حفظ وحدت، میراث گرانبهای انقلاب

این فرازی از وصیت‌نامه حضرت امام‌ خمینی(ره) است. توصیه‌ای به توده‌های مردم و نخبگان که در راه وحدت بکوشند. بی‌تردید یکی از کارآمدترین الگوها در این زمینه نیز رهبری امام(ره) در جریان انقلاب بود.

دعوت به وحدت کلمه، آنچنان در توصیه‌های بزرگان دینی و ملی ما ریشه دارد که کمتر کسی در ضرورت آن به خود تردید راه می‌دهد، با این حال به‌نظر می‌رسد هنوز ساز و کار‌های کارآمدی برای مراقبت از همبستگی ملی در برابر مشکلات درونی و بیرونی وجود ندارد و همین فقدان اجماع‌نظر بویژه در میان نخبگان، گاهی کشور را دچار اختلاف می‌کند. به‌نظر می‌رسد تلاش‌های تبلیغاتی دشمنان ملت علیه وحدت در جامعه نیز یکی از عوامل مهم بروز چنددستگی و شکاف‌های سیاسی است که باید برای مقابله با آن تدبیر اندیشید.

به نظر می‌رسد در نظر برخی نخبگان کشور، حفظ وحدت و رسیدن به انسجام داخلی به معنی بی‌توجهی به هرگونه نقد معنا می‌شود و در هر دوره‌ای برخی نخبگان تلاش می‌کنند با نادیده گرفتن انتقادهای مخالفان خود، عملا صورت مساله مشکلات را پاک کنند؛ هرچند ناگفته پیداست که رسیدن به وحدت نه نفی تکثر دیدگاه‌ها و مواضع، بلکه پرهیز از تبدیل برخی اختلاف سلیقه‌ها به مساله اصلی کشور است.

انقلاب اسلامی که خود نمادی از وحدت توده‌های مردم از گروه‌های مختلف بود، نشان داد اگر انسجام داخلی حفظ شود، رسیدن به پیروزی چندان هم دور از دسترس نبوده و همین اصل مهم امروز هم می‌تواند ما را در یکی از حساس‌ترین عرصه‌های مواجهه با دولت‌های بیگانه یاری دهد و به موفقیتی راهبردی برساند.

با این همه نباید از نظر دور داشت که دستیابی به وحدت، نیازمند یک کنش دوطرفه است و هم نخبگان اجرایی و هم نخبگان فکری منتقد ‌باید با در نظر گرفتن معذوریت‌ها و محدودیت‌های طرف مقابل، به‌گونه‌ای موضعگیری کنند که خدشه‌ای بر زمینه لازم برای وحدت میان این نیروها وارد نشده و تحریک طرف مقابل را موجب نشود و فقط در سایه همین سازوکار اولیه و نه چندان دشوار است که می‌توان به حفظ وحدت به عنوان میراث گرانبهای انقلاب امیدوار بود.

مصطفی انتظاری هروی - گروه سیاسی