شکننده‌های محبوب

خرید از این بازار پررنگ و لعاب همیشه دغدغه‌ای برای کدبانوی خانه بوده تا بتواند از میان این همه تنوع بهترین و اقتصادی‌ترین گزینه را انتخاب کند. از این رو بازار جام‌جم این هفته سری به میدان شوش در خیابان صابونیان زده تا برای شمایی که قصد خرید ظروف چینی و شیشه فشرده دارید از راز و رمزهای این وسایل بگوید.

معیارهای چینی مناسب چیست؟

به طور کلی براساس تحقیقات گسترده ظروف چینی به عنوان قابل اعتماد‌ترین ظروف آشپزخانه برای مصارف روزانه و خوراک پذیرفته شده است، اما این لوازم نیز باید دارای معیارهایی خاص باشد تا به عنوان ظروف چینی قابل قبول و خوب از آنها یاد شود؛ این معیارها برای ظروف چینی با مصارف معمول و روزانه عبارتند از مقاومت درمقابل ساییدگی، ثبات رنگ و طرح در مقابل مواد شوینده، ضربه، مقاومت درمقابل شوک‌های حرارتی، سبک بودن وزن، مقاومت در مقابل خوردگی و درنهایت تثبیت رنگ‌های مورد استفاده در آن.

به این ترتیب اگر شرایط بالا مهیا بود می‌توان گفت ظرفی که خرید‌ه‌ایم دارای شرایط مناسبی برای استفاده روزانه است و می‌توان به آن اعتماد کرد.

آرکوپال، چینی نیست

یکی از اشتباهات خریداران امروزی این است که ظروف آرکوپال را در ردیف ظروف چینی درنظر می‌گیرند و همان انتظار را از این گروه ظروف دارند، درحالی که آرکوپال تفاوت‌های عمده‌ای با ظروف چینی دارد. به طور کلی آرکوپال همان شیشه است که با استفاده از حرارت بالا، فعل و انفعالات شیمیایی و دستگاه‌های مخصوص به شکل کنونی درآمده است.

از ویژگی‌های منحصر به‌فرد این نوع ظروف سبک‌تر بودن آنها نسبت به چینی و مقاومت بیشتر آنها در برابر ضربه است، اما نباید فراموش کرد خاصیت پیرکس بودن (مقاومت بسیار بالا در برابر شوک حرارتی) از ویژگی‌های بارز این نوع ظروف به حساب می‌آید.

این درحالی است که با توجه به تکنولوژی ساخت و تولید این ظروف می‌توان نقوش بسیار شفاف‌تر و زیباتری نسبت به چینی روی آنها طراحی کرد.

اما امروزه یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های آرکوپال با چینی‌ها قابلیت استفاده این ظروف در دستگاه ماکروویو است که کاربرد بسیاری در زندگی کنونی ما دارد و عاملی برای انتخاب بیشتر خریداران شده است، هرچند برخی ظروف چینی هم قابلیت استفاده در ماکروویو را دارند.

مدل‌های فانتزی با کارایی کم

اگر برای خرید به بازار فروش این گونه محصولات مراجعه کرده باشید شاید دنیای امروزی و تنوع موجود این بازار باعث سردرگمی شما هنگام انتخاب‌های گوناگون شده است؛ اما فراموش نکنید بسیاری از این ظروف در عمل واقعا کارایی ندارد، بنابراین سعی کنید هنگام خرید از انتخاب ظروفی با شکل‌های هندسی غیرمعمول جدا خودداری کنید، چون این‌گونه ظروف صرفا جنبه تزئینی دارد و برای مصارف روزانه و عادی قابل اطمینان نخواهد بود.

در صورت انتخاب این‌گونه ظروف بدون تردید بزودی دوباره راهی بازار خرید خواهید شد چون علاوه بر این‌که میزان بالای شکستن آنها به دلیل شکل خاص هندسی بالاتر از دیگر همردیفان خود است، کارایی قابل قبولی هنگام پذیرایی برای شما نیز نخواهند داشت.

