گذر و نظر بر اندیشه‌های مولانا؛

حکمت الهی و عرفان اسلامی در شعر مولانا

رادیو صدای آشنا ویژه برنامه ای با عنوان «جان جهان» به مناسبت بزرگداشت مولانا، برای مخاطبان در سراسر جهان تدارک دیده بود.

کد خبر: ۶۲۷۷۳۲

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روابط عمومی و امورمخاطبان شبکه جهانی صدای آشنا، "جان جهان" با هدف بررسی و تحلیل آراء و اندیشه های مولانا جلال الدین محمد، و همچنین معرفی ترجمه های موجود از مثنوی در کشورهای مختلف جهان، با دکتر غلامرضا اعوانی فیلسوف بصورت حضوری و با دکتر میرجلال الدین کزازی نویسنده، مترجم و پژوهشگر برجسته ایرانی در زبان و ادبیات فارسی و دکتر سلمان صفوی رئیس آکادمی مطالعات ایرانی لندن و نویسنده کتاب ساختار معنایی مثنوی معنوی از طریق امواج تلفنی، گفت و گو کرد.

غلامرضا اعوانی فیلسوف ایرانی و استاد سابق گروه فلسفه دانشگاه شهید بهشتی است. او چهره ماندگار سال 1382، عضو پیوسته فرهنگستان علوم، رئیس انجمن حکمت و فلسفه ایران و رئیس سابق موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه است. از وی حدود ۹ اثر، تألیف، ‌ترجمه و تصحیح منتشر شده که می توان به ترجمه "تاریخ فلسفه" (از دکارت تا لایب نیتس، فردریک چارلز کاپلستون)، مقدمه بر "رمز وارستگی"، و ... اشاره کرد.

وی تأثیر به سزایی در شکل‌گیری و پویایی روند فلسفه‌جویی و نیز تسریع در فرایند رشد و گسترش فلسفه ایرانی در دوران اخیر داشته است. دکتراعوانی یکی از نظریه پردازان قبل و بعد از انقلاب است که در کنار دکتر بهشتی و دکتر حبیبی، از پایه‌گذاران اندیشه حاکمیت جمهوری اسلامی ایران بوده است و در سال‌های اول انقلاب و بعد از آن در اکثر مباحث به دفاع از اندبشه خود پرداخته است.

دکتر اعوانی در این ویژه برنامه درباره مولانا گفت: مولانا نه تنها شخصیت بسیار بزرگ در عرفان اسلامی بلکه در عرفان جهان است. او از زمره معدود کسانی است که توانسته "حکمت الهی"، عرفان اسلامی را به زبان شعر بیان کند و این واقعاً بی نظیر است. بنده کتابهای دیگری که خوانده ام مثلا دانته یا دیگران واقعا نظیر ندارد مولانا که توانسته باشد لب لبان "عرفان" را در قالب شعر به این زیبایی بی پرده ،رک ،بی حجاب بیان کرده باشد و همچنین کتاب "کلیات شمس" او ،کتاب فیه ما فیه او بی نظیر است و توانسته واقعا جوهر معارف الهی را با زیباترین زبان بیان کند.

وی گفت:البته ما کسانی داریم مثل ابن عربی و دیگران که عرفان آنها عینی است اما نتوانسته اند مثل مولانا، عرفان را در قالب شعر و به این زیبایی بیان کنند.

اعوانی افزود:اگر شعر ایران را بررسی کنیم در زمره آنها کسانی مثل حکیم ابو القاسم فردوسی ،حکیم نظامی ،عطار نیشابوری، حافظ، سعدی وجود دارند که هر فرهنگی در عرصه جهانی اگر یکی از اینها را داشت عظمت داشت. مثلا درایتالیا شما دانته را دارید و کسی را ندارید که با دانته برابری کند یا در زبان انگلیسی شکسپیر را دارید اما زبان فارسی این خصوصیت را داشته که توانسته این بزرگان را در دامان خود بپروراند که هر یک از اینها یک گوهر درخشان یک ستاره درخشان در آسمان ادب به شمار می روند.

وی افزود: سعی افلاطون این بود که در مدینه فاضله اش، شاعر باید حکیم باشد. هنرمند باید به درجه حکمت برسد و اعتقاد داشت که در جهان یونان با اینکه شعرای بزرگی داشت مثل هومر، سو فوکل به درجه شاعری رسیده اند اما به در جه حکمت نایل نیامده‌اند. اما آنچه آرزوی افلاطون بود، این بود که شاعر باید حکیم باشد که قرآن هم بر آن تاکید کرده در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما به درجه اعلا تحقق پیدا کرده است. ما فردوسی را حکیم می نماییم و واقعا شعر او حکمت است.

دکتر غلامرضا اعوانی در باره عقل کلی و عقل جزیی یا عقل جزوی بحث کرد و مباحث دیگر وی درباره ترجمه نیکلسون و ترجمه های دیگر از مثنوی به زبان روسی ،هندی و چینی، حکمت الهی، تاثیر پذیری مثنوی از قرآن، پیام مولانا برای دنیای معاصر بوده است.

مهمان دیگر برنامه دکتر سلمان صفوی با بیان اینکه مثنوی مولوی یکی از مهمترین منابع اسلام شناسی ماست، به تشریح ترجمه های مثنوی معنوی در کشورهای مختلف پرداخت و جایگاه مثنوی را در جهان کنونی تبیین کرد. همچنین در این برنامه درباره ترجمه مثنوی معنوی به زبان روسی با آقای دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان گفت و گو شد.

منوچهر دین پرست سردبیر، و رقیه آقازاده تهیه کننده، در این ویژه برنامه مخاطبان را همراهی کردند.
"جان جهان" روز سه شنبه بیست و ششم آذر از شبکه جهانی صدای آشنا بشنوید.