عذرخواهی مدیریتی، راهکاری برای افزایش اعتماد سیاسی

با این حال از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم، گام‌های مثبتی در راستای عذرخواهی‌های مدیریتی از مردم برداشته شده و در تازه‌ترین نمونه‌های آن، در پی وقوع سانحه ریلی برخورد دو قطار در مسیر تهران ـ مشهد، امیرحسین تاوپور، مدیرکل راه‌آهن شمال شرق کشور از سمت خود استعفا کرده است.

پیش از این نیز حسن روحانی رئیس‌جمهور به سبب مشکلات ناشی از نحوه توزیع سبد کالا از مردم عذرخواهی کرده و فرماندار یکی از شهرستان‌ها هم در پی انتقادها به لغو یک همایش، از سمت خود استعفا کرده بود.

البته گام اول در پذیرش اشتباه از سوی مدیران عالی‌رتبه را رهبر معظم انقلاب با نقد تصمیمات گذشته درخصوص کنترل جمعیت برداشتند و حالا به‌نظر می‌رسد که آهسته‌آهسته گام‌هایی برای نهادینه شدن سنت حسنه پذیرش مسئولیت در قبال یک قصور مدیریتی در بدنه اجرایی کشور برداشته می‌شود.

واقعیت این است که برخلاف برخی تصورات رایج، عذرخواهی یک مدیر بابت اشتباه خود یا مجموعه زیرنظرش، نه‌فقط باعث فروکاهیده شدن جایگاه و مقام آن مدیر نمی‌شود، بلکه افکارعمومی اعتماد بیشتری به آن مجموعه خواهد داشت.

تجربه نشان داده که حتی منتقدان نیز پس از پذیرش اشتباه از سوی یک مدیر از شدت انتقادها می‌کاهند و اتفاقا اصرار مدیریتی بر عدم اشتباه، تیغ نقد را تیزتر و برنده‌تر می‌سازد.

نمونه این اتفاق در جریان آتش‌سوزی خیابان جمهوری و یا حادثه اسکانیای اتوبوسرانی رخ داد که پاسکاری مسئولیت این حوادث، انتقادها نسبت به مدیریت شهری تهران را افزایش داد و این درحالی است که پذیرش اشتباه یا لااقل بخشی از یک اشتباه می‌تواند جلوی سیاسی شدن تفسیرها از یک رخداد غیرسیاسی را گرفته و نقش مهمی در مهار یک بحران در افکارعمومی داشته باشد.

به‌نظر می‌رسد که 35سال پس از پیروزی انقلاب، با توجه به ضرورت نهادینه‌سازی مدل مدیریت جهادی، وقت آن رسیده همه مدیران اجرایی دریابند پذیرش مسئولیت، پرهیز از فرافکنی مشکلات اجرایی و احترام به دغدغه افکارعمومی، نه فقط ضروری است که حتی می‌تواند از التهابات و انتقادهای تند و تیز و گاه تفرقه‌آفرین بکاهد.

این همان اصل مهمی است که دولت یازدهم مورد توجه قرار داده و باید منتظر ماند و دید که آیا دیگر بخش‌های حاکمیتی هم می‌توانند به منظور جلوگیری از سوءاستفاده‌های تبلیغاتی بیرونی، رشد اعتماد سیاسی و افزایش نزدیکی مردم و نظام اسلامی، از این سنت حسنه برای تحقق مدیریت جهادی در کشور استفاده کنند؟

مصطفی انتظاری هروی ‌- گروه سیاسی