تکی خرید کنید نه سرویس کامل

شاید در گذشته، خرید سرویس کامل ظروف چینی برای استفاده آنها در جهیزیه نوعروسان بسیار مرسوم بود و خریداران، واحد فروش این سرویس‌ها -که همان پارچه بود- را زیاد می‌شنیدند، اما امروزه با توجه به کوچک شدن منازل و البته تفاوت‌های عمده‌ای که در تهیه جهیزیه‌ها ایجاد شده شاید این واژه زیاد کاربرد نداشته و بیشتر می‌تواند به همان دست خودمانی اکتفا کرد، چون همان‌طور که می‌دانید برای خرید سرویس‌های کامل هر تکه از ظروف داخل آن سرویس کامل را یک پارچه محاسبه می‌کنند و در واقع بسیاری از این وسیله‌ها اصلا استفاده‌ای ندارد، بنابراین پول اضافه پرداخته و فضای کابینت‌های منزل را بی​دلیل اشغال کرده‌اید.

بنابراین بهترین روش برای خریدی اقتصادی و البته مناسب خانواده خرید لوازم ضروری از ظروف چینی به صورت تکی یا دستی است، درحالی که با این راهکار شما می‌توانید از طرح‌ها و مدل‌های متفاوتی برای تهیه یک سرویس کامل با ظروف مورد نیاز خود استفاده کنید، نه این‌که همیشه مدلی یکسان را مقابل مهمانان خود قرار دهید.

فناوری لعاب داخلی را جدی بگیرید

ممکن است ظروف چینی قدیمی را دیده باشید که بر اثر استفاده مکرر و مرور زمان ترک‌هایی زیر لعاب آنها ایجاد شده و کمی از جلای اولیه آنها کاسته شده است، همین موضوع باعث شده تولیدکنندگان با استفاده از تکنولوژی‌های نوین دست به ابتکار عملی جالبی بزنند تا علاوه بر بالابردن مقاومت ظروف چینی آنها را در مقابل این‌گونه ترک‌ها نیز بیمه کنند.

در این روش کارخانجات لعاب را مانند لایه‌ای شفاف و محافظ روی طرح‌ها و نقوش کلی ظرف استفاده می‌کنند تا علاوه بر محافظت نقوش هنگام شست‌وشو آن را بسیار خوشرنگ‌تر به بازار ارائه کنند. برای اطمینان از استفاده این تکنولوژی در ظرف مورد نظر شما علاوه بر گفته‌های فروشنده بد نیست به عبارات زیر توجه داشته باشید تا در صورت حک شدن آنها زیر ظرف چینی مطمئن باشید از این فناوری در آن استفاده شده است.

در مورد طرح‌هایی که در آنها فلزاتی مثل طلا استفاده شده است عبارات زیر استفاده می‌شود Inglaze Decoration وDishwasher Safe و از سوی دیگر برای آنها که بدون فلزات طراحی شده‌اند می‌توانید این جملات را ملاحظه کنید Inglaze Decoration و .Microwave & Dishwasher Safe.

ایرانی یا خارجی؛ مساله این است؟

به طور کلی براساس آمار ارائه شده کشورهای چین، آلمان، فرانسه، انگلستان، لهستان، اسپانیا، ژاپن و کره جنوبی به عنوان تولیدکنندگان مطرح جهان شناخته شده‌اند و عمده تولید بازار را به ترتیب به خود اختصاص داده‌اند و ایران هم به عنوان تولید‌کننده ظروف چینی 5 درصد از کل تولیدات این نوع ظروف را در کنار دیگران به خود اختصاص داده است.

این درحالی است که با توجه به تکنولوژی و البته هنری که نزد ایرانیان است و بس، این صنعت رشد قابل قبولی داشته و اکنون محصولات چینی کشورمان به بسیاری از کشورها صادر می‌شود؛ بنابراین بیشتر تولیدات داخلی ایران که به صورت استاندارد تولید می‌شود، قابلیت رقابت نزدیکی با محصولات خارجی دارد و می‌توان از آنها در برخی موارد حتی بالاتر از خارجی‌ها یاد کرد. پس این‌گونه نیست که چون برخی ظروف خارجی است بدون قید و شرط آنها را انتخاب کنیم، بلکه باید میان تولیدات وطنی نیز میان گزینه‌های قابل قبولی باشیم تا بین خارجی و داخلی یکی را انتخاب کنیم.

