دردسرهای استرس

براساس نتایج این پژوهش که مدت دو سال به بررسی دقیق میزان استرس،‌ نوع سردرد و الگوی تکرار سردرد میان 5000 نفر پرداخته که هدفشان پیدا کردن رابطه‌ای میان میزان استرس افراد و تعداد دفعات بروز سردرد در میان آنان بوده است، فارغ از این که سردرد این افراد از چه نوعی بوده باشد. برای انجام این پژوهش در گام نخست اطلاعاتی از شرکت‌کنندگان دریافت و بر اساس این اطلاعات میزان استرس هر یک از این افراد بین اعداد صفر تا 100 امتیازبندی شد. در مرحله بعد، این دانشمندان مقایسه‌ای میان این امتیازبندی و اطلاعات حاصل از الگوی تکرار سردرد هر کدام از این افراد انجام دادند. به این ترتیب معلوم شد به ازای هر ده امتیاز افزایش استرس در افراد،‌ تعداد دفعات بروز سردرد حدود 6 درصد افزایش خواهد یافت. بعلاوه، همین مقدار افزایش در استرس بر سردردهای میگرنی نیز تاثیر نامطلوبی دارد و سبب جهش 4 درصدی در دفعات بروز ماهانه این سردردها نیز شده بود. در نهایت، گروه پژوهشی مذکور به این نتیجه رسید که به طور کلی هر چه میزان استرس افراد بیشتر باشد،‌ تعداد دفعات بروز سردرد نیز در میان آنها بیشتر خواهد بود، اما این یافته هرگز به این معنا نیست که استرس عامل اصلی بروز سردرد در افراد به شمار می‌رود و حتی بر اساس این یافته‌ها نمی‌توان با قطعیت گفت میان استرس و بروز سردرد رابطه‌ای وجود دارد. خود این محققان نیز اذعان می‌کنند رابطه میان استرس و سردرد چندان واضح نیست. آنها می‌گویند سردردها احتمالا علل گوناگونی دارند و شاید بتوان گفت به علت مجموعه پیچیده‌ای از عوامل زیستی، روانی و اجتماعی پدید می‌آیند. به همین دلیل اگر هم رابطه‌ای میان استرس و سردرد در کار باشد، به این سادگی‌ها نمی‌توان مکانیسم دقیق نهفته در پس این رابطه را تشخیص داد. با این حال از نظر پژوهشگران این تیم تحقیقاتی تا آنجا که به اهداف پژوهششان مربوط است، فعلا این مسائل را باید به آینده و پژوهش‌های دیگری موکول کرد. ‌ در حال حاضر مهم‌ترین مسأله برای این دانشمندان پی‌بردن به این نکته است که استرس احتمالا یکی از عواملی است که کمک می‌کند سردرد، آغاز شود و به احتمال زیاد موجب تشدید آن نیز خواهد شد.

هر چند این دانشمندان تاکید می‌کنند به لحاظ علمی هنوز با قطعیت نمی‌توان گفت ابتلا به استرس سبب بروز سردرد خواهد شد،‌ اما می‌توان نشانه‌های فراوانی را دال بر وجود چنین رابطه‌ای دانست. به‌علاوه شواهدی نیز در دست است که نشان می‌دهد روش‌های گوناگونی که برای کاهش استرس به کار می‌رود می‌تواند به کاهش تعداد دفعات بروز سردرد نیز کمک کند. به این ترتیب هر عاملی که بتواند میزان استرس را کم کند، احتمالا خواهد توانست بر تعداد دفعات بروز سردرد نیز موثر باشد. به عبارت ساده‌تر، مهم‌ترین نتیجه‌ای که این پژوهش برای افراد مبتلا به سردردهای تکرارشونده مانند سردردهای میگرنی می‌تواند در پی داشته باشد این است که در صورت ابتلا به استرس حتما در پی کاهش میزان آن برآیند. پس اگر از افرادی هستید که از سردردهای مکرر رنج می‌برند، در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنید./ ضمیمه سیب

مسعود ایثاری