیم گفته‌اند هر چیز که از دل برآید، لاجرم بر دل نشیند؛ ضرب‌المثلی که در مورد سریال سربداران و موسیقی متنش کاملا مصداق دارد. فخرالدینی با ساخت موسیقی سریال سربداران، موسیقی سریال‌های تاریخی را ارتقا داد. هرچند در دهه 60 شاهد سبکی متفاوت و در خور توجه در موسیقی متن فیلم و سریال بودیم. این ویژگی‌ها در سریال‌هایی همچون سلطان و شبان، بوعلی سینا و هزاردستان نیز وجود داشت که هنوز هم جایگاه خود را بین مردم حفظ کرده‌اند.

فخرالدینی در ساخت سریال سربداران با رعایت نکاتی چون استفاده از گنجینه موسیقی ملی و محلی ایران و به‌کارگیری تکنیک‌ها و سازهای غربی در کنار سازهای ایرانی و محلی توانست یکی از ماندگارترین موسیقی‌های آثار تلویزیونی را خلق کند.

این موسیقی داستان ستم تلخ ایلخانان مغول بر مردم این سرزمین را بیان و شنونده را در آن فضا قرار می‌دهد. این موسیقی با تم خاص خود، شور و هیجان را به بیننده منتقل می‌کند و باعث می‌شود او در حالتی خاص آماده دیدن یک‌مجموعه تاریخی شود.

یکی از نکات برجسته موسیقی سربداران، موسیقی تیتراژ اول آن است که حماسی است و نت‌ها و سازهای آن چنان دقیق انتخاب شده‌‌اند که اگر این موسیقی در هر کجا و از طریق هر رسانه‌ای پخش شود، آنهایی را که سریال سربداران را دیده‌اند یاد این مجموعه می‌اندازد.

فخرالدینی موسیقی متن و تیتراژ سریال‌های امام‌علی(ع)، روزی روزگاری، کیف انگلیسی و کلاه پهلوی را هم ساخته است. هر کدام از این سریال‌ها بخشی از موفقیت خود را مدیون موسیقی خوب هستند چنانچه منتقدان و کارشناسان هر زمان درباره ویژگی‌های منحصر به‌فرد سریال امام علی‌(ع) یا سربداران سخن می‌گویند حتما یادی هم از موسیقی آنها می‌کنند.

یکی از راه‌های موفقیت فخرالدینی در ساخت موسیقی‌های ماندگار برای سریال‌های فاخر تلویزیونی، شناخت دقیق و خوب او از سازهای ایرانی و موسیقی بومی و محلی است. او بخوبی می‌داند چگونه از ترکیب سازهای ایرانی و غربی برای ساخت یک موسیقی تاثیرگذار و ماندگار استفاده کند.

مجید احمدی‌/‌ گروه رادیو و تلویزیون