توصیه‌های نگهداری

بدون تردید ظروف چینی پس از مدتی استفاده دچار آسیب‌هایی خواهد شد که برای کاهش این آسیب‌ها بد نیست از راهکارهای زیر استفاده کنیم؛ البته عواملی که ممکن است باعث ایجاد ضایعه به این وسیله در منزل شما باشد را به گروه‌های زیر تقسیم‌بندی و یک به یک آنها را بررسی خواهیم کرد؛ 1ـ هنگام جابه‌جایی 2 ـ هنگام شست‌وشو 3 ـ لکه‌گیری

هنگام جابه‌جایی: از آنجا که معمولا ظروف چینی به صورت دسته‌ای داخل محفظه کابینت منازل قرار می‌گیرد و هنگام شست‌وشو یا جابه‌جایی همان‌طور جابه‌جا می‌شود بهتر است برای جلوگیری از خراشیده شدن سطوح آنها به یکدیگر، هنگام چیدن آنها داخل کابینت یک برگ دستمال کاغذی میان هریک از ظرف قرار دهیم و آنها را در دسته‌های کوچک جابه‌جا کنیم.

هنگام شست‌وشو: شاید شما از آن دسته افرادی باشید که هنوز هم با استفاده از روش‌های سنتی ظروف خود را شست‌وشو می‌دهید؛ بنابراین دقت کنید هرگز برای شست‌وشوی این‌گونه ظروف از اسکاچ سخت یا این‌که هرگز از مواد شوینده قوی برای شسشتن این گونه ظروف استفاده نکنید.

لکه‌گیری: اگر ظروف چینی منزل شما لک شد بهترین روش درست کردن محلولی از آب، سرکه و نمک است. می‌توانید ظروف خود را برای چند ساعت داخل این محلول قرار دهید تا بخوبی درخشان و شفاف شوند. به خاطر داشته باشید گاهی اوقات توصیه شده برای لکه بری و شفافیت بیشتر ظروف را همراه پودر ظرفشویی داخل دیگ بجوشانید. فراموش نکنید این کار باعث از بین رفتن لعاب و البته ترک خوردن سطح داخلی ظروف خواهد شد و بسرعت از جلای ظروف شما خواهد کاست، بنابراین از این روش خودداری کنید.

توصیه‌های بهداشتی

براساس تحقیقات پزشکی انجام شده، ظروف چینی که دچار ترک یا پریدگی شده‌اند برای سلامت انسان زیان‌آور است، چون در آن بخش از ظرف که ترک‌ خورده یا شکستگی ایجاد شده میکروب و باکتری‌های گوناگونی رخنه کرده و تکثیر می‌شود و هربار که از آن ظرف استفاده می‌کنیم در واقع مقداری از آنها را نیز می‌خوریم. پس اگر ظروف شما دچار هر یک از این عارضه‌ها شده بسرعت آن را جایگزین کنید تا به سلامت خودتان آسیب نرسانید. لازم به یادآوری است برخی افراد توصیه می‌کنند درصورت ترک خوردن ظروف چینی برای ترمیم آنها این ظروف را داخل شیر بجوشانید تا این مشکل برطرف شود و ظرف مورد نظر ترمیم شود. این توصیه از لحاظ پزشکی هرگز قابل قبول نیست و دوباره سلامت خودتان را به خطر خواهید انداخت، بنابراین فراموش کنید و بکوشید ظرف تازه‌ای جایگزین کنید چون پیشگیری همواره از درمان ساده‌تر است.

قیمت برخی سرویس‌های چینی در بازار شوش

به طور کلی ظروف چینی داخلی با طرح‌ها و شکل‌های معمولی اکنون از 150 هزار تومان به بالا قابل دسترس است و در طرح‌ها و مدل‌های تزئینی و خاص این رقم از 400 هزار تومان آغاز می‌شود، اما در تولیدات داخلی برخی محصولات صادراتی و طرح‌های طلا وجود دارد که از حدود یک میلیون و 200 هزار تومان به بالا در بازار موجود است. از سوی دیگر همین ارقام در خارجی‌ها بسته به کشور سازنده از حدود 500 هزار تومان آغاز شده و بالاتر هم می‌رود.

عماد عزتی ‌/‌ جام‌